Namangan davlat universiteti akayeva marapat abduxalikovna

1-chizma 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2-chizma. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ёшга доир пенсия, ижтимоий суғурта давлат жамғармасидан 
қайтарилмаслик шарти билан, моддий таъминлаш учун фуқароларга 
аввалги мещнат муносабати туфайли мунтазам ва бир умрга 
бериладиган тўловдир. 
Умумий асослар
билан ёшга доир
пенсия (қонуннинг
7-моддаси) 
Имтиёзли шартлар билан 
ёшга доир пенсия 
(қонуннинг 9–13-
моддалари) 
Иш стажи тўлиқ 
бўлмаган чоғдаги пенсия 
(қонуннинг 8-моддаси) 
Муддатидан олдин ёшга 
доир пенсия (қонуннинг
14-моддаси) 
Ногиронлик пенсияси – фуқаро меҳнат қобилиятини тўлиқ ёки 
қисман йўқотгани ҳолда тайинланадиган ва мунтазам 
тўланадиган, қайтариб олинмайдиган тўловдан иборат 
Меҳнатда 
майибланиш (жароҳат 
олиш) туфайли 
тайинланадиган 
ногиронлик пенсияси 
Касб касаллигига 
дучор бўлган
ҳолларда 
тайинланадиган 
ногиронлик пенсияси 
Умумий касаллик юз 
бергандаги 
ногиронлик пенсияси 
Турмушда 
майибланиш (жароҳат 
олиш) туфайли 
ногиронлик пенсияси 
тайинлаш 

---

115 
1.Fuqaro Xalilova 50 yoshga to‘lganda mehnat faoliyatini to‘xtatgan. Uning 
umumiy ish staji 17 yil. 58 yoshga to‘lganda pensiya tayinlashlarini so‘rab Pensiya 
jamg‘armasi bo‘limiga murojaat qildi. Pensiya jamg‘armasi bo‘limi ushbu 
fuqaroga zarur mehnat staji mavjud emasligini hamda o‘z vaqtida murojaat 
qilmaganligini aytib pensiya tayinlamadi. 
Pensiya jamg‘armasi bo‘limining xatti-harakatlari qonuniymi? 
Zarur mehnat stajiga ega bo‘lmasa pensiya tayinlanadimi? 
Pensiya mazkur holatda necha yoshdan to‘lanadi?
2.Fuqaro Omonova Pensiya jamg‘armasi bo‘limiga murojaat qilib, o‘zining o‘rta 
tibbiy xodim bo‘lganligini va 1967 yildan buyon FHDYOda mudiralik 
qilganligini, 1997 yilda “Sog‘lom avlod uchun” ordeni bilan mukofotlanganligini, 
biroq 170200 so‘m, yani kam miqdorda pensiya tayinlanganligi ustidan shikoyat 
qildi. Fuqaro Omonova o‘ziga “Fuqarolarning davlat pensiya taminoti 
to‘g‘risida”gi qonunning 28-moddasi, “k” bandi (O‘zbekiston Respublikasi oldida 
alohida xizmatlari bo‘lgan shaxslarga) tatbiq etilib, pensiya miqdori oshirilishini 
talab qildi. 
Fuqaro Omonovaning talabi o‘rinlimi?  
 
3.Fuqaro Yangiev o‘ziga tayinlangan 2-guruh nogironlik pensiyasini to‘lash 
asossiz to‘xtatib qo‘yilganligi ustidan shikoyat qildi. Shikoyatni tekshirish 
chog‘ida Yangievga nogironlik guruhi biryilga belgilanganligini va ushbu muddat 
o‘tgan bo‘lsa-da, Yangiev qayta tibbiy ko‘rikdan o‘tish uchun kelmaganligi 
aniqlandi.Yangievning shikoyati o‘rinlimi? Uzrli sabablarga ko‘ra qayta tibbiy 
ko‘rikdan o‘tishga kela olmagan bo‘lsa, nogironlik pensiyasini to‘lash tartibi 
qanday bo‘ladi? 
4.Fuqaro Oltievga umumiy kasallik bo‘yicha 2-guruh nogironlik belgilandi. Yoshi 
30 da. Umumiy mehnat staji 10 yil. Hisoblab chiqilgan o‘rtacha oylik ish haqi 
200500 so‘m. Fuqaro Oltievga tayinlanadigan pensiya miqdorini aniqlang. 
5.Fuqaro Hakimov ishlab chiqarishda yuz bergan baxtsiz hodisa tufayli P guruh 
nogironi bo‘lib qoldi. Yoshi 38 da. Umumiy mehnat staji 8 yil. Ijtimoiy taminot 
bo‘limi Hakimovga to‘liqsiz mehnat staji bo‘yicha nogironlik pensiyasini 
tayinladi. 
Fuqaro Hakimovga pensiya to‘g‘ri tayinlanganmi? Nogironlik pensiyasini 
tayinlashda mehnat stajining ahamiyati qanday? 

---

116