Microsoft Word tahorat ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
4
4) Harom - bajarmaslik qat’iy talab bilan sobit bo‘lgan, uni yumshatadigan biror dalil 
kelmagan amalga harom, deyiladi. Harom amallarni qilgan kishi qattiq gunohkor bo‘lib, 
ikki dunyo azobiga uchraydi, uni qilmagan kishi savobga doxil bo‘ladi. Haromni inkor 
qilgan kishi kofir bo‘ladi. 
5) Makruhi tahrimiy - bajarmaslik qat’iy dalil bilan sobit bo‘lmagan, balki qat’iylikni 
yengillashtiradigan dalil orqali sobit bo‘lgan amalga makruhi tahrimiy, deyiladi. Misol 
uchun erkak kishilarning tilla va ippakdan tayyorlangan narsalarni kiyishlari haromligi 
to‘g‘risida hadis rivoyat qilingan. Hadisning ochiq lafzida harom ishlatilgan. Lekin ushbu 
harom hukmni makruhi tahrimiy darajasiga tushirib qo‘yadigan omil hadisning 
ohodligidir. Makruhi tahrimiy amalini qilgan odam gunohkor bo‘ladi. Qilmagan esa ajr 
oladi. Inkor qilganlar kofir bo‘lmasa-da, qattiq gunohkor bo‘ladi. 
6) Makruhi tanzihiy - bajarmaslik qat’iy talab qilinmagan amalga makruhi tanzihiy, 
deyiladi. Bunday amalni qilmagan odam savobga ega bo‘ladi, qilganlar esa qiyomatda 
malomatga ham, azobga ham uchramaydi. 
7) Muboh - bandaning qilish qilmasligida ixtiyori bo‘lgan amallarga muboh, deyiladi. 
Bularga yemoq-ichmoq, dam olmoq va shunga o‘xshash amallar kiradi. Bu amallarni 
qilish-qilmaslikka buyruq ham, qaytariq ham yo‘q. 
Shu sababli ularni bajargan kishiga gunoh ham, savob ham bo‘lmaydi. Lekin mo‘min 
banda niyatini to‘g‘ri qilib, Allohning roziligi uchun shu amallarni bajarsa, unga ham 
savob yoziladi. Misol uchun kishi charchaganda o‘z jasadini dam oldirsa va bunda 
Allohning ibodatiga g‘ayratli bo‘lishni niyat qilsa, uning dam olishi ham ibodatga 
aylanadi. 
Kishi uylansa yoki turmushga chiqsa, er-xotin o‘rtasidagi munosabatlarda haromdan 
saqlanishni niyat qilsa, ular o‘rtasidagi er-xotinlik ham ibodatga aylanadi. 
Demak, mo‘min kishi uchun hayotning har qirrasi ibodatdir. Namoz o‘qishi ibodat, ro‘za 
tutishi ibodat, mehnat qilishi ibodat, dam olishi ibodat, taom yeyishi ibodat? hatto er-
xotinlik munosabatlari ham ibodat. Bundan ortiq saodat bo‘lishi mumkinmi?! 
Baxt to‘g‘risidagi tushuncha insonlar o‘rtasida turlicha talqin qilinadi. Alloh taolo O’zining 
kalomida tarixda o‘tgan isyonchi qavmlarning baxtsiz kunlarida halok qilganligini eslatib: