Namangan muhandislik-qurilish instituti "menejment" kafedrasi r. Ismatov, O. Ahmedov

 
1.8.-rasm. Mahsulotni tayyorlashning umumiy sxemasi. 
Sifatga 
ta’sir 
etuvchi 
omillar 

---

47 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1.9. rasm. Loyihalashtirish jarayonining sxemasi. 
Mol 
o’tkazish 
(sotish) e
xtiyoji 
Ixtiro 
qilish 
Bozorlarni 
tekshirish 
Direktorlar-ni 
baholash 
 
Texnik 
ma’lumotlar 
Махсулотни аниқлаш 
Texnik vazifa 
Funktsional talab (ehtiyoj) 
Ichki ta’sir 
Tashki ta’sir 
Loyixalash so
hasi 
Yordam beruvchi omillar 
Mumkin bo’lgan qiyinchiliklar
Tarkibiy (yaqin) xisob- kitoblar 
Маҳсулотнинг модели ва эскизи 
Sxemalar, chizmalar umumiy kurinishi 
Bazis tekshirishlarning boshlanishi 
Konstruktsiya modellari 
Detallar va uzellarga texnik vazifa 
Konstruktsiya hisobi 
matematik xisob 
statistik loyixalashtirish 
takribiy xisob-kitoblar 
tajriba o’tkazish 
oldingi tajriba 
bazis tekshirish natijalari 
EVM natijalarini optimallashtirish 
Konstruktiv kelishuvlar 
yakuniy natijaga qanday 
ta’sir ko’rsatadi? 
Detallashtirish
Narxning qanchalik to’g’riligi 
 
Yutuqlarni baholash uchun 
pauza 
Ehtiyoj yiliga olmadi
Boshqa yil bilan ko’proq 
foyda qo’lga kiritish 
mumkinligi
Mahsulot ehtiyojga 
muvofiqmi
Bosh namunani tayyorlash va 
sinash
Loyixalash davrida ehtiyoj 
qanchalik o’zgaradi
 
Маҳсулот 

---

48 
Mahsulotni tayyorlash GOST 15.001 «tayyorlash sistemasi va mahsulotlarini ishlab 
chiqarishga qo’yish» bilan muvofiq holda quyidagilarni ko’zda tutadi: 
- texnik vazifalarni tayyorlash; 
- texnik va normativ hujjatlarni tayyorlash; 
- mahsulot namunalarini sinash va tayyorlash; 
- tayyorlash natijalarini qabul qilish. 
Texnik vazifa (TV) mahsulot tayyorlash uchun boshlang’ich asosiy hujjat bo’lib 
hisoblanadi. Unda mahsulotga texnik – iqtisodiy talablar, kaytarish tartibi va tayyorlash 
natijalarini kabul kilish ko’rib o’tiladi. 
TV talablariga standartga ziddiyatda bo’lgan qo’shimchalarga yo’l qo’yilmaydi. TV 
o’z-o’zidan bo’lajak mahsulotning texnik darajasini garovga qo’yadi. Mahsulotning 
muhim turlarini tayyorlashda TV sifat ko’rsatkichini, muvofiq perspektiv darajani, ya’ni 
sifat darajasini, dunyo bozoridagi eng yaxshi analogik sifatni aniklashi kerak. Berilgan 
ma’lumotlarga ko’ra "sifat zahirasi" mahsulotni ishlab chiqarishga chiqish vaqtigacha uni 
muvofiq eng yaxshi yo’l bilan bir necha yil o’rin egallab turishini ta’minlash bilan, 
mahsulotni o’rganishga imkon beradi. 
Etalon - namun asosida ishlab chiqarilgan mahsulotni ishlab chiqarishga qo’yish, 
ishlab chiqarish va saqlashda tasviriy-estetik ko’rsatkichlari bo’yicha ishlab 
chiqaruvchida mahsulot yoki tovarlar partiyasining sifatiga da’vo va reklamatsiyalarning 
oldini olish maqsadida taqqoslash uchun saqlanadi.
Aktning tasdiqlanishi qabul qilish komissiyasining tasdiqlagan qarorini tayyorlash 
tamomlanganligini, TV harakati to’htatilganligini va mahsulotni ishlab chiqarishga ruxsat 
berilganligini bildriradi. 
Oluvchi korxona mahsulotlar partiyasi tarkibida etalon – namuna nusxasini kirish 
nazoratini amalga oshirish uchun berilishini talab qilishi mumkin. 
Nusxa yorlig’i tasviriy – texnik kengash yoki boshqa shaxs tomonidan etalon nusxa 
muvofiqligi haqida yozma holatda tasdiqlangan bo’lishi kerak. 
1.9- rasmda loyixalash sohasidagi mutaxassislarning ishini tushunish uchun kalit 
vazifasini bajaruvchi, mahsulotlarni loyixalash jarayoni sxemasi misol sifatida 
keltirilgan.