Microsoft Word ernest xeminguey chol va dengiz lot ziyouz com doc


Download 260.98 Kb.
Pdf ko'rish
bet36/43
Sana17.06.2023
Hajmi260.98 Kb.
#1536062
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   43
Bog'liq
Chol va dengiz

www.ziyouz.com kutubxonasi 
36
o‘zgartirgan, shunday bo‘lgach, to‘xtashini kutmasa ham bo‘laverardi. Chol olis-olislarga qarar, biroq 
na bironta kemaning yelkanini, na tutuni va na korpusini ko‘rar edi. Faqat uchar baliqlargina dengizdan 
ko‘tarilib chiqishar va qayiq burnidan ikki tomonga sapchib, g‘oyib bo‘lishardi, yana suv 
o‘simliklarining bo‘ltaklari sarg‘ayib ko‘zga tashlanar edi. Hatto qushlar ham ko‘rinmasdi. 
U ikki soatdan beri quyruqqa yonboshlab olib, baliq go‘shtini og‘zidan qo‘ymay chaynab, tezroq 
hordiq chiqarib, kuch yig‘ishga harakat qilgancha, suzib borarkan, ikki akuladan birini ko‘rdi. 
— Ix!— kaftini mix teshib o‘tib, yog‘ochga kirib borayotganda, odam tilidan beixtiyor otilib 
chiqadigan, ma’nosi yo‘q so‘z, to‘g‘rirog‘i, un berdi chol. 
— Galanos
9
, — dedi u ovoz chiqarib.
Chol, birinchi suzg‘ich ortidan ikkikchisining ham paydo bo‘lganini ko‘rdi va shu uch qirrali jigar 
rang suzg‘ichlardan, hamda dumining shitob bilan bilangla-shidan, bular kerik burun akulalar ekanini 
bildi. Ular baliq hidini tuyib, o‘zlarini qo‘yarga joy topolmay qolishgan va ochlikdan tamomila o‘lar 
holatga kelib, ishtahani karnay qiluvchi bu hidni goh io‘qotib, goh yana topib kelishardi. Ular daqiqa 
sayin tobora yaqinlashar edilar. 
Chol yelkanni musti-metin qilib mahkamlab tashladi, rulni ham chuv qoqib qo‘ydi. Keyin u pichoq 
bog‘langan eshkakni ko‘tardi. Qo‘llari chidab bo‘lmas daraja-da og‘rib turganidan, uni avaylab, bir 
amallab ko‘tardi. Qo‘llarim jilla qursa bir ozgina yozilsin deb, barmoqlarini beto‘xtov chaqachum qilar 
edi. So‘ng qo‘llar butun og‘riqqa bira to‘la bardosh beradigan bo‘lib ko‘niksin, keyin yana ishdan 
bo‘yin tovlab yurmasin uchun eshkakni bor kuchi bilan changallab oldi va akulalarnnng yaqinlab 
kelishini kuzata boshladi. Chol ularning kerik burun, yapasqi boshlariyu, oq hoshiyali ko‘krak 
suzg‘ichlarini ko‘rib turardi. Bular — akulalar ichida zng palid, eng yaramas va eng sassiq baloxo‘rlari 
hisoblanardi: nafs tug‘yon urgan mahallarda ular, hatto qayiqning eshkagi bilan ruliga ham 
tashlanishdan toymas edilar. Agar toshbaqa dengiz yuzida mabodo pinakka keta qolsa, bunday akulalar 
uning oyoqlarini cho‘rt uzib ketishadi, juda ham ochiqqan mahallarida esa, hatto baliq qoni yoki 
shilimshig‘ining hidi kelmayotgan odamga ham suvda hujum qilisha-veradi. 
— Ix!—dedi chol.— Hay, mayli endi kela qolinglar, 
Ha, ular suzib kelishdi. Ammo ular makoga o‘xshab kelishgani yo‘q. Ulardan biri yalt-yult qildi-
yu, o‘zini qayiq ostiga urdi. U baliqqa tashlanganda, qayiqning qanchalik qaltirab ketgani cholga 
ayniqsa bilindi. Boshqa biri bo‘lsa o‘zining qisiq sarg‘ish ko‘zlari bilan cholga shingrayib turdi, keyin 
og‘zini tarvaqay ochib, baliqning mako g‘ajigan yeriga o‘zini urdi. Cholga uning jigar rang boshi 
ustidan yelka tomoniga cho‘zilib o‘tgan, miya bilan umurtqa bir-biriga ulanib ketadigan joydagi chiziq 
aniq ko‘rinib turardi, u eshkakka mahkamlangan pichoqni xuddi shu yerga sanchdi. Keyin pichoqni 
sug‘urib olib, uni yana akulaning mu-shuknikiga o‘xshash sariq ko‘zlariga urdi. Akula jon talvasasida 
baliqdan ayrildi va og‘zida qolgan go‘shtni yo‘l-yo‘lakay qo‘ymay yutarkan dengiz qa’riga sirg‘alib 
ketdi. 
Qayiq hamon ikkinchi akulaning baliqqa bo‘lgan hujumidan qaltirab turardi. Chol akulani qayiq 
ostidan chiqarish uchun yelkanni yoyib, qayiqni ko‘ndalang aylantirib qo‘ydi. Akulani ko‘rgan 
hamono, u bort osha enkaydi va pichoq urdi. Pichoq akulaning laqqa go‘sht yeriga to‘g‘ri keldi-yu, 
ammo qattiq teri uning chuqur-roq kirib borishiga yo‘l qo‘ymadi. Zarbdan cholning qo‘llarigina emas, 
yelkalari ham sirqirab ketdi. Biroq akula komini suvdan chiqarib, yana baliqqa tashlandi, ana shunda 
chol uning yapasqi boshining qoq o‘rtasiga urdi. Tig‘ni sug‘urib oldi. Yana o‘sha yerga urdi. Akula 
hamon jag‘larinn mahkam qisgancha, baliqqa osilib turardi. Shundan keyin chol uning chap ko‘ziga 
pichoq sanchdi. Akula boyagi-boyagicha baliqni yubormasdi. 
— E, voy, hali shunaqami?—dedi chol aa pichoqni miya bnlan umurtqalar orasiga urdi. 
Hozir buning qiyin joni qolmagan edi. Chol mirtakni cho‘rt kesib yuborganini payqadi. Akulaning 
jag‘larini bo‘shatish uchun chol eshkakning boshqa tomonini aylantirib, uning og‘ziga tiqdi. U 
9
Akulaning olachipor bir turi (isp.). 


Ernest Xeminguey. Chol va dengiz (qissa) 

Download 260.98 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   43




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling