O. Ýazmyradowa, A. Nabatowa KÄrhananyň ykdysadyýeti

Önümiň özüne düşýän gymmaty
Maddy harajatlar
– Daşyndan satyn alynýan çig mal we materiallar
– Ätiýaçlyk şaýlary
– Gurallaryň, abzallaryň, esbaplaryň we beýleki gymmaty pes zatlaryň könel­
megi
– Satyn alynýan toplaýyş önümleri we ýarym taýýar önümler
– Beýleki kärhanalar tarapyndan ýerine ýetirilýän önümçilik häsiýetli işler we 
hyzmatlar
– Tebigy çig mal (mineral­çig mal binýadynyň üznüksiz önümçiligi üçin geçi­
rimler, rekultiwasiýa boýunça işleriň tölegi, suw üçin töleg)
– Ähli görnüşdäki satyn alynýan energiýa we ony öndürmek üçin harajatlar
– Tebigy ýitgileriň ölçeginiň çäklerinde gelip gowşan serişdeleriň ýetmezçili­
ginden çekilen ýitgiler
Zähmet haky
– Ähli zähmet haky tölegleri
– Işgärlere natural töleg tertibinde berilýän önümleriň gymmaty
– Baýraklar, goşmaça haklar (höweslendiriş häsiýetli tölegler)
– Işiň düzgüni we zähmet şertleri bilen bagly öwezini doluş häsiýetli tölegler
– Mugt jemagat hyzmatlarynyň, iýmitiň gymmaty
– Işe çykylmaýan wagtyndaky tölegler (rugsatlar, iş saparlary we beýlekiler)
– Zähmet hakynyň etraplaýyn düzgünleşdirilmegi bilen şertlendirilen tölegler
– Kärhananyň işgär düzüminde durmaýan işgärleriň zähmet haky
– Beýleki tölegler
Durmuş zerurlyklar üçin geçirimler
– Önümiň özüne düşýän gymmatyna goşulýan zähmet haky üçin harajatlar­
dan döwlet äti ýaçlandyryş edaralaryna, Pensiýa gaznasyna, Iş bilen üpjün­
çilik döwlet gaznasyna we saglyk ätiýaçlandyrmasyna kanunda bellenen 
ölçegler boýunça hökmany geçirimler
Gaýry harajatlar
– Salgytlar, ýygymlar, tölegler, ätiýaçlandyryş gaznalaryna geçirimler, aragat­
naşyk hyzmatlarynyň tölegi, maddy däl aktiwler boýunça ulanyş tutumlary 
we harajatlaryň ozal sanalyp geçilen elementlerine degişli gaýry harajatlar
Esasy gaznalaryň ulanyş tutumlary
– Önümçilik gaznalaryny doly dikeltmek üçin ulanyş tutumyndan geçi­
rimleriň möçberi