«Noshir» 2019 iqtisodiy va ijtimoiy geografiya

IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA 

346 
1983-yili BMT Bosh Kotibining tashabbusi bilan Atrof-muhit va rivojlanish 

bo‗yicha xalqaro komissiyasi tuzildi. Norvegiya bosh vaziri G.X.Bruntland

boshchiligidagi komissiya 1987-yili ―Bizning umumiy kelajagimiz‖ deb 
nomlangan ma‘ruzani e‘lon qildi. Ushbu hujjatda yirik ekologik muammolarni
iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy muammolardan ajralgan holda hal qilib bo‗lmasligi 
bayon qilindi. Komissiya atrof-muhit uchun xavfsiz bo‗lgan iqtisodiy-ekologik
rivojlanish davriga o‗tish zarurligini yoqlab chiqdi. Ma‘ruzada ilk bor jamiyatning 
barqaror rivojlanish yo‗liga o‗tishi zarurati rad qilib bo‗lmaydigan xulosalar
asosida isbotlab berilgan. 
Barqaror rivojlanish deganda hozirgi avlodlar hayotiy ehtiyojlarini kelgusi
avlodlar ehtiyojlarini qondirishga zarar yetkazmasdan amalga oshiriladigan 
rivojlanish tushuniladi. Barqaror rivojlanish mazmun bo‗yicha ―ekologik
rivojlanish‖ tushunchasiga juda ham yaqindir. 
1992-yilning 3-14-iyun kunlarida Braziliyaning Rio-de-Janeyro shahrida
BMTning Atrof-muhit va rivojlanish bo‗yicha konferensiya bo‗lib o‗tdi. Unda 179 
ta davlat rahbarlari, hukumat vakillari, ekspertlar, nodavlat tashkilotlari, ilmiy va
ishbilarmon doiralar vakillari qatnashdilar. Bu vaqtga kelib jahonda olamshumul 
voqealar ro‗y berdi. 1991-yili Sharqiy Yevropa va sobiq Ittifoqdagi totalitar
sistema inqirozga uchradi. Jahon urushi xavfi keskin kamaydi va juda katta 
moliyaviy resurslardan tinchlik maqsadlarida foydalanish imkoniyati vujudga
keldi.

Bundan tashqari, Konferensiya doirasida Iqlim o‗zgarishi bo‗yicha chegaraviy

Konvensiya va Biologik xilma-xillikni saqlash konvensiyalari tayyorlandi. 27 ta 
prinsipdan iborat ―Rio deklaratsiya‖si xalqaro huquqiy hujjat bo‗lib, unga ko‗ra
davlatlar boshqa mamlakatlarning atrof-muhitiga zarar yetkazadigan har qanday 
faoliyat uchun javobgarlikni tan olishi, ekologik qonunchilikning samaradorligini

---

---