Она тили 5 мет

Darsning a) ta’limiy maqsadi: o’quvchilarga imlo me’yorlari 
haqida tushuncha berish; chiziqcha bilan yozish qoidasi yuzasidan bilim 
va ko’nikmalarini oshirish; 
b) tarbiyaviy maqsad: imlo qoidalarini o’rgatish orqali ona tilimizga 
yuksak hurmat ruhida tarbiyalash ;
d) rivojlantiruvchi maqsad: mavjud bilim, ko’nikma va malakalarni 
kundalik hayotda qo’llay olish qobiliyatini rivojlantirish;
Darsni quvnoq topishmoq bilan boshlash tavsiya etiladi. 
Ota-ona, choy-nonni 
Bog’lab turgan “qo’lcha”man.
Dema, tire polvonni
Katta-ku, men-“yo’lcha”man.
Ko’p oy’lama, hoy qizcha,
Axir, bu-men_____________(chiziqcha)
Topshiriq.
Matnni o‘qing. Chiziqcha bilan yozilgan so‘zlarga 
diqqat qiling

---

140
Ko‘l-u tоg‘lik, bоg‘-u rоg‘lik o‘zbеk еlim.
Mоmо yurti, bоbо yurti Chаmbilbеlim.
Zаr-u gаvhаr – yaltirоq tоsh, nеdir оlmоs,
Sеn biz uchun hаm nоn, hаm оsh, mаngu mеrоs. (Mirtemir)
245-mashq.
Eslang! Quyi sinflarda qanday so‘zlarni chiziqcha 
bilan yozgan edingiz? Qaysi qo‘shimchalar so‘zdan chiziqcha bilan 
ajratib yoziladi?
“Xotira mashqi” usuli tavsiya etiladi. 
Mavzuga oid qoidalar “Teskari usul” o’yini orqali tushuntirilsa, 
maqsadga muvofiq bo’lar edi. Masalan: avval izoh, so’ng qoida. 
1. ota-ona, sekin-sekin so’zlari nega chiziqcha bilan yozilgan? Juft va takror 
so‘zlar orasida chiziqcha ishlatiladi. 
2. oyu quyosh, ertayu kech so’zlarida chiziqcha qaysi o’ringa qo’yiladi? 
Juft so‘zlar orasida -
u
, -
yu 
qo‘shimchasi ishlatilsa, ular birinchi so‘zdan 
chiziqcha bilan ajratib yoziladi.
3. uyma uy, dam badam kabi so’zlarga duch kelganmisiz? Chiziqcha qayerga 
qo’yiladi? So‘zning -
ma
, 
ba
- yordamida birlashgan qismlari chiziqcha 
bilan yoziladi.
sen-chi,keldi-da so’zlarini izolay olasizmi? -
chi
, -
a 
(-
ya
), -
ku
, -
u 
(-
yu
), -
da
, -
e 
,-
ey 
kabi so‘zga qo‘shimcha ma’no yuklovchi (yuklamalar) qo‘shimchalar 
chiziqcha bilan yoziladi. Ammo shunday mazmundagi -
mi
, -
oq 
(-
yoq
), 
-
ov 
(-
yov
), -
gina 
(-
kina
, -
qina
), -
ki
qo‘shimchalari o‘zidan oldin kelgan 
so‘zga qo‘shib yoziladi: ko‘rdingmi, ertagayoq.
4. Onam-la, sen-chun so’zlarini izohlashga harakat qilib ko’ring-chi! Bilan 
va uchun so‘zlarining qisqargan -
la 
va -
chun 
shakli chiziqcha bilan 
yoziladi