«Noshir» 2019 iqtisodiy va ijtimoiy geografiya

IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA 

287 
Sotsial geografik tadqiqotlarning obyekti va predmeti, uning mazmun-

mohiyati xususidagi dastlabki aniq fikr-mulohazalarni R.M.Kabo-ning ishlarida

uchratamiz. Jumladan, uning fikricha, ―Ijtimoiy-madaniy‖ geografiya mehnat 
faoliyati bilan bog‗langan aholi joylashuvi tiplari, uning turmush tarzi va ijtimoiy-
madaniy xususiyatlarining hududiy tafovutlarini, shuningdek, har bir sotsial 
hududiy kishilar guruhini mujassam etgan barcha elementlarning murakkab
uyg‗unligini o‗zida ifodalaydi. 
Sotsial geografiyaning tuzilishi va vazifalarini M.F.Grin yanada kengroq
talqin qildi. Uning fikricha, ijtimoiy geografiya sotsial siklga mansub geografik 
fanlar bilan birga, iqtisodiy geografiyani ham qamrab oladi. Ijtimoiy
geografiyaning bunday keng ma‘nodagi talqini V.M.Goxman va S.Y.Nimmik 
tushungan ―Общественная география – Umumiy geografiya‖ga mos tushadi.
Ushbu masalaga amaliy nuqtai nazardan real va asosli ravishda yondashgan 
A.A.Dolinin: ―Ijtimoiy hodisa va jarayonlarning mintaqaviy xususiyatlarini,
mintaqalarning tabiati, iqtisodiyoti va demografik vaziyatini tavsiflovchi narsalarni 
jalb etmasdan chuqur o‗rganib bo‗lmaydi, demak bunday tadqiqotlarni iqtisodiy
geograflar muvaffaqiyatli ravishda amalga oshirishlari mumkin‖, deb aytgan edi. 
A.A.Dolinin fikricha, sotsial geografiyaning obyekti – bu kishilarning o‗zaro
munosabatlari orqali bog‗langan hududiy birikmalaridan iborat.


Sotsial-geografik tadqiqotlar.
Tibbiyot, din, turizm geografiyasi singari fan 
yo‗nalishlari chindan ham fanlar qirrasida yuzaga kelgan chegaraviy yo‗nalishlar
bo‗lsa-da, ularni geografiya fanlari tizimi, aniqrog‗i, sotsial geografiya fani 
doirasida ko‗rishni ma‘qul ko‗ramiz. Chunki, jumladan, tibbiyot geografiyasini
oladigan bo‗lsak, yer yuzida kasalliklarning vujudga kelishi va tarqalishida 
hududiy tafovutlar mavjud ekan, mazkur fan asosini geografik omillar tashkil
etadi.

---

---