Milliy arxeologiya markazi raxmon ibragimov arxeologiya

Bo‘linish 
Muzlik davrlari Cheksiz sanasi 
ming yillik 
Tosh asrining 
davrlari 
Golotsen 
9-5 
mezolit-neolit 
T
o‘
rt
la
m
chi
 
da
vr
(a
n
tr
op
og
en
) 
Pl
ey
st
ot
sen
 
Vyurm 
80-9 
o‘rta paleolit-ilk 
mezolit 
Riss-vyurm 
120-80 
o‘rta paleolit 
Riss 
200-120 
so‘nggi ashel 
Mindel-riss 
350-200 
o‘rta ashel 
Mindel 
500-350 
ilk ashel 
Gyuns-mindel 
700-500 
Gyuns 
1000-700 
Dunay-gyuns 
1900-1000 
olduvay 
Ilk paleolit davri (mil. avv. 3/2,6 mln – 120/100 ming 
yilliklar). Ilk paleolit – olduvay, mustye va ashel ilk, o‘rta va so‘nggi) 
bosqichlaridan tashkil topib, bu davrda insoniyat ajdodining eng 
qadimgi vakili – arxantroplar yashagan. Olduvay davrida va ashel 
davrining dastlabki bosqichida yer yuzida issiq iqlim sharoiti hukm 
surib, tirik mavjudodlarning yashashi uchun juda qulay bo‘lgan va 
villifrank faunasiga xos issiq mijozli hayvonlar yashagan. 

---

18 
Ilk paleolit davriga oid eng qadimgi yodgorliklar Afrikaning 
sharqiy va janubiy hududidan topib o‘rganilgan. Ulardan Afar 
vohasidagi Vest Gona (Efiopiya) (2,8–2,4 mln avval) va Keniyadagi 
Koobi Fora (2 mln yil avval) makonlaridan vulqon lavasi qotishmasi, 
kvars va chaqmoqtoshli slanesdan yasalgan tosh qurollari va hayvon 
suyaklari topilgan. 
O‘tgan asrning 60-yillarida amerikalik paleantropolog olimlar 
Likilar (Luis, Meri va o‘g‘li Richard) Afrikaning Serengeti (Keniya) 
vodiysidagi Olduvay makondan mil. avv. 1,75 mln (mil. avv. 1,89 mln) 
yillikda yashagan eng qadimgi odamning (homo habilis) suyagini 
topib o‘rgangan edilar. 
Janubiy Afrika respublikasi hududida Yoxannesburg shahri 
yaqinidagi Sterkofteyn g‘or-makonidan topilgan odam suyagi mil. 
avv. 3 mln yillikka oid.