Microsoft Word tahorat ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
3
1. Farz - bajarishlik qat’iy talab bilan sobit bo‘lgan, uni yumshatadigan biror dalil 
kelmagan amalga farz, deyiladi. Farz o‘z o‘rnida ikkiga bo‘linadi: 
a) shart; 
v) rukn. 
Amalning tashqarisidagi farziga shart, deyiladi. Bunga namozning tashqarisidagi oltita 
shart misol bo‘la oladi. 
Amalning ichidagi farzlar rukn, deyiladi. Bunga namozning ichidagi farzlar misol bo‘ladi. 
Farz amalini bajargan odam yuksak savobga doxil bo‘ladi. Qilmagan odam esa qattiq 
gunohkor bo‘lib, ikki dunyo azobiga loyiq bo‘ladi. Farzning hukmini inkor qilguvchilar 
kofir bo‘ladi. 
2) Vojib - bajarishlik qat’iy talab bilan sobit bo‘lmagan, balki uni yumshatish uchun biror 
dalil kelgan amalga vojib, deyiladi. Misol uchun vitr namozini o‘qishlik vojib amal 
hisoblanadi. 
Payg‘ambarimiz ( s.a.v.) vitr namozini o‘qishni buyurganlar, bu buyruq farzga dalolat 
qilishi kerak edi. Lekin uning farzligini vojibga tushirib qo‘yadigan dalil hadisning ohod 
suratda sobit bo‘lishligidir. 
Vojib amalni bajargan kishi savobga ega bo‘lib, uni bajarmagan esa gunohkor bo‘ladi. 
Vojib amalni inkor qilgan kishi esa qattiq gunohkor bo‘ladi. 
3) Sunnat - bajarishlik qat’iy suratda talab qilinmagan amalga sunnat, 
deyiladi. Sunnat fiqhiy istilohda mandub, mustahab, odob kabi so‘zlar bilan 
ham ishlatiladi.
Sunnatning turlari uchga bo‘linadi: 
1. Takidlangan sunnat (sunnati muakkkada); 
2. Odatiy sunnat (sunnati mashru’a); 
3. Zoida sunnat (sunnati zoida). 
Sunnati muakkadaga misvok ishlatish, jamoat bilan namoz o‘qish, sunnati ravotiblarni 
o‘qish kabilar kiradi. 
Sunnati muakkadaning hukmi vojibdan keyingi o‘rinda turadi. 
Odatiy sunnatlarga Payg‘ambarimiz (s.a.v.) odatda qilib yurgan, lekin boshqalarga 
qilishlikni ta’kidlamagan sunnatlar kiradi. 
Ramazondan boshqa paytlardagi tutiladigan ixtiyoriy ro‘zalar, farz va sunnati muakkada 
namozlaridan boshqa ixtiyoriy namozlar, Zuxo namozi, Asr va Xufton namozidan oldingi 
to‘rt rakat sunnat namozlari, zulqa’da oyida olti kun ro‘za tutishlik, dushanba va 
payshanba kunlaridagi ro‘zalar va hokazolar shular jumlasidandir. 
Sunnatga amal qilgan odam savobga erishadi, unga amal qilmagan kishiga esa azob 
berilmasa-da, qiyomat kunida malomatga qolish ehtimoli bor. 

---

Ustoz va shogird (Imom Abu Hanifa va Imom Abu Balxiy savol-javobi)