«Noshir» 2019 iqtisodiy va ijtimoiy geografiya

_

28.
Yaponiya aholisining soni 2018-yil bo‘yicha, deyarli 126.5 mln 
kishini, o‘lim koeffitsiyenti esa 8 promilleni tashkil etsa, mamlakatda bir yilda
vafot etganlar sonini aniqlang. 

№

_

29.
Amerika Qo‘shma Shtatlarida, 2018-yil iyul bo‘yicha, aholi soni 
328.0 mln kishi, vafot etganlar soni esa 2 832 300 kishiga teng bo‘lsa, o‘lim
koeffitsiyentini toping. 

№

_

30.
2017-yil ma‘lumotlariga ko‘ra, aholisi 3 620 200 kishiga teng 
bo‘lgan Farg‘ona viloyatida 17 927 kishi vafot etgan. Agar aholisi 2 699 600
kishini tashkil etadigan Namangan viloyatida vafot etganlar soni 13 066 kishi 
bo‘lsa, qaysi birida o‘lim koeffitsiyenti yuqoriroq ekanligini aniqlang.


II.2.9. Go‟daklar o‟limi koeffitsiyenti 
Aholi guruhidagi o‘lim jarayonini o‘rganishda go‘daklar o‘limi, ya‘ni bir
yoshgacha (0-1 yosh) bo‘lgan bolalar o‘limi ham juda ahamiyatlidir. Chunki, ko‘p 
hollarda go‘daklar o‘limi bir muncha ko‘proq bo‘lib, aholi o‘limining umumiy
koeffitsiyentining yuqori bo‘lishiga sabab buladi. Shuning uchun ham go‘daklar 
o‘limi alohida hisoblanadi.
Go‘daklar o‘limi har 1000 ta tirik tug‘ilgan bolalarga nisbatan, shu yoshda 
o‘lgan go‘daklarning sonini bildiradi va promilleda ifodalanadi.
G

o‘k
=

1000 

Bu yerda,

G
o‘k

= go‘daklar o‘limi koeffitsiyenti;

---

---

IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA 

370 

= 1 yoshgacha o‘lgan go‘daklar soni;

= o‘rganilayotgan davrda jami tirik tug‘ilgan go‘daklar soni.

№

_

31.


AQSh aholisining soni 2013-yil iyul holatiga ko‘ra, 328 mln kishini 


tashkil etgani holda, mamlakatda jami tirik tug‘ilgan go‘daklar soni 5 035 200 

taga teng. Agar mazkur o‘rganilayotgan davrda 40 281 ta chaqaloq 1 yoshga 

yetmay o‘lgan bo‘lsa, go‘daklar o‘limi koeffitsiyentini toping.


Yechish.
Mazkur ko‘rsatkich orqali mamlakat ijtimoiy-iqtisodiy holatiga 
baho berish mumkin hamda quyidagicha hisob-kitob amalga oshiriladi:
1)

bir yoshgacha bo‘lgan bolalar soni [T

(0-1)

] – 5 035 200 ta;

2)

bir yoshga yetmay o‘lgan chaqaloqlar soni [Gô

(0-1)

] – 40 281 ta;

3)

formula asosida hisoblash amalga oshiriladi: