Oli\' va o•rta maxsus ta'lim vazirligi o•rta maxsus


Download 0.77 Mb.
bet81/110
Sana21.04.2023
Hajmi0.77 Mb.
#1367794
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   110
Bog'liq
Anorganik kimyo Tashev [uzsmart.uz]

Suvning abamiyati. Suv hayot uchun eng zaruriy modda. Suv­ ning issiqlik sig'imi boshqa moddalamikiga qaraganda ancha katta bo'lganidan u tezda isib ham, sovib ham ketmaydi. U o'zidagi issiqlikni tevarak-atrofga tarqatib, yerdagi iqlimga ijobiy ta'sir
ko'rsatadi. Suv - te:xnikaning turli sohalarida erituvchi sifatida, ba'zi kimyoviy reaksiyalar uchun reagent sifatida ishlatiladi.
lchish va boshqa maqsadlar uchun suvni tozalash talab qilina- di. Suv, birinchidan, qum va shag'al qavatlaridan o'tkazish yo'li bilan muallaq moddalardan tozalanadi; ikkinchidan, suvni erigan moddalardan tozalash uchun kimyoviy usullardan foydalaniladi, masalan:
Ca( HCO 3) 2 + Ca(O H) 2 2CaCO 3 + 2H 2O CaSO 4 + Na 2CO 3 ---+ CaC O3 + Na 2SO4
Suvda bo'lgan mayda zarrachalardan (loy, mikroorganizmlar) suvni tozalash uchun suvga aluminiy tuzlari qo'shiladi. Bu tuzlar suvdagi elektrolitlar bilan reaksiyaga kirishib va gidrolizlanib, alumi­ niy gidroksidning yopishqoq cho'kmasini hosil qiladi. Bu modda cho'kkanida, suvda bo'lgan mayda-mayda muallaq zarrachalami va bakteriyalami o'zi bilan birga idish tubiga olib tushadi. Katta tindirgichlarda tinitilgan suvga xlor, ozon qo'shib yoki ultrabinaf­ sha nurlar ta'sir ettirib, suvdagi mikroblar yo'qotiladi. Shunday tartibda tozalangan suv vodoprovod quvurlari orqali aholiga beri­ ladi. Bug' qozonlar uchun zarur bo'lgan suv yanada yaxshiroq (ayniqsa, tuzlardan) tozalanadi. llmiy maqsadlar uchun kvars, qalay yoki kumushdan yasalgan asboblarda suvni haydab, uning bug'i qaytadan suyuqlikka aylantiriladi va sof holdagi suv tayyor­ lanadi.
Tarkibida kalsiy va magniy sulfatlari bor suv qa"iq suv deyila­ di. Suvni bunday tuzlardan tozalash uchun keyingi yillarda ionit­ lar keng qo'llanilmoqda. Agar suv kation to'ldirilgan nay orqali o'tkazilsa, suvdagi kalsiy, magniy, temir kabilaming sulfatlari boshqa birikmalarga aylanadi:

Download 0.77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   110




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling