Maxsus pedagogika

Anomaliya 
— kamol topishning umumiy qonuniyatlaridan chetga chiqish.
21 4

---

Apatiya 
— loqaydlik, ruhsizlik holati, qiziqishlarning bo'lmasligi, 
m a’yuslik.
A rtikulyatsiya 
— nutq tovushlarini talaffuz qilish vaqtida nutq 
organlarining ishi (lab, til, tanglay, tovush pardalari, tomoq nervlari va 
mushaklari).
Assotsiatsiya 
— tasawurlarning (psixologik) bogianishi; ongda vujudga 
kelgan tasavvur o'ziga o ‘xshash, yondosh yoki qarama-qarshi tasavvur 
tug‘diradi.
Asteniya 
— yuqumli, somatik kasalliklar yoki miyaning lat yeyishi oqibatida 
vujudga keladigan, tez charchashlik, jahldorlik va ish qobiliyatining pasayishida 
ma’lum boMadigan asabiy-mhiy zaiflik.
Asfiksiya 
— bo‘g‘ilish. Bolalarda asfiksiya tug‘ilish vaqtida ona organizmidan 
plansent (yo‘ldosh) orqali kislorod kelishi to ‘xtab qolishi oqibatida, 
bolaning o ‘zida o ‘pka bilan nafas olish hali boshlanmagan paytda vujudga 
keladi. Asfiksiya vaqtida nafas olish to‘xtab qoladi, yurak faoliyati buziladi. 
Sun’i^/ nafas olishdan va qo‘zg‘atuvchi doiralardan foydalanib, chaqaloqning 
hayoti saqlab qolinadi. Chuqur va uzoq davom etadigan asfiksiya bolaning 
halokatiga yoki uning umumiy kamol topishining buzilishiga olib kelishi 
mumkin.
Affekt 
— ruhiy xastalikka sabab bo‘ladigan vaziyatda to‘satdan vujudga 
keladigan asabiy-ruhiy qo‘zg'alish. Affekt holatida bosh miya qobig‘ining 
nazorat qilish faoliyati birmuncha zaiflashadi. Affekt vaqtida yuz bo'zarib 
yoki qizarib ketadi, ko'z qorachig‘i torayadi yoki kengayadi, lab va qo‘l- 
oyoq titraydi. Affekt ko‘pincha nerv sistemasi barqaror boimagan kishilarda 
uchraydi.
Alahlash 
— ruhiy kasallik simptomi, bunda bemorning mulohazalari, 
gaplari real voqelikka to‘g‘ri kelmaydi va uni korreksiya qilib bo‘lmaydi. Ruhiy 
xastalik vaqtida alahlash ba’zan intellekt va yurish-turish uncha buzilmagan 
holda ro‘y berishi, ba’zan esa yurish-turish keskin o ‘zgargan holda (patologik 
shubhalanish, ta ’qib vasvasasi, o ‘zini o‘ldirish fikri va hokazo) ro‘y beradi 
hamda uzoq vaqt barqaror xarakterga ega bo‘ladi. 0 ‘tkir infeksion kasalliklar, 
zahar yoki alkogol bilan zaharlanish vaqtidagi alahlash uncha uzoq davom 
etmaydi, o ‘qtin-o‘qtin xarakterga ega bo‘ladi va hushdan ketish, umumiy 
betoqatlik va gallutsinatsiya (miya chalg‘ishi) bilan qo‘shilib ketadi.