Настоящие нормы и правила распространяются на проектирование бетонных и железобетонных конструкций зданий и сооружений различного назначения, работающих при систематическом воздействии температур не выше 50 °С и не ниже минус 40 °С

УНСУРНИНГ БЎЙЛАМА ЎҚИГА ҚИЯ ДАРЗЛАРНИНГ ҲОСИЛ БЎЛИШИГА

ҲИСОБЛАШ

9. 
   Унсурнинг бўйлама ўқига қия дарзларнинг ҳосил бўлишига ҳисоблаш ушбу шарт асосида бажа- рилиши лозим
   

_у - бетондаги таянч реакцияла- рининг маҳаллий таъсири. Жамлан- ган кучлар ва тақсимланган юклама- нинг. Шунингдек. қисқичлар ва эгик таёқчалар дастлабки кучланиши натижасида юзага келган қисув зўриқишидан унсурнинг бўйлама ўқига параллел майдончадаги тик кучланиш;
_ху - бетондаги ташқи юклама ҳамда эгик таёқчаларнинг дастлабки кучланиши натижасида юзага келган

^ mt
  _b4 R_bt,ser , (141)
қисув зўриқиши уринма кучланиши.

_b4 - бетоннинг қуйидаги
_{ } ^{1  } mc ^{/ R}b,ser _,
b 4 0,2  B

(142)
_х, _у ва _ху кучланишлар қайи- шоқ жисм каби ҳол учун аниқланиб. Унсурнинг чўзилувчан ҳолатига оид

формула бўйича аниқланувчи, лекин 1,0 дан катта бўлмаган, ишлаш шароити доимийси (15 жадвалга қ.);
бунда  - бетон учун қуйидагича қабул қилинувчи дои-
формулалар бўйича аниқланувчи бу- ровчи момент таъсирида юзага ке- лувчи уринма кучланишлар бундан истиснодир.
_х ва _у кучланишлар (143) фор-

мий:

оғири учун. 0,01

майда қумоқ. енгил. 0,02
В - бетоннинг қисувга му-
мулага, агар улар чўзувчи бўлсалар.
«плюс» ишора билан. Агар улар қисувчи бўлсалар. «минус» ишора билан киритиладилар. _mc кучла- нишни (142) формулага мутлоқ қий-

стаҳкамлиги бўйича синфи, МПа  нинг олинадиган қиймати 0,3 дан ки- чик бўлмаслиги лозим.
Бетондаги бош чўзувчи ва бош қисувчи кучланишлирнинг _mt ва _mc қийматлари ушбу формуладан аниқланади
мати бўйича киритилади.
(114) шартнинг текшируви кел- тирилган кесимнинг оғирлик марка- зида ҳамда қисилган токчаларнинг тавр ва қўш тавр кесимни унсур де- ворига яқин жойларида ўтказилади.
Дастлаб зўриқтирилган зулфин- сиз ўзакли унсурларни ҳисоблашда

  

^{ mt}  ^mc
_ x y _
2
_, (143)
^sp
дастлабки кучланишларнинг

бунда _х - бетондаги ташқи юклама ва дастлабки қисув зўриқишининг унсурнинг бўйлама ўқига тик майдончада юзага келтир- ган тик кучланиши;
уларни узатиш соҳаси узунлиги ‘_sp да пасайишини (2.29 бандга қ.) 23 жадвалнинг 5 вазиятига мос тарзда
_s5 доимийга кўпайтириш йўли билан ҳисобга олиниши лозим.

9. 
   Кўпкарра такрорланувчи юклама таъсир қилганда, дарзлар ҳосил бўлишиучун ҳисоблаш 4.11 банднинг кўрсатмаларига мос тарзда бажарилиши лозим бўлиб, бунда бе- тоннинг R_bt,ser ва R_b,ser ҳисобий қар- шиликлари 15 жадвал бўйича қабул қилинувчи _b1 ишлаш шароитлари доимийлари билан киритилади.