Nashrga tayyorlash markazi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti
Download 5.79 Mb. Pdf ko'rish
|
Qosimova.M. Strategik marketing (1)
- Bu sahifa navigatsiya:
- ,,Qaymog‘ini olish“ narx strategiyasi.
sof
yoki mukammal raqobatga yaqin bo‘ladi, bozor narxi talab va taklifning o ‘zgarishiga bog‘liq bo‘ladi; • raqobatchilar kam va his qilinadigan qiymat past bo‘lsa, dif- ferensiallanmagan oligopoliya yuzaga keladi. Bunda peshqadamga yaqinlashib olib, unga ergashish taklif qilinadi; • ko‘plab raqobatchilar tomonidan kuchli differensiallanma- gan tovarlar taklif qilinayotgan b o ‘lsa, monopolistik yoki nomu- kammal raqobat vujudga keladi, narx belgilashdagi erkinlik raqo- batning keskinligiga bog‘liq b o ‘ladi. Raqobatchilarning xatti-harakatini oldindan bilish uchun ko‘pgina vaziyatlarda raqobatchilar bir-biriga ta’sir ko'rsatadi va ular uchun asosiy bo‘lgan „bozor narxi" mavjud b o ‘ ladi. Narx sohasida raqobatni tahlil qilishdan maqsad — raqobatchi- laming biror harakat yoki qarshi harakat qilish qobiliyatini tahlil qilishdir. Bunda birinchi navbatda eng xavfli raqobatchi reaksiya- sining elastikligi aniqlanadi. 9.3. Yangi tovarlar uchun narx strategiyasi Yangi tovarlar uchun narx o ‘ matish bu—boshqa tovarlar bi lan solishtirishdan ham qiyin bo‘lgan muammodir. Boshlang‘ich narx fundamental ma’ noga ega, ishlab chiqarishning tijorat va moddiy hayotiga katta ta’sir ko‘rsatadi. Talab, xarajat, raqobat tahlilini olib borishda firma quyidagi ikki strategiyaning birini tan- lashi shart: a) yuqori boshlang‘ ich narx strategiyasi, talabdan „qaymoq olish“ uchun va b) eng past narxni q o ‘ llab, bozor ichiga tez „yorib kirish“ strategiyasi. ,,Qaymog‘ini olish“ narx strategiyasi. Bu strategiyadan aksari- yat bozorga yangi mahsulotni joriy qilishda foydalaniladi. Bunda narx qandaydir bir yuqori darajada belgilanadi, mahsulot esa seg- mentlash natijasida asosiy deb e ’tirof etilgan bozorda sotiladi. Bo- zoming to‘yinishidan so‘ng iste’molchilarni jalb qilish maqsadida narx pasaytiriladi. Shunday yo‘ l bilan to‘liq daromad eng ko‘p miqdorga yetkaziladi. Shu shart bilan ,,qaymog‘ini olish“ strategi- yasida mahsulot yuqori bo‘lishi kerak. Ushbu strategiya yangi tovami yuqori narxda sotishni oldindan ko‘ra biladi, shunday narxni to‘lashga tayyor bo‘ lgan ma’lum bir 176 sotib oluvchilar guruhi bilan belgilangan va pul tushumlarining tez tushishiga erishishdir. Bu strategiyaning xislatlari ko‘ p bo‘ lib, uning muvaffaqiyati uchun quyidagi shartlami bajarish zarur: • yangi tovarning hayotiylik davri qisqa bo‘lishi va raqobatchi- larning uni tez qaytarishiga olib keladi deyish uchun asoslar mavjud; • tovar qanchalik yangi boMsa, sotib oluvchida taqqoslash ba- zasi shunchalik kam boMadi va bozorning rivojlanishi sekinlashib, talab noelastik bo‘ ladi hamda bu narsa firma uchun yuqori narxni belgilash, keyinchalik raqobat narxlariga moslashish ustunlik larini qiziqish uyg‘otishga sabab bo‘ladi. Yangi tovarni yuqori narxda ishlab chiqarish turli narx elastik- ligiga ega b o ‘lgan bozorni turli segmentlarga bo'ladi. Boshlang'ich narxda kamroq narxni sezish xususiyatiga ega bo'lgan sotib oluv- chilardan „qaymoq olish“ mumkin. Narxning keyingi pasayish- lari segmentlarga katta elastiklik bilan kirib borishga yo‘l qo'yadi. Bu narxlaming vaqtincha diskriminatsiyasiga asoslanadi. Talab qiyinchilik bilan baholashga va tavakkal narxni tushishda bozorning kengayishi haqida prognozlar tuzilishiga beriladi. Bun day muammo, masalan, ishlab chiqarish jarayoni to‘ liq b o ‘ l- maganda va harakatlar kutilayotgan darajadan oshib ketish xavfi bo‘lganda kelib chiqadi. Firma keng miqyosda yangi tovarlarni ishlab chiqarishda kerakli b o‘lgan aylanma vositalari, imkoniyatlari yo‘q va uning sotilishi yuqori narxda uni olishga olib kelishi mumkin. Firma bozorda yangi tovarlar taklif qilishda monopol holatda b o‘lsa, talab taklifdan yuqori, baland narx xaridorlar tomonidan yuqori sifatli tovar belgisi deb qabul qilingan vaqtlarda bu strate- giya o ‘zini oqlaydi. Download 5.79 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling