Mexanizatsiyalash muhandislari instituti
Download 1.34 Mb. Pdf ko'rish
|
Ер ҳуқуқи darslik
|
Yer qonun hujjatlariga qarshi hatti- harakatlar tarkibi yer uchastkalarini sotib olish va sotish sovg‘a qilish, garovga qo‘yish, o‘zboshimchalik bilan ayirboshlash yerlardan o‘zga maqsadlarda foydalanish yer uchastkalarini o‘zboshimchalik bilan egallab olish yerlarning holatini buzish, ularni kimyoviy va radioaktiv moddalar bilan, ishlab chiqarish chiqindilari oqova suvlar bilan ifloslantirish yerlarning holatiga salbiy ta’sir ko‘rsatadigan obyektlarni joylashtirish, qurish, loyihalash , ishga tushirish vaqtincha egallab turgan yerni qaytarib berish muddatini buzish yoki shu yerlarni belgilangan maqsadda foydalanish uchun yaroqli holatga keltirib berish majburiyatlarini bajarmaslik yer egaligi va foydalaniladigan yerlar chegaralarining marza belgilarnini yo‘q qilib tashlash yerlarning davlat ro‘yxati, hisob kitobi va baholanish ma’lumotlarini soxtalashtirish yovvoyi o‘tlarga qarshi kurash choralarini ko‘rmaslik yerdan xo‘jasizlarcha foydalanish tuproqni shamol, suv ta’sirida nurashdan saqlash majburiyatlarini bajarmaslik va boshqalar 94 tomonidan yer qonunchiligini buzgan qonunbuzarni ma’muriy jazoga tortish bo‘yicha yo‘riqnoma”ga asosan davlat qo‘mitasining mansabdor shaxsi yerdan foydalanish va uni muhofazalash ustidan davlat nazoratini davlat boshqaruvining maxalliy organlari, sanitariya nazorati, tabiatni muhofaza qilish, o‘rmon xo‘jaligi, suv xo‘jaligi, qishloq xo‘jaligi va boshqa organlar hamkorligida amalga oshiradilar. Yerdan foydalanish va muhofaza qilish ustidan davlat nazoratini o‘tkazish uchun huquqiy guvoxlik beruvchi hujjatlarda yoki tuman (shahar) yer kadastri kitobida kimga tegishliligi yozib qo‘yilgan yer uchastkalari yoki uning bir qismi, u qaysi idoraga bo‘ysinishidan va qanday shakldagi mulk bo‘lishidan qat’iy nazar obyekt hisoblanadi. Yerdan foydalanish va muhofaza qilish ustidan davlat nazoratini o‘tkazish subyekti-o‘z egaligida, foydalanishida, ijarasida hamda xususiy mulkida yer uchastkasi mavjud bo‘lgan barcha yuridik va jismoniy shaxslar, maxsus rejimda hamda chet el investitsiyasi bilan ishlovchi korxona va boshqalar hisoblanadi. “Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risida” kodeksga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi “Davyergeodezkadastr” qo‘mitasining organlari quyidagi qonunbuzarlik holatlari bo‘yicha ishlarni ko‘rib chiqadilar: yerlardan belgilanganidan boshqa maqsadlarda foydalanish; yerlardan xo‘jasizlarcha foydalanish; yerlarni yaroqsiz holga tushirish; bino va inshoatlar qurish vaqtida tuproqning unumdor qatlamini qirqib olmaslik; hosildorlikning pasayib ketishi va tuproqning buzilishi yoki yo‘q bo‘lib ketishiga sabab bo‘ladigan harakatlarni sodir etish; loyiha hujjatlaridan ruxsat bo‘lmay turib o‘zboshimchalik bilan chetga chiqish; davlat yer kadastrini yuritish qoidalarini buzish; yer kadastri ma’lumotlarini buzib ko‘rsatish; yerlardan foydalanish to‘g‘risidagi hisobotlarni buzib ko‘rsatish; 95 tegishli vakolatli organlar bilan kelishmay turib yerlarning holatiga salbiy ta’sir ko‘rsatadigan obyektlarni joylashtirish, loyihalashtirish, qurish va ularni foydalanishga topshirish; ajratib berilgan yerlarning marza belgilarni yo‘q qilish yoki shikastlantirish: yer berish tartibini buzish. “Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risida” kodeksning 266 1 - moddasiga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Yer resurslari, geodeziya, kartografiya va davlat kadastri davlat qo‘mitasining organlari nomidan ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risidagi ishlarni ko‘rib chiqish va jarima solish tariqasida ma’muriy jazo chorasini qo‘llashga quyidagilar haqlidirlar: O‘zbekiston Respublikasi yerlaridan foydalanish va ularni muhofaza qilishni nazorat qilish bo‘yicha bosh davlat inspektori va uning o‘rinbosarlari; Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va tuman (shahar)lar yerlaridan foydalanish va ularni muhofaza qilishni nazorat qilish bo‘yicha davlat inspektorlari. Sodir etilgan ma’muriy huquqbuzarlik kam ahamiyatli bo‘lgan taqdirda, shu ishni ko‘rib chiqishga vakolatli bo‘lgan mansabdor shaxs huquqbuzarni ma’muriy javobgarlikdan ozod etib, uni ogohlantirish bilan kifoyalanishi mumkin. Yer qonunchiligi buzilganligini bartaraf etish yuzasidan ogohlantirish ogohlantirish xati shaklida bo‘ladi. Yerdan xo‘jasizlarcha foydalanib ularni yaroqsiz holga tushirish, bino va inshoatlar qurish vaqtida tuproqning unumdor qatlamini olmaslik, yerlardan boshqa maqsadlarda foydalanish, hosildorlikning pasayishiga, tuproqning buzilishi yoki yo‘q bo‘lib ketishiga sabab bo‘ladigan qonunbuzilishlar sodir etilganda “Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risida kodeksi”ning quyidagi belgilangan moddalari bilan ma’muriy javobgarlikka tortiladilar: Yerlardan xo‘jasizlarcha foydalanish, obyektlar qurish paytida unumdor qatlamni olmaslik, yer maydonlaridan boshqa maqsadlarda foydalanish, yerlarni foydalanishdan chiqarishga, hosildorlik pasayishiga, tuproqning buzilishi yoki yo‘q bo‘lib ketishiga olib keladigan boshqa harakatlarni sodir etish, shuningdek tanazzulga yuz tutgan qishloq xo‘jaligi yerlarini konservatsiyalashning belgilangan tartibini 96 buzish, fuqarolarga eng kam ish haqining bir baravaridan uch baravarigacha, mansabdor shaxslarga esa — uch baravaridan besh baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo‘ladi. Qishloq xo‘jaligi va boshqa yerlarni yaroqsiz holga tushirish, ularni ishlab chiqarish chiqitlari va boshqa chiqindilar, kimyoviy va radioaktiv moddalar hamda oqova suvlar bilan ifloslantirish, fuqarolarga eng kam ish haqining bir baravaridan uch baravarigacha, mansabdor shaxslarga esa — uch baravaridan besh baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo‘ladi. Yer berish tartibini buzish, xuddi shuningdek fermer yoki dehqon xo‘jaligi yuritish uchun, yakka tartibda uy-joy qurish va turar-joy binosiga xizmat ko‘rsatish, jamoa bog‘dorchiligi va polizchiligi uchun fuqarolarga yer berilishiga to‘sqinlik qilish, mansabdor shaxslarga eng kam ish haqining uch baravaridan yetti baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo‘ladi. Vaqtincha egallab turilgan yerlarni o‘z vaqtida qaytarib bermaslik yoki ularni o‘z o‘rnida foydalanish uchun yaroqli holga keltirish yuzasidan majburiyatlarni bajarmaslik, eng kam ish haqining bir baravaridan uch baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo‘ladi. Tasdiqlangan yer tuzilishi loyiha hujjatlaridan tegishli ruxsat bo‘lmay turib chetga chiqish, xuddi shuningdek tegishli organlar bilan kelishmay turib obyektlarni joylashtirish, loyihalashtirish, qurish va ularni foydalanishga topshirish, davlat yer kadastri yuritish qoidalarini buzish, yerlardan foydalanish to‘g‘risidagi hisobotlarni buzib ko‘rsatish, axborotlarni berishdan bo‘yin tovlash yoki noto‘g‘ri axborot berish, fuqarolarga eng kam ish haqining uchdan bir qismidan bir baravarigacha, mansabdor shaxslarga esa — bir baravaridan uch baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo‘ladi. Xuddi shunday huquqbuzarliklar ma’muriy jazo chorasi qo‘llanilganidan keyin bir yil davomida takror sodir etilgan bo‘lsa, fuqarolarga eng kam ish haqining bir baravaridan uch baravarigacha, mansabdor shaxslarga esa uch baravaridan yetti baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo‘ladi. 97 Egalikdagi va foydalanishdagi yerlarning chegara belgilarini, o‘rmonlardagi cheklov belgilarini yo‘q qilish yoki shikastlantirish, fuqarolarga eng kam ish haqining bir baravaridan ikki baravarigacha, mansabdor shaxslarga esa uch baravaridan besh baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo‘ladi. Sug‘oriladigan yerlarni o‘zboshimchalik bilan egallab olishga yo‘l qo‘ymaslik bo‘yicha yer egasi, yerdan foydalanuvchi yoki ijarachi tomonidan choralar ko‘rmaslik, shunday qilmish uchun ma’muriy jazo qo‘llanilganidan keyin sodir etilgan bo‘lsa, eng kam oylik ish haqining yuz baravaridan bir yuz ellik Download 1.34 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|