Ona tili va bolalar adabiyoti

205-mashq. Berilgan tarkibga mos so‘zlar toping.
 
 
 
,
,
,
. 
206-mashq. So‘zlar tarkibini tahlil qilib, o‘zak, so‘z yasovchi, lug‘aviy shakl
va sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchalarning tartibiga e’tibor qiling. 
Paxtakorlarga, tarbiyachilardan, oqlandi, davolatdi, kasallanishga, 
quyonchaga, tortmachadan, taqillatdi, bexavotir, sharafliroqdir, noo‘-
rin, yurtdoshlarimiz, abadiylashtirishni, aqlliginam, allalagani, qiynal-
madi, sergap, behollik, aravachada, quchoqlaganicha, boshlandi. 
Savollar: 
1. O‘zbek tilida so‘z tarkibida o‘zak va qo‘shimchalar asosan qanday tartibda 
joylashadi? 
2. So‘z yasovchi qo‘shimcha o‘zakdan oldin ham kelishi mumkinmi? 
207-mashq. So‘zlarni o‘zak va qo‘shimchalarga ajrating. Sodda va murakkab 
qo‘shimchalarni ko‘rsating. 
Qo‘shiqchi, barglar, loygarchilik, kattaroq, tezgina, semizroq, uyniki, 
qishloq-qacha, o‘zbekchilik, borganda, temirchilik, gazlashtirish, ol-
gach, qahramonlarcha, bog‘dagi, nazokatli, tog‘day, bulbulcha, ketkaz, 

---

93 
tokzor, uyatsiz, qadrdon, sergo‘sht, sinfdosh, ko‘kalamzorlashtirish, 
xafachilik, purkagich, yugurgancha, baxtli, do‘pping, xalqqa, yillardan, 
qadrlash, ovoragarchilik, kuzgi, tulkining, borayotgan, suvchilik. 
 
208
-mashq. Berilgan so‘zlarda -li, -ma, -la, -chilik, -dor, no-, be-, -siz, -lik 
qo‘shimchalari qanday ma’no ifodalayotganini aniqlang. 
Aqlli, yeyishli, yelkali, yog‘li, qaynatma, burama, arrala, yog‘la, 
tekisla, bolala, qishla, pishiqchilik, paxtachilik, tirikchilik, o‘zbek-
chilik, mansabdor, chorvador, shirador, bo‘ydor, noumid, noiloj, no-
to‘g‘ri, notinch, bedavo, beg‘ubor, beg‘am, bebaraka, tuzsiz, cababsiz, 
aqlsiz, mazasiz, bolalik, zargarlik, mardlik, shoirlik. 
Qo‘shimcha ko‘p ma’noli bo‘lishi mumkinmi?