Metall kesuvchi

Plandagi yordamchi burchak ф, deb, gorizontal koordinata tekisligida o‘lchanadigan shu tekislikdagi surish harakati vektorining proyeksiyasi F yo‘nalishi bilan yordamchi kesuvchi qirra proyeksiyasi orasidagi burchakka aytiladi.
12
Bosh kesuvchi qirra xy koordinata tekisligiga parallel yoki u bilan burchak tashkil qilishi mumkin. 2.4-rasmda asosiy kesuvchi qirra 1-2 ning uch xil holati keltirilgan.


2.4-rasm. Bosh kesuvchi qirraning og‘ish burchagi ishorasini aniqlash.


A—keskichning uchi (7) eng pastki nuqta—qirindi o‘ng tomonga yo‘nalib chiqadi (+X);
D—keskichning uchi (i) eng yuqorigi nuqta—qirindi chap tomonga yo‘nalib chiqadi (-Л);
В— (Я=0). X= - (5... 10') tozalab yo‘nishda qo‘llaniladi.

Bosh (asosiy) kesuvchi qirraning og‘ish burchagi X chizmada ko‘rsatiladi va bosh kesuvchi qirra hamda keskich uchidan xy koordinata tekisligiga parallel bo‘lib o'tgan tekislik orasidagi burchak kabi o‘lchanadi. Bu burchakning qiymati (ishorasiga qarab) kesilib chiqayotgari qirin- dining oldingi yuza bo'ylab yo'nalishini aniqlaydi (2.5-rasm).

13
Ф va Я burchaklari bosh kesuvchi qirraning fazodagi vaziyatini to‘la aniqlaydi.

Tokarlik keskichlari ish chizmalarida oldingi va asosiy orqa yuza- laming vaziyatini old burchak у va asosiy orqa burchak a orqali aniqla- nadi. y va a burchaklari keskich kesuvchi qismining (bosh kesuvchi qirrasiga perpendikular qilib o'tkazilgan) asosiy kesuvchi tekislik A-A dagi kesimida o‘lchanadi. Bu tekislik (A-A) bosh (asosiy) kesuvchi qirraning gorizontal koordinata tekisligidagi proyeksiyasiga perpendikular qilib o'tkaziladi.
Old burchak у asosiy kesuvchi tekislik (A-A) da shu tekislikning oldingi yuza va gorizontal tekisliklar bilan kesishish chiziqlari orasida o'lchanadi.