Muhammad al xorazmiy nomidagi toshkent

3. Loyihalashtiruluvchi aloqa magistralida kanallar soni hisobi
 
 
Loyihalashtiriluvchi transport tarmog‘i topshiriq vazifasi asosida berilgan hududiy 
yoki shaharlararo tarmoq bo‘lib u quyidagi ko‘rinishga ega: 

---

3.1-rasm. Shaharlararo aloqa transport tarmog‘i bo‘ylab aloqa tashkil etish sxemasi 
Milliy yoki shaharlararo transport tarmog‘i quyidagi ko‘rinishda tashkil topadi “A” 
va “B” oxirgi manzilgohlar bo‘lib ular orasida bitta yoki bir nechta oraliq manzilgohlari 
bo‘lishi mumkin. Oraliq va ohirgi manzilgohlar shaharlararo avtomatik stansiyaning 
(SHAATS) apparatlar zalida joylashtirilishi mumkin. Liniya-apparat zalida ko‘p kanalli 
aloqa uzatish vositalarining uskunalari va qurilmalari joylashtiriladi. Ohirgi 
manzilgohda joylashgan uskunalarga stansiyada qo‘llanuvchi bog‘lovchi liniyalar 
yordamida SHAATSning kommutasion uskunalariga ulanadi, shuningdek SHAATS o‘z 
navbatida stansiyalararo bog‘lovchi liniyalar yordamida shahar telefon tarmoqlari 
stansiyasining (SHTT) va qishloq telefon tarmoqlarining (QTT) stansiyalari bilan 
bog‘lanadi. Shahar va qishloq hududlarida yashovchi abonentlar esa xizmat 
ko‘rsatuvchi ATS bilan abonent liniyasi yordamida bog‘lanadi va bu bilan ATSda va 
SHAATSda xizmat ko‘rsatuvchi yuklama hosil qiladi bu yuklama Erlang (Erl) o‘lchov 
birligida o‘lchanadi. Transport tarmog‘i orqali uzatiluvchi ma’lumotlar esa transport 
tarmog‘ining trafigi deb ataladi va ikkilik impulslarning uzatuv tezligida ya’ni bit/s 
(kbit/s, Mbit/s, Gbit/s) o‘lchov birligida o‘lchanadi. Transport tarmog‘ining trafigi o‘z 
navbatida ikkita oxirgi manzilgohlar orasida tashkil qilinuvchi kanallar sonini aniqlab 
beradi. 
Loyihalashtiriluvchi manzilgohlar orasida lozim bo‘lgan kanallar soni shu 
manzilgohda yashovchi aholi soni va bu manzilgohlar orasidagi aholining ma’lum bir 
guruhini bir-biri bilan o‘zaro qiziquv darajasiga bog‘liq. 
Har qanday viloyat markazi va shu viloyatda yashovchi aholi soni statistik 
ma’lumotlar yoki ohirgi marta aholini ro‘yxatga olingan ma’lumotlar asosida 
hisoblanadi. Loyixalashtirishning kelajak davri uchun aholining o‘sishi e’tiborga 
olinadi. 
Aholi sonining o‘rtacha o‘sish hisobiga bo‘ladigan miqdori quyidagi ifoda 
bilan aniqlanadi: 
,
P/100)
(1
H
Н
t
0
t


kishi (3.1) 
bu yerda: N0 – aholining ro‘yxatga olish paytidagi soni, ming kishi; 
R – manzilgohda aholining o‘rtacha yillik o‘sishi, % (ro‘yxatga olish 
ma’lumotlari asosida R=2 3%); 
t – aholini ro‘yxatga olish va loyihalashtirish vaqti orasidagi davr, yil. 
ро
лв
t
t
t


,
yil 
bu yerda: tlv – loyihalashtirish vaqti (misol uchun 2020 yil), yil; 

---

tpo – ro‘yxatga olish vaqti, yil(misol uchun 2017 yil). 
Kelajak davr uchun loyihalash yili joriy yilga nisbatan 5 yil ilgariroq olinadi, ya’ni:
)
(
5
ро
лв
t
t
t



, yil 
Н
0
2020
=2571668 киши 
P =5% ;
лв
t
= 2020; 
ро
t
= 2020;
t = 5+(
лв
t
-
ро
t
) = 5 + (2020 - 2020) = 5; t =5 
Н
5
2025
= 
Н
0
(1 + 𝑃/100)
5
= 2571668 
(1 +
5
100
)
5
= 3282173 ; 
Н
0
2020
= 3590800 киши 
P =5% ;
лв
t
= 2020; 
ро
t
= 2020;
t = 5+(
лв
t
-
ро
t
) = 5 + (2020 - 2020) = 5; t =5 
Н
5
2025
= 
Н
0
(1 + 𝑃/100)
5
= 3590800
(1 +
5
100
)
5
= 4582872 ; 
Shaharlararo telefon stansiyasi xizmatidan foydalanuvchi abonentlar soni 
taxminan quyidagi formula bilan aniqlanadi: 
t
б
a
H
m


3
.
0
,
,abonent 
bu yerda: 0,3 aholining shaharlararo telefon xizmatidan 
foydalanuvchilari soni.