Nurulloh Muhammad Raufxon Bu kunlar
Download 3.93 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Bu kunlar
- “O‘zbekiston Sovet Sotsialistik jumhuriyatining Prezidenti, O‘zbekiston Kommunistik partiyasi Markaziy
- O‘zbekiston SSR Prezidentining Farmoni”
|
Bu kunlar
www.nurullohuz.com 11
ostidan hech chiqqisi kelmas, SSSR davlatini har qanday ko‘rinishda bo‘lsin saqlab qolishga tirishib yotar edi. Taqdirning ajib jilvasini ko‘ring: kecha mustaqillikka tish-tirnog‘i bilan qarshi bo‘lganlar bugun uning jiloviga tish-tirnog‘i bilan yopishdi. Ha, yangi “mustaqil davlat” tepasida eski kommunistlar qoldi. Natijada hayotimizda aytarli hech narsa o‘zgarmadi. Sog‘inch bilan shuncha kutilgan hodisa xalqimizga – o‘ris-sovet qo‘lidan ozod bo‘lishni kutib yashagan sho‘rlik vatandoshimizga sira-sira tatimadi. Bu xil “mustaqillik”dan odamlar hatto xijolatda yashab kelyapti haligacha: bir- birining ko‘ziga tik qarayolmaydi, bir-biriga ko‘nglini ocholmaydi; hamma nimanidir biladi, bilganini bildirmaslikka tirishadi; kipriklarini pirpiratadi, yerga qaraydi, yasama jilmayadi... Mustaqillik agar millatimiz ko‘ngli tusaganiday bo‘lganida bunaqa ulug‘ hodisani xalq ko‘chalarda, maydonlarda kunlab, haftalab, oylab bayram qilib nishonlagan bo‘lar edi! Shu o‘rinda bir hodisani albatta eslash kerak. Menimcha, chinakam mustaqillik sari ilk rasmiy qadam 1991 yil 31 avgust kungi “majburiy mustaqillik”dan bir yilu ikki oy burun – 1990 yil 20 iyun kuni qo‘yilgan edi. O‘shanda millatvakili Muhammad Solih boshliq “Erk” demokratik partiyasi tashabbusi bilan ishlab chiqilgan “Mustaqillik deklaratsiyasi” xalq vakillari orasidagi sog‘lom fikrli kuchlar qistovi va qat’iyati bilan Oliy Kengashning 1990 yil 20 iyun sessiyasida qabul qildirilgan edi. Shu deklaratsiyani xalq xohish-irodasining o‘sha davrga xos ifodasi desa bo‘ladi va u qabul qilingan kunni bayram qilsa arziydi. Lekin u qutlug‘ kun bugun eslanmaydi, eslansa ham, dekleratsiyaning chin tashabbuschilari eslanmay yoki boshqalariga almashtirib eslanadi. SSSR bo‘linib ketgani sababligina “qo‘lga kiritilgan” hozirgi ko‘rinishdagi “mustaqillik” yasama bo‘lgani uchun xalq hatto mustamlakadan qutulganini sezmay, his etolmay qoldi. His ettirilmadi! Mustaqilligini ko‘chalarda, maydonlarda, shaharu qishloqlarda erkin nishonlashiga yo‘l qo‘yilmadi. Ilk yillardan to shu bugungacha ham bunga yo‘l qo‘yilmayapti... Bugun mustaqillikning yagona va bosh tashabbuschisi, usta-me’mori deb faqat prezident Islom Karimovgina ulug‘lanishi, yumshoq qilib aytganda, adolatdan emas, to‘g‘risini aytganda esa, yolg‘onchilik va nomardlikdir. Ha, Oliy Kengash sessiyasida mustaqillikni u e’lon qildi. Ammo tashabbus xalqdan, xalqning xohish-irodasiga suyangan muxolif kuchlardan, asosan ziyolilardan chiqqan edi! Aslo kommunist Islom Karimovdan emas! Bu haqiqatni O‘zbekiston ichida bugun birov aytmayapti. Ayttirilmaydi ham!
Karimovni ham yaqinlari (mas., Shukrullo Mirsaidov) boshda millatga va vatanga qayg‘uradigan kishi deb ta’riflar edi va bu sifati mustaqillik arafasidagi ayrim ishlaridan seziladi ham.
Nurulloh Muhammad Raufxon
www.nurullohuz.com 12
Yana bir solishtirish: yanglishmasam, avgustning 18 yoki 19-chisida, ya’ni, hali “Favqulodda Holat Davlat Qo‘mitasi” (FHDQ ‒ GKChP) deb atalmish yarim harbiy xunta Gorbachyov hokimiyatini bekor qilib o‘zi davlatni egallamasidan bir kun burun yoki egallaganining birinchi kuniyoq “Erk” demokratik partiyasi jasorat ko‘rsatib, mamlakatda to‘la mustaqillikni e’lon etish uchun Favqulodda Qurultoy chaqirish talabida hukumatga ariza topshirgan. Islom Karimov bunga ruxsat bermadi! FHDQ ag‘darilganidan keyin 24 avgust kunigina ruxsat berdi. Bu ishi nimani ko‘rsatadi? Islom Karimov shaxsan ham, u boshliq davlat ham mustaqillikni aslo istamaganini, mustaqillik g‘oyasidan qo‘rqqanini bildiradi! Islom Karimov FHDQ (GKChP) o‘rtadan ko‘tarilib, siyosat maydoniga qaytmas bo‘lib tor-mor etilganidan keyingina, ya’ni, shart-sharoit o‘z-o‘zidan yetilib qolgan bir pallada “xalq vakillari” huzurida birdaniga mustaqillikni e’lon qilib yubordi 9 .
bunaqa jur’atli taklifni sira kutmagan kommunist “xalq vakillari” u nimani e’lon qilayotganini tuyqus anglab yetmagan ham edi ‒ hayron bo‘lgan, quloqlariga ishonmagan, xato eshitmadikmikan deganday hadikda bir muddat harakatdan va tildan qolgan edi! Axir, tushmi bu yo o‘ngmi ‒ ertalab uydan chiqayotganida SSSR grajdani edi, kechqurun uyiga mustaqil O‘zbekiston fuqarosi bo‘lib kirib borsa! Bir kun ichida! Bir kun ne, hozirgina, ikki daqiqa oldin SSSR degan davlatning kursilarida o‘tirgan “xalq vakillari” qo‘lini sovuq suvga urmasdan, bir yumalab olishga ham ulgurmay, yangi mustaqil davlatning xalq vakiliga aylanib qolsa! Mustamlaka sharoitida pishirilgan va yeya boshlagan bo‘tqasini mustaqil mamlakatda yeb tugatsa! Yetti uxlansa tushga kirmaydigan ishlar ikki qoshiq bo‘tqa orasida sodir bo‘lib ketsa!
Prezident bu karaxt “xalq vakillari”dan hatto oddiy chapakni ham so‘rab oldi. Shundan keyingina birdan chapakbozlik bo‘lib ketdi. Tabiiy yo‘l bilan yetilib kelayotgan, intiqib kutilayotgan homila yarim yo‘lda qo‘pollarcha aralashilib sun’iy tug‘dirilgani uchunmi, oddiy xalq bu yarimjon chaqaloqdan ‒ chala mustaqillikdan ko‘ngli sevinmadi. Hatto mustaqillik istab maydonlarda javlon urayotganlar ham mustamlaka ostidagi kechagi kuni bilan “mustaqillik” e’lon etilgan yangi kunining farqiga borolmay, garang turib qoldi: voqea olamshumul, ammo yuraklar jiz etmadi... Mana, o‘shandan buyon shu yasamalik sharpasi yashab kelyapti mamlakatimizda. Chala va yarimjon tug‘ilgan “mustaqillik” ona qornida to‘la bosqichni yashab o‘tmagani alamini, yigirma yildir, shu onasidan – xalqdan olib kelyapti.
9 Sessiyada qilingan u ma’ruza o‘sha damlarda chinakam mustaqillikni istab ko‘chalarga to‘kilganlarni to‘la qoniqtirmagan, bo‘sh va mujmal tuyulgan edi, ammo bugun qaytadan o‘qib ko‘rsangiz, harholda ancha dadil tuyuladi. Nurulloh Muhammad Raufxon
www.nurullohuz.com 13
“Mustaqillik”ning butun og‘irligi va jabri mahalliy xalq boshiga tushgan. Bu kun bayramlikdan ko‘ra ko‘proq xijolatli kunga o‘xshaydi. Yuzlar “kuladi”, ko‘ngillar xomush... Xalqning katta bir bo‘lagi bunday “mustaqillik”dan hatto pushaymon. Aziz boshlarni tikishga, hatto qonlar to‘kishga arzirli bu totli, bu sog‘inchli, bu jozibali hodisa kitob va matbuot sahifalarida, radio to‘lqinlarida, televizorlarda, minbarlarda har kuni har daqiqada... oyoqosti qilinaverganidan, eshitsa ko‘ngil ozar holatga keldi. “Me’mor” esa yildan-yilga xalqidan uzila borib, tevaragiga to‘plab olgan ishonchli odamlari bilangina birga, yetti qavat zirhli qo‘rg‘on ichida, hatto oddiygina chapakka ham loyiq ko‘rilmagan “mustaqillik”larini imi-jimida, qo‘rqa-pusa “nishonlab oladi”. Ko‘p ramzlar bor bu holda. Har yili biron yilligi shu taxlit nishonlanayotganida “mustaqillik” e’lon etilish arafalarida mamlakatimizda vujudga kelgan umumiy manzara esimga kelaveradi. 1991 yil avgusti. SSSR oxirgi nafaslarini olayotgan kunlar. Ozodlik istayotgan xalqlar uning o‘limini istayapti, ammo u ham jon-jahdi bilan tirishib, yashab qolish payida.
Gorbachyov (xalq tilida “Gorbach”) boshchiligidagi kompartiya qaytaquruvchilari “Ittifoq shartnomasi” orqali respublikalarni harholda bir saltanat chegarasida ushlab qolmoqchi. “Ittifoq shartnomasi”da “qardosh” respublikalarga oldingidan ko‘ra ko‘proq huquq va kengroq vakolatlar va’da etilayotgani uchun kompartiya ichida va, ayniqsa, armiya orasida bu ishga qarshilar ko‘p edi. Natijada mamlakatda yarim harbiy, yarim fuqarolik to‘ntarishi uyushtirilib, 1991 yil 19 avgust kuni hokimiyat tepasiga o‘rischa qisqartmasi “GKChP” (yoymasi “Государственный комитет по чрезвычайным положениям”, o‘zbekcha yoymasi: ”Favqulodda holat davlat qo‘mitasi”, qisqartmasi: “FHDQ”) bo‘lgan to‘ntaruvchilar keldi. Ularning asosiy katta niyati: a) SSSR tuzumini ham, hududini ham eski holida saqlab qolish; b) tayyorlanayotgan “Ittifoq shartnomasi”ni tag-tubi bilan yo‘qotish edi. Bu yo‘lda “demokrat” deb nom chiqarganlar va ularga xayrxohlarning hammasini qirib tashlash rejalashtirildi 10 .
mamlakat qonga belanar edi! Avgustning 20-kuni ”Xalq so‘zi” gazeti FHDQning “Sovet xalqiga murojaatnoma"si (oldindan tayyorlangan shekilli, unga “18 avgust” deb imzo chekilgan) va boshqa hujjatlari bilan to‘lib chiqdi. Murojaatnoma va bayonotlarda SSSR Prezidenti sog‘lig‘i yomonlashgani munosabati bilan davlatni endi boshqara olmasligi, qayta qurish siyosati tufayli mamlakatda yuzaga kelgan boshboshdoqlikni tezda o‘nglash lozimligi, buning uchun bir necha kishidan iborat “Favqulodda holat
10 Qamalishi yo o‘ldirib yo‘qotilishi lozim bo‘lgan yuzminglab kishining ro‘yxati tuzilib, to‘ntarish kuniyoq barcha respublikalarga yuborilgani haqidagi ma’lumot FHDQ qulatilganidan ikki-uch kun o‘tmayoq Markaz matbuotida e’lon qilindi. Nurulloh Muhammad Raufxon
www.nurullohuz.com 14
davlat komiteti” tuzilgani, ayrim davlat organlari faoliyati to‘xtatilgani, bugundan boshlab hamma shu komitetga so‘zsiz bo‘ysunishi kerakligi, muxolifat va demokratlar buzg‘unchi ekani... xalqqa bildirilgan edi. O‘zbekiston prezidenti to‘rt kunlik rasmiy safar bilan Hindistonga (17 avgust kuni) ketgan edi, SSSRda davlat to‘ntarishi yuz berganini u yoqda eshitdi va safarni oxiriga yetkazmay 19 avgust kuniyoq Toshkentga qaytib keldi. Islom Karimov Hindistondan shoshilinch qaytgan kuniyoq davlat ustunlari (arkoni davlat)ni to‘plab, vaziyatni muhokama qildirdi. Rasmiy telekanal ko‘rsatdi, butun respublika aholisi ko‘rdi. Diqqatni chekkan hol: yig‘inda prezident ko‘proq boshqalarni va o‘sha kezlari Bosh vazir bo‘lib turgan Shukrullo Mirsaidovni gapirtirdi, respublika nomidan tayyorlangan bayonotni ham Mirsaidov o‘qigani esimda. Muhokama ochiqdan-ochiq bo‘lmasa-da, mohiyatida “Biz FHDQni qo‘llab- quvvatlaymiz!” degan ruhda o‘tdi. Hatto Islom Karimov o‘ziga xos quvlik bilan: “O‘zbekiston siyosatini o‘zgartirishiga ehtiyoj yo‘q, mana, bugungi muhokamadan o‘zlaring ham bildilaring: biz o‘zi anchadan beri bugungi talabga mos to‘g‘ri siyosat yuritib kelayotgan edik... Qayta qurish siyosatining hamma talablariga biz yuravermaganmiz va o‘z vaqtida qoralaganmiz... Bugungi vaziyat bizning haqligimizni isbotladi”, dedi 11 . 21 avgust kuni “Xalq so‘zi” gazetida “O‘zbekiston Sovet Sotsialistik jumhuriyatining Prezidenti, O‘zbekiston Kommunistik partiyasi Markaziy Komitetining Birinchi sekretari Islom Abdug‘aniyevich Karimovning respublika aholisiga murojaati” bosildi. Murojaatda FHDQni to‘la qo‘llab-quvvatlaymiz degan ochiq gap yo‘qligi diqqatni tortadi. Unda asosan qayta qurish siyosati qattiq tanqid qilingan. Masalan, murojaatning bir yerida: “Beshinchidan, shuni ham xalqimizga ochiqdan-ochiq, ro‘y-rost aytishimiz kerakki, qayta qurishni boshlaganlarimizga olti yil bo‘ldi. Quruq gaplar, dabdabali va’dalar odamlarimizning joniga tegdi. Bugun-erta hayotimiz yaxshi bo‘ladi degan, ozgina chidanglar degan gaplarga va va’dalarga hech kimda ishonch qolmadi. Bu ham ahvolning keskinlashuviga, odamlarning g‘azablanishiga asos bo‘ldi”, deyilgan 12 .
“...O‘zbekiston jumhuriyati , uning rahbariyati qayta qurish davrida ham hech qachon birovning gapiga kirib ish tutgan emas...” deyish bilan esa ma’no maromini “biz o‘zi qayta qurish davrida ham bugun FHDQ talab qilayotgan yo‘lda edik” degan fikrga burgan.
11 Bu gaplarni o‘shanda televizordan ko‘rganimda esimda qolganicha yozdim. Aslida so‘zlar boshqacha qo‘llangan bo‘lishi mumkin, lekin ma’no shu edi. Buni ertasi gazetda e’lon etilgan bayoni ham tasdiqlaydi. 12 Rasmiy hujjatda yoki ushbu yig‘ilish haqidagi matbuot bayonida FHDQni qo‘llaymiz degan ochiq so‘z bo‘lmasa ham, orqadan prezident Islom Karimov uni qo‘llaganini bildiruvchi dalillar ko‘p. Ulardan biri ‒ hali o‘rtoq Islom Karimov Hindistonda ekanidayoq (yoki qaytayotganida uchoqdan) FHDQ raisi o‘rtoq Yanayevga telegramma yo‘llagan, unda o‘rtoq Yanayevni “to‘ntarish” bilan tabriklagan, bu telegrammani demokrat deputatlardan Po‘lat Oxunov topib o‘z vaqtida elga oshkor qilgan edi. Bu kabi gaplar nimaga xalqqa aytilmaydi, nimaga yashiriladi, nimaga O‘zbekistonning yangi tarixida yozilmaydi?!
Nurulloh Muhammad Raufxon
www.nurullohuz.com 15
“O‘zbekiston SSR Oliy kengashi rayosati va O‘zbekiston Prezidenti huzuridagi Vazirlar Mahkamasining Qoraqalpog‘iston, viloyatlar va Toshkent shahar rahbarlari ishtirokidagi qo‘shma majlisining BAYONOTI”(dan:) “1. Bugun mamlakatda nihoyatda ziddiyatli ahvol yuzaga keldi, respublikalararo qaror topgan aloqalar buzildi, narx-navo oshib ketdi, aholining turmush darajasi pasaymoqda, xalqni oziq-ovqat va iste’mol mollari bilan ta’minlash kundan-kunga yomonlashmoqda, millatlararo va ijtimoiy tanglik, jinoyatchilik kuchaymoqda, fuqarolarning xavfsizligi va osoyishtaligi yetarli darajada ta’minlanmayapti. Mamlakatdagi toqat qilib bo‘lmaydigan bunday ahvol uzoq vaqtdan beri davom etmoqda va hal qilinishi zarur”.
Ushbu bayonotda va, umuman olganda, O‘zbekiston tomoni qabul qilgan boshqa hujjatlarda qayta qurish siyosati hammayoqni izdan chiqardi, mamlakatda tartib- intizom o‘rnatish zaruratini yuzaga keltirdi, degan xulosa bilan zimdan FHDQning qayta qurish davriga bergan bahosi to‘la qo‘llab-quvvatlandi. “...respublikalararo qaror topgan aloqalar buzildi” deb nolish esa, hammamizni bir- birimizga bog‘lab turgan SSSRday bir davlat shundoq ko‘z o‘ngimizda bo‘linib ketyapti, degan ichki faryodning yuzaga chiqqan ifodasidir. Bu kabi murojaatu bayonotlardan keyin gazetning tag qismida “Osoyishtalikni saqlaylik, tartibni mustahkamlaylik” degan sarlavha ostida mana bunday xabarcha ham chop etilgan. Unda jumladan bunday deyiladi:
Ya’ni, qisqacha aytganda, qayta qurish siyosati demokratiya qilaman deb mamlakat boshiga kulfat olib keldi, boshboshdoqlik boshlandi, tezda Ittifoq shartnomasini imzolashimiz kerak ‒ biz Ittifoq doirasida qolamiz...
Nurulloh Muhammad Raufxon
www.nurullohuz.com 16
Kamina o‘sha kezlari O‘rta Osiyo va Qozog‘iston musulmonlari diniy boshqarmasi qoshidagi “Movarounnahr” nashriyotida ishlar edim. Davlat to‘ntarishidan xabarsiz qolibman. 19 avgust kuni ertalab ishga kelsam, shov-shuv: odamlar nimadandir tashvishda, ammo ichidagi tashvishni tashiga chiqarmaydi, kulimsiramoqchi bo‘ladi, kulgisi tirjayish bo‘lib chiqadi. “Nima gap?” desam, “Eshitmadingizmi?..” deb voqeani qisqacha so‘zlab berishdi. Har nechchi daqiqadadir FHDQ bayonoti radioda o‘qib turilibdi ekan. Navbatdagi takror chog‘i matn teruvchilar xonasidagi radio tevaragida uch- to‘rttamiz to‘plandik. Ikki og‘iz eshitgan zahotim: ‒ Tamom, – dedim, – yomon bo‘libdi! Agar bular hokimiyatda qolsa, mamlakat qonga botadi! Nashriyot mudiri “tilingizga ehtiyot bo‘ling” degan ma’noda ko‘rsatkich barmog‘i uchini shundoq ham yumiq labiga bosib qo‘ydi. Qarasam, fikrini ochiq aytib yuborgan bir men bo‘libman... Shu kuni idora tevaragida har xil shubhali-shubhasiz kishilar o‘ralashib qoldi. Adashmasam, peshindan keyin TurkVO (Turkestanskiy voyenniy okrug – Turkiston harbiy okrugi) shtabidan siyosiy ishlar bo‘yicha o‘rinbosar bir armani mayor (adashmasam, familiyasi Bogdasarov edi) oldin diniy boshqarma idorasiga, undan keyin nashriyotimizga keldi. Hammani mudir xonasiga to‘platdi. Siyosiy vaziyatni o‘zicha tushuntirgan bo‘ldi. Hushyorlikka, “tentaklik qilib qo‘ymaslik”ka chaqirdi... Aytmoqchi bo‘lganim ‒ uning og‘zidan chiqqan ushbu muhim so‘zlardir. U aynan bunday dedi: – Moskva to‘palang... Yelsinchilar ko‘chada... Lekin bugun-erta hammasi qo‘lga olinadi, mamlakatda tartib-intizom o‘rnatiladi! Mitingvozliklarga chek qo‘yiladi! O‘rta Osiyoda Qirg‘izistondan boshqa joylarda tinchlik. Aqayev jinnilik qilyapti, odamlarni ko‘chaga chiqishga undadi, Yelsinni va demokratiyani qo‘llaymiz, deb chiqdi. Nichevo, Bishkekka TurkVOning tanklari kiritildi, bugun-erta uning ishi hal... Lekin bizning prezident (ya’ni, Islom Karimov. ‒ N.M.R.) malades! Okrugimiz qo‘mondoni Hindistonga telefon qilib holatni tushuntirgan edi, Islom Karimov “Biz FHDQni qo‘llaymiz!” debdi. Bugunoq mamlakatga qaytyapti. Malades!.. Bu voqeaga shaxsan guvohman va shu gaplarni o‘z qulog‘im bilan eshitganman. Mayor Bogdasar(yan)ovning xabari to‘g‘ri ekanini ertasi va indini gazetlarda e’lon qilingan, sal tepada keltirganimiz hujjatlar qat’iy isbotladi.
Keyin pilastinka birdan chappa aylanib ketdi. 21 avgust kuni Maskovda FHDQ yutqazdi, hokimiyatga Boris Yelsin boshliq demokratlar keldi. Shu zahoti “O‘zbekiston SSR Prezidentining Farmoni” chiqdi:
“...
Nurulloh Muhammad Raufxon
www.nurullohuz.com 17
1. O‘zbekiston SSR hududida hokimiyat va boshqaruv idoralari, korxonalar, tashkilotlar ham muassasalarning qabul qilgan barcha qarorlari va ularning ijrosi SSSR va O‘zbekiston SSR Konstitutsiyalariga hamda qonunlariga, O‘zbekiston SSR Prezidenti Farmonlariga, O‘zbekiston SSR Oliy Kengashi bilan O‘zbekiston Prezidenti huzuridagi Vazirlar Mahkamasining qarorlari hamda farmoyishlariga so‘zsiz mos kelishi kerak. 2. SSSRda Favqulodda holat davlat komitetining SSSR Konstitutsiyasi hamda qonunlariga, O‘zbekiston SSR Konstitutsiyasi hamda qonunlariga zid keladigan farmonlari va qarorlari haqiqiy emas, deb hisoblansin.
O‘zbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasining Prezidenti I.Karimov. Toshkent shahri 1991 yil 21 avgust”.
Bu Farmon garchi FHDQni respublika hududida qonundan tashqari deb e’lon qilayotgan bo‘lsa-da, hamon SSSR Konstitutsiyasi va qonunlari ustuvor ekanini ham alohida ta’kidlab turibdi. Yana bir antiqa hujjat: FHDQ qulatilganidan keyinoq SSSR Prezidenti M. S. Gorbachyov uy qamog‘ida ushlab turilgan Qoradengiz bo‘yidagi Foros dalahovlisidan Maskovga keltirildi. U poytaxtga kelgan zahoti hokimiyat hali ham o‘zining qo‘lida ekanini bildirib qo‘yish uchun ketma-ket murojaatu farmonlar e’lon qila boshladi. So‘ng negadir 1991 yil 24 avgust kuni to‘satdan g‘alati bir bayonot berdi: “...Mana shunday vaziyatda KPSS Markaziy Komiteti o‘zini o‘zi tarqatib yuborishi haqida qiyin bo‘lsa ham vijdonan qaror qabul qilishi kerak. Respublika Kompartiyalarining va mahalliy partiya tashkilotlarining taqdirini ularning o‘zlari belgilaydilar. KPSS Markaziy Komitetining Bosh kotibi vazifalarini bundan buyon bajarishni o‘zim uchun imkonsiz deb hisoblayman va tegishli vakolatlarni zimmamdan soqit qilaman” 13 . Bugungi ko‘z bilan qaraganda ham bu bayonot nihoyatda olamshumul, dunyoning keyingi taqdiriga katta ta’sir ko‘rsatadigan ulkan voqea edi. Mustaqillik istaganlar uchun esa, agar chindan ham mustaqillikni yurak-yurakdan istagan bo‘lsa, ayni vaziyat takrorlanmas fursat, otni qamchilab qolishga eng qulay imkoniyat edi! Axir, Bosh kotibning o‘zi qudratli partiyasining o‘limiga hukm o‘qiyapti! Yer yuzining oltidan bir qismida 74 yil davomida hukmini yuritib kelgan, haqiqatni teskarisidan o‘qish bilan kishilik jamiyatlari boshiga ko‘p kulfatlar solgan, xudosizligi bilan mashhur yovuz partiyaning hayotiga so‘nggi nuqtani qo‘yyapti! Respublikalarga o‘z taqdiringni o‘zing belgila deyapti!
13 “Xalq so‘zi” gazeti 1991 yil 27 avgust soni. |
