Microsoft Word Махмудов Р. Ииида бошкарув психол. Дарслик doc

Мафкуравий фанатлар – террорчиларнинг жуда хавфли типи 
ҳисобланади, шахсий эътиқодлари (диний, мафкуравий, сиёсий) ва 
хатти-ҳаракатларига, шунингдек ўз дунёқарашлари, ўзининг гуноҳ-
сизлиги ҳамда инсонларнинг тақдирини бошқариш мумкинлигига 
ишонадилар. Ушбу тоифадагилар нотиқлиги, анча юксак ақлий да-
ражаси ва бошқа одамларга самарали психологик таъсир эта олиш 
қобилияти мавжудлиги билан ажралиб турадилар. 
Бевосита ташкилотчилар – маълум маънода барқарор ва со-
вуққон тип. Аниқ террорчилик ҳаракатлари, олдиндан ўйланган ва 
режалаштирилган террорчилик ҳаракатлари ғоявий таъминот ва 
эмоционал қатъият билан амалга оширилади. Лидер ушбу фаоли-
ятдан ташқарида бўлишни маъқул кўради. 
Намойишкорона тип – очиқчасига жанговар бошқарувчи, мақ-
танчоқ ва ўзини яхши кўрувчи «довюрак-жангчи». Барча нарсалар 
ва ҳаммага нафрат кўзи билан қараб лаззатланади. Ўз-ўзини буюк-
лигига ишонтириш уларга хос хислат. 

---

184 
 Таъминловчилар тоифасига турли ноқонуний ёки жиноий 
йўллар орқали оддий маблағ йиғиш билан шуғулланувчи шахслар 
киради.
Ёлловчи – бошқаларни террорчи ташкилотларга жалб қилувчи 
шахс. Тез ва осон психологик алоқа ўрнатишга мойиллиги, психо-
технологик кўникмаларга эгалиги, ишонтириб (гипноз билан) таъ-
сир қилиши билан ажралиб туради. Ушбу тоифадагилар террорчи 
ташкилотларда энг кучсиз бўғин ҳисобланиб, уларнинг вазифаси 
таъсирга берилувчан одамларни ва топиб, уларга психологик 
таъсир ўтказишдан иборат. 
Террорчилик ҳаракатларини тайёрловчилар – асосан собиқ 
махсус хизмат ходимлари бўлиб, икки ёки ундан ортиқ давлатларда 
махсус хизматларда тайёргарликдан ўтган бўладилар. Уларда узоқ 
йиллар давомида қўпорувчилик, баъзан эса аксилтеррорчилик фао-
лияти билан шуғулланиш натижасида террорчиларга хос психоло-
гик сифатлар шаклланган бўлади. Бироқ, ёш жиҳатидан ёки бирор-
бир сабаб туфайли давлат хизматининг ижтимоий йўналганлигини 
ўзгартиради. Масалан, улар одатий давлат хизматида, бироқ «душ-
ман тарафи»да бўлиб фаолият олиб борадилар. Бундай махсус хиз-
мат ходимларининг маънавий-ахлоқий, инсоний қадриятлари қўпо-
рувчилик фаолияти билан узоқ йиллар давомида шуғулланиши на-
тижасида йўқ бўлиб кетган. Ижтимоий йўналганликнинг ўзгариши-
да асосий ролни «моддий манфаат» ўйнайди. Террорчилик ташки-
лотлари уларга ушбу фаолият билан шуғулланганлари учун давлат 
хизматига қараганда бир неча баробар кўп ҳақ тўлайдилар.