Odam bo‘lish qiyin: roman va hikoyalar
Download 1.53 Mb. Pdf ko'rish
|
|
Odam bolish qiyin
221 , Gulchehra yana nima deb uni yupatishni bil may, o‘rnidan turdi. – Tushlikka kelasanmi? – so‘radi Zumrad opa u hovliga tushganda. – Achchiqqina sho‘rva qilib turaman. Kelgin. – Kelaman, aya! Xafa bo‘lmang, xo‘pmi? Zumrad opa jilmaygan bo‘lib, unga qara di. Gulchehra ko‘cha eshikka yetganda, Zum rad opani nima ezganini tushundi. Eshik oldi da devorga suyoqliq o‘ymakor oq panjara bilan katta qora marmar tosh turardi. Toshga: «Saodat Saidova, 1924 – 1960» deb yozib qo‘yilgan edi. Bu yodgorliklarni ko‘rib Gulchehraning o‘zi ezilib ketdi. Unutgan ekanmi, yo o‘ylamagan ekanmi, onasi juda yosh ekan. Endigina o‘ttiz oltiga kir gan ekan! Nimadir tomog‘ini bo‘g‘di. «Aya! Ayajon!» – deb qichqirgisi keldi, ammo tishinitishiga qo‘yib o‘zini bosdi. O‘ziku, mayli, lekin uyda yolg‘iz qolayotgan bechora ayolning dardiga dard qo‘shib nima qiladi? Yuragidan quyilib kelayotgan yig‘isi ni to‘xtatishga intilib u ko‘chaga otildi. Lekin ko‘chada o‘zini tutib turolmadi, onasining o‘limi ga o‘z dardi qo‘shilib, yosh o‘zidano‘zi quyilib ketdi. Kim biladi, agar u tirik bo‘lganda, buncha lik ezilmasmidi? Oy sayin, kun sayin yaqinlashib kelayotgan falokatning oldini olgan bo‘larmidi, u bilan dardlasharmidi? Gulchehra shularni o‘ylar ekan, qanday qilib pochtaga borib qolganini payqamadi. Pochtada pul olayotgan bir mo‘ysafiddan boshqa hech kim yo‘q edi. Gulchehra u pulini sanab bo‘lguncha bir chekkada turdi. Mo‘ysafid shoshmasdan, hafsala Olmas Umarbekov 222 , bilan barmoqlariga tuflab sanardi. Nihoyat, hi sobga yetdi shekilli: – Bo‘ldimi? – deb darchadan pochtachi qizga egildi. – Ha, ota, shu. – Rahmat, qizim. Chol eshikka yo‘l oldi. – Menga emas, o‘g‘lingizga rahmat deng, ota, – qichqirdi orqasidan pochtachi qiz. – O‘g‘lim baraka topsin. Unga rahmat, senga ham. Chol yana nimalarnidir g‘o‘ldirab chiqib ketdi, Gulchehrani ko‘rmadi. – Keling, opa! – pochtachi qiz o‘rnidan turdi. – Xatmi? Gulchehra «ha» deganday iltijo bilan unga qa rab boshini qimirlatdi. – Yo‘q, opa. Sizga hech narsa yo‘q. Gulchehra bo‘shashganicha darcha taxtasiga suyanib qoldi. – Xavotir olmang, opa, – pochtachi qiz uni yupatgan bo‘ldi. – Tinch bo‘lsalar kerakda. – Ishqilib shunday bo‘lsin, – sir boy bermay dedi Gulchehra. – Shunday bo‘lsa kerak. Kelib qolar. Juda xavotir olayotgan bo‘lsangiz, telegramma bering. Telegrammaning javobi tez keladi. – Rosta! – Gulchehra sevinib ketdi. Nega il gariroq shuni o‘ylamagan ekan? – Blanka bering. – Mana, opa. Gulchehra stol yoniga borib o‘tirdi. Bugun telegramma bersa, ertagayoq javobi keladi. Oxirgi Odam bolish qiyin 223 , xatni olmagan bo‘lsa kerak. Olsa, shu paytgacha javob bermasmidi?! Olmagan, xat yo‘qolgan. Bu naqa voqealar kammi? Yo bo‘lmasa boshqa man zilga tushib qolgan. Kim biladi, hozir birovning uyida yotgandir balki? Hammasini telegramma hal qiladi, ertagayoq hammasi ma’lum bo‘ladi. Gulchehra shoshib Abdullaning manzilini yozdi, keyin, o‘ylanib qoldi. Xatni olgan bo‘lsa chi? Axir shu paytgacha olib yurardi, hech xato bo‘lmasdi. Nega jim bo‘lmasa? Nahotki u... na hotki undan voz kechgan bo‘lsa?! Gulchehraning butun vujudi muz bo‘lib ketdi. Yo‘q, yo‘q, bunday bo‘lishi mumkin emas! Bunday bo‘lmaydi! Abdul la uni tashlamaydi, xat keladi, bugunerta kela di. Shunda butun tashvishlari unut bo‘ladi! Gulchehra o‘rnidan turib ketdi, manzil yozil gan blankani g‘ijimlaganicha eshikka yo‘l oldi. – Ha, opa, yozmaysizmi? – so‘radi pochtachi qiz. Gulchehra to‘xtadi. – Keyin... balki xat kelib qolar... U shunday deb eshikka chiqdi. Ha, kela di, kelishi kerak... Lekin ertasiga ham kelmadi. Gulchehra endi o‘z kulfati bilan yolg‘iz qolganiga aniq ishondi. Bunday paytlarda odam tinchroq, xoliroq joy qidirib qoladi. Yolg‘iz bo‘lgisi keladi. Gulchehra yolg‘izlikka yolg‘iz ediyu, lekin xoli joy ga muhtoj emas edi. Abdulla har kelganida unga shunday joylarni ko‘rsatardiki, tug‘ilibo‘sgan o‘z qishlog‘ida shunday joylar borligini xayoliga ham keltirmas edi. Gulchehra idorada ishlari bo‘lsa ham tolzor tomon yo‘l oldi. Ko‘prikka yaqinlash ganda, ro‘parasidan «GAZ69» mashinasi chiqib |
