Microsoft Word chingiz aytmatov oqkema ziyouz com doc

www.ziyouz.com кутубхонаси 
42
- Сен ҳовлига чиқавергин, бир иш бор. Менга ёрдамлашасан. Мен ҳозир чиқаман. 
Бола итоаткорона чиқиб кетди. У эшикни ёпган замон, бувисининг овози келди: 
- Қаёққа?
- Ёғочни келтиргани бораман. Боя дарёда тиқилиб қолганди, - жавоб қилди Мўмин. 
- Ҳа, пайқаб қолдингми! - қичқирди кампир. - Эсингга тушди! Сен бориб қизингнинг 
ҳолини кўр. Уни Гулжамол уйига олиб кетди. Сенинг туғмас телба қизинг кимга керак энди. 
Бор, кимга ўхшаб қолганини энди ўзи айтсин. Эри уни уйидан қутирган итдай ҳайдади. 
- Хўш, нима бўпти, ҳайдаса ҳайдапти-да, - деди қизиқ устида Мўмин. 
- Эҳ, сени қара! Кимсан ўзинг! Қизларингни бари саёқ, набирангни ўқитиб амалдор 
қилмоқчи бўласанми? Кутавер. Ўзингни балога гирифтор қилганингга арзиса эди. Тағин 
Олабошни миниб чопибди. Сени қара-ю! Кўрпангга қараб оёқ узатганингда эди, ким билан 
ўйнашаётганингни билардинг... У сенинг бўйнингни сапчадай узиб ташлайди. Сен қачондан 
бери одамларга гап қайтарадиган бўб қолдинг? Қачондан бери ботир бўлиб қолдинг? Қизингни 
бизникига етаклаб келишни хаёлингга ҳам келтирма. Остонага йўлатмайман... 
Бола маъюс бош эгиб ҳовлида секин-секин юрарди. Уйдан кампирнинг қичқириғи келарди, 
кейин эшик тарақлади ва Мўмин уйдан отилиб чикди. Чол Сейдаҳмаднинг уйига йўл олди, 
йўлда эса унга Гулжамол дуч келди. 
- Яхшиси ҳозир эмас, кейин, - деди у чолга. Мўмин бўшашиб тўхтаб қолди. - Йиғлаяпти. 
Урди уни, - пичирлади Гулжамол. - Айтадики, улар энди бирга яшамасмиш. У сизни қарғаяпти. 
Ҳаммасига отам айбдор, деди. 
Мўмин чурқ этмади. Нима десин? Энди уни ҳатто ўз қизи ҳам кўришни истамайди. 
- Ўразқул ўзиникида ичиб ётибди. Ҳайвон ҳайвонлигини қилади-да, - пичирлаб гапирди 
Гулжамол. 
Улар ўй суриб қолишди. Гулжамол ачиниб хўрсинди. 
- Ҳеч бўлмаса, бизнинг Сейдаҳмад тезроқ кела қолса эди. Бутун қайтиши керак. 
Биргалашиб шу ёғочни олиб чиқсаларинг бир балодан қутулардиларинг. 
- Гап ёғочдами? - бошини чайқади Мўмин. У ўйлаб қолди ва ёнига келиб турган 
набирасини кўриб, унга: 
- Бор, сен ўйна, - деди. 
Бола нарига кетди. У молхонага кириб, яширган дурбинини олди. Уни артди. «Ишларимиз 
ёмон, - у дурбинга ғамгин сўзлай бошлади. - Бунга биз портфел иккаламиз айбдорга ўхшаймиз. 
Бирон-бир жойда бошқа мактаб бўлганда эди. Биз портфелим билан ўша ёққа ўқишга кетардик. 
Ҳеч кимга билдирмасдик. Фақат, бобомга қийин бўлади, қидиради. Сен-чи, дурбин, ким билан 
оқ кемага қарайсан? Ўйлайсанки, мен балиқ бўлолмайманми? Мана кўрасан. Оқ кемага сузиб 
бораман...» 
Бола пичан ғарамининг орқасига беркиниб, дурбинда атрофга қарай бошлади. Узоқ қараш 
кўнглига сиғмади. Бошқа вақтда бўлса, қараб кўзинг тўймайди: куз ўрмонларига қопланган 
тоғлар кўринади, юқори оппоқ қор, паст ял-ял ёнади, қип-қизил чўғ. 
Бола дурбинни жойига қўйиб, саройдан чиқаркан, бобосининг эгар-жабдуқли отни ҳовлидан 
олиб ўтиб кетаётганини кўриб қолди. 
Бола бобосининг олдига чопаман деб турганди, уни Ўразқулнинг қичқириғи тўхтатди. 
Ўразқул ички кўйлакда, елкасига пўстин ташлаган, башараси сигирнинг шишган елинидай қип-
қизил эди. 
- Эй! - дағдаға билан қичқирди у Мўминга. - Отни қаёққа олиб кетяпсан? Қани, жойига 
киритиб қўй. Сенсиз олиб чиқамиз. Қўлингни тегиза кўрма. Энди сен бу ерда ҳеч ким эмассан. 
Мен сени ишдан бўшатаман. Хоҳлаган томонингга жўна. 
Бобо аламли кулимсираб отни қайтариб отхонага олиб кирди. Мўмин қўққисдан беҳад 
кексайиб ва чўкиб қолгандек бўлди. У чориғини шапиллатиб, атрофга боқмай борарди. 

---

Чингиз Айтматов. Оқкема (қисса)