Milliy arxeologiya markazi raxmon ibragimov arxeologiya

D
av
r 
Bosqichlar 
Madaniyat 
bosqichilar 
Davriy sanasi 
P
al
e
ol
it
 
Ilk paleolit 
Olduvay (ilk, o‘rta, 
so‘nggi bosqichlari) 
mil. avv. 3/2,6 mln – 1,0/0,9 
mln yillik 
Ashell (ilk, o‘rta va 
so‘nggi bosqichlari) 
mil. avv. 1,0/0,9 mln – 120/100 
ming yillik 
O‘rta paleolit 
Mustye 
mil. avv. 120/100–40 m.y. 
So‘nggi paleolit 
Madlen 
mil. avv. 40–35 m.y. 
Tardenauz 
mil.avv. 35–25 m.y. 
Salyutra 
mil.avv. 25–12 m.y. 
Yevrosiyoda eng qadimgi odam Yava yarim orolidan topilgan 
arxantrop (1 mln yil) vakili hisoblanar edi. O‘tgan asrning 90-yillarida 
Janubiy Kavkazdagi Dmanisi shaharchasi (Gruziya) yaqinidagi 
makondan topilgan homo erectus suyagi va tosh qurollari kaliy-argon 
tekshirish natijalariga ko‘ra mil. avv. 1,6 mln yillik bilan sanalangan. 
Yaqin Sharqdagi Ubeydiya makonidan topilgan ibtidoiy odam suyagi 
olduvay davrining o‘rta bosqichiga oid. 

---

20 
Eng qadimgi odam suyaklari topilgan makonlar 
Yevropa yodgorliklaridan topilgan arxantrop suyaklari va tosh 
va qurollarini tadqiqotchilar olduvay davriga oid, deb hisoblaydilar. 
Xususan, Kavkazning shimoli-sharqidagi Aynikab I (Dog‘iston) 
makonidan topilgan odam suyagi va tosh qurollarini tadqiqotchi 
X.A.Amirxanov olduvay davriga (kamida mil. avv. 1,5 mln yillik) 
tenglashtirishga harakat qilgan. 
Eng qadimgi odamlarning Yevrosiyo hududiga tarqalgan davri 
qadimshunos mutaxassislar orasida munozaraga boy masala sanaladi. 
Rossiyalik mutaxassis A.P.Derevyanko bundan 2/1,8 mln yil avval 
homo ergaster erectus odamlari ilk vatani – Afrikadan chiqib, dastlabki 
buyuk ko‘chishni boshlab beragan edi, degan fikrni bildiradi. 
Umuman, zamonaviy arxeologiya va paleoantropologiya fanlari 
sohasida eng qadimgi odamlar shakllangan hudud va ularning 
tarqalishi bilan bog‘liq ilmiy munozarlar davom etayotgan va 
kelajakda o‘zning ijobiy yechimiga ega masaladir. 

---

20