Oltinchi guruh kationlarining analitik reaksiyalri

Reaksiyaning bajarilishi. Probirkaga mis (II) tuzi eritmasidan 5 tomchi olinib, eritmadan vodorod sulfid gazi o‘tkaziladi va qora cho‘kma hosil bo‘lishi kuzatiladi.
Kaliy yodid mis Cu²⁺ ionlari bilan oksidlanish-qaytarilish reaksiyasiga kirishib, o‘zi erkin holatdagi yodgacha oksidlanadi, Cu²⁺ ionlarini esa Cu⁺ ionlarigacha qaytaradi. Bunda CuI ning oq cho‘kmasi hosil bo‘ladi.
2CuSO₄ + 4KI = 2CuI + I₂ + 2K₂SO₄
Reaksiyaning bajarilishi. Probirkaga 2 tomchi CuSO₄ eritmasi solib, uning ustiga 2 tomchi KI eritmasi qo‘shiladi. Cho‘kma tushishi va eritma rangining o‘zgarishi kuzatiladi.

I.4 Oltinchi analitik gruppa kationlari aralashmasining analizi

Probirkaga oltinchi analitik gruppa kationlari bo’lgan eritmalardan 1 ml solinadi, uning ustiga eritma ishqoriy muhitga kelguncha qadar konsentrlangan ammiak eritmasidan tomchilatib qo’shiladi. Hosil bo’lgan eritmaga 6N NH₄Cl eritmasidan 3-4 tomchi qo’shiladi.
Cu²⁺ ionlarini aniqlash. Eritmaning ko’k rangi undagi Cu²⁺ ionlari ammiak bilan kompleks ion [Cu(NH₃)₄]²⁺ ni hosil qilganligini ko’rsatadi.
Cu²⁺ va Hg²⁺ ionlarni cho’ktrish. Probirkaga 10-12 tomchi ammiak eritma olib uning ustiga kislotali muhit hosil bo’lgunga qadar tomchilatib suyultrilgan sulfat kislota eritmsidan qo’shiladi, so’ngra natriy tiosulfatning 3-4 ta kiristalchalari tashlanadi va eritma qizdiriladi. Bunda Cu₂S HgS va S dan iborat cho’kma hosil bo’ladi. Aralashma sentrafugalanib, chokma eritmadan ajratiladi.
Barcha gruppa kationlarining tizimli analizida Mg²⁺ ionlari ham mis(II) va simob(II) ammiakatlari bilan birgalikda eritmada bo’ladi. Eritmadan Cu₂S va HgS ajratilgandan so’ng sentrafugada Mg²⁺ ionlari bo’ladi. Sentrafugadagi Mg²⁺ ionlari Na₂HPO₄ yordamida aniqlanadi. Faqat (VI) gruppa kationlari analiz qilinganda Cu₂S va HgS ajratilgandan so’ng hosil bo’lgan sentrafuga to’kib tashlanadi . Cho’kma ammoniy xlorid eritmasi bilan yuviladi. Yuvilgan cho’kmaga 6-7 tomchi 3 N HNO₃ bilan ishlov beriladi. Bunda Cu₂S eriydi.