1. Organizmda energiya almashinuvi deganda nimani tushunasiz?
2. Organizmda hosil bo‘ladigan energiya nimalarga sarflanadi?
3. Odam organizmida ovqat qanday funksiyani bajaradi?
7- laboratoriya mashg‘uloti
Bir kecha-kunduzgi ovqat ratsionini tuzish
Umumiy tushuncha. Bir kecha-kunduzgi ovqat ratsioni bu odam
organizmi uchun bir kecha-kunduzda zarur bo‘lgan barcha ovqatlar
yig‘indisidir. Ovqat ratsioni har bir odamning bajaradigan ishini, ob-havo
sharoitini, bolalar va o‘smirlarning yoshini hisobga olgan holda tuziladi.
Mashg‘ulotdan maqsad. O‘quvchilar o‘z yoshini, tana massasini
hisobga olgan holda bir kecha-kunduzgi ovqat ratsioni tuzishni o‘rganish.
Z a r u r a s b o b v a j i h o z l a r : bolalar va o‘smirlarning yoshiga qarab,
ularga bir kecha-kunduzda zarur bo‘lgan oqsil, yog‘, uglevodlar miqdori
1- va 2- jadvallarda ko‘rsatilgan.
Mashg‘ulotni o‘tkazish
1. O‘qituvchi birinchi va ikkinchi jadvallarni batafsil tushuntiradi.
2. Har qaysi o‘quvchi o‘z yoshini hisobga olgan holda birinchi jad-
valdan foydalanib, bir kecha-kunduzgi ovqat ratsionida necha gramm oqsil,
yog‘, uglevodlar va qancha kkal energiya bo‘lishi kerakligini aniqlaydi.
3. Ovqat ratsioniga kiradigan oqsil, yog‘, uglevodlar yuqorida ko‘rsatilgan
oziq mahsulotlari tarkibida necha grammdan bo‘lishi 2- jadvaldan aniqlanadi.
4. Bir kecha-kunduzgi ovqat ratsioniga kiritiladigan asosiy oziq
mahsulotlarining miqdori (g hisobida) va ulardan ajraladigan energiya
(kkal hisobida) hisoblab chiqariladi.
5. Aniqlangan natijalarni o‘quvchilar daftarlariga yozib oladilar.
83
2-jadval
Òurli xil oziq-ovqat mahsulotlaridagi oqsil, yog‘, uglevodlar va
energiya miqdori
a
v
r
a
l
a
l
o
B
g
n
i
n
r
a
l
r
i
m
s
‘
o
i
h
s
o
y
)
g
(
i
r
o
d
q
i
m
r
a
l
a
d
d
o
m
q
i
z
Î
n
a
d
r
a
l
a
d
d
o
m
u
h
S
n
a
g
i
d
a
l
a
r
j
a
a
y
i
g
r
e
n
e
)
l
a
k
k
(
l
i
s
q
o
‘
g
o
y
r
a
l
d
o
v
e
l
g
u
7
—
5
5
7
—
5
6
0
8
—
5
7
0
0
3
—
0
5
2
0
0
3
2
—
0
0
8
1
1
1
—
8
0
9
—
5
7
0
9
—
0
8
0
0
4
—
0
5
3
0
0
8
2
—
0
0
4
2
4
1
—
2
1
0
0
1
—
0
9
0
0
1
—
0
9
0
5
4
—
0
0
4
0
0
2
3
—
0
0
8
2
8
1
—
6
1
0
2
1
—
0
0
1
0
1
1
—
0
0
1
0
0
5
—
0
5
4
0
0
5
3
—
0
0
2
3
r
a
l
m
a
d
o
a
t
t
a
K
0
2
1
—
0
0
1
0
1
1
—
0
8
0
0
5
—
0
5
4
0
0
5
3
—
0
0
2
3
1- jadval
Do'stlaringiz bilan baham: |
