Microsoft Word Материал резина lotin

o‘tib ketishi yoki reversiya deb ataladi. 
Oltingugurtni jarayonga tayyorlash. Odatda oltingugurtni zavod 
sharoitlarida elanmaydi, faqatgina ayrim maxsus rezina aralashmalari olishda bir 
qismini elakdan o‘tqaziladi. Agar oltingugurt tarkibida sulfat kislota miqdori ko‘p 
bo‘lsa, sitalar tezda yaroqsiz holatga o‘tib qoladi, buning uchun oltingugurtga 
0,5% mel yoki 2% MgCO
3
qo‘shib sitadan o‘tkaziladi. Undan tashqari 
oltingugurtni cheklanmasligi uchun 100 mas qism oltingugurtga 5 mass q. Vazelin 
yoki parafin aralashtirilib qo‘yiladi. Lekin bu miqdorlar retsepturada inobatga 
olinishi shart. Oltingugurtni ishlatish vaqtida xonada ventilyasiya ishlashi kerak 
(mayda oltingugurt zarrachalarini o‘z vaqtida olib ketish maqsadida.
Rezina aralashmalarida oltingugurtni o‘zini tutishi. Rezina aralashma 
tayyorlash vaqtida podvulkanlanishni (oldindan vulkanlanish jarayonini 
boshlanishi) oldini olish maqsadida oltingugurtni aralashtirgichga emas, balki 
aralashmani ishlov berish mobaynida quyub boriladi. Olitingugurtni aralashma 
yuzasida to‘g‘ri tahsimlanishi sifatli vulkanizat hosil bo‘lishini ta’minlaydi. 
Kauchuk oltingugurtni erituvchisi bo‘lib, harorat ortishi bilan eruvchanligi ortadi, 
aralashma sovuganda esa oltingugurtni to‘yingan eritmasi hosil bo‘ladi. Masalan 
140
o
С
haroratda 100 gr kauchukda 10 gr oltingugurt eriydi. 
Agarda to‘yinmagan zanjirli kauchuklarni vulkanlashda oltingugurt 
tezlashtirgich va faollashtirgich bilan birgalikda vulkanlanadi. Shu bilan birga 

---

104 
vulganlanish kauchuk tabiati, vulkanlovchi moddalarni miqdoriga ham bog‘liq, 
ular 100 mass q. kauchukka 3,0 mass q. Oltingugurt berilishi 
mumkin.
Agarda retsepturada tezlashtirgichlar bo‘lmasa jarayon 
juda sekin ketadi, oltingugurt 150
o
С boshlab 8 shaklli siklli ion 
yoki radikal mexanizm bo‘yicha parchalanadi.