Ontogenez psihologiyasi fanining predmeti, muommolari va tatqiqot metodlari

Biografiya (tarjimai hol) metodi. Inson psixikasini tadqiq qilish uchun uning hayoti, faoliyati, ijodiyoti to'g'risidagi og'zaki va yozma ma'lumotlar muhim ahamiyatga ega. Bu borada kishilarning tarjimai holi, kundaligi, xatlari, esdaliklari, o'zgalar ijodiga bergan baholari, tanbehlari, taqrizlari alohida o'rin egallaydi. Shu bilan birga o'zgalar tomonidan to'plangan tarjimai hol haqidagi materiallar: esdaliklar, xatlar, rasmlar, tasniflar, baholar, magnitofon ovozlari, fotolavhalar, hujjatli filmlar, mobil telefon tasvirlari va hokazolar o'rganilayotgan shaxsni to'laroq tasavvur etishga xizmat qiladi.
Tarjimai hol ma'lumotlari inson psixikasidagi o'zgarishlarni kuzatishda, uning suhbat va tajriba metodlari bilan o'rganib bo'lmaydigan jihatlarini ochishda yordam beradi. Masalan, mazkur ma'lumotlar orqali ijodiy xayol bilan bog'liq jarayonlar; she'riyat, musiqa, nafosat, tasviriy san'at, texnik ijodiyotning nozik turlari va kashfiyotdagi tafakkurning o'ziga xosligini, shaxsning ma'naviyat, qadriyat, qobiliyat, iqtidor, iste'dod singari fazilatlarini o'rganish mumkin.
Biografik ma'lumotlar odamlarning o'zini o'zi tarbiyalashi, nazorat qilishi, idora etishi, o'zining uslubini yaratishi, Kamolot cho'qqisiga erishishi jarayonida namuna vazifasini o'taydi.
Ontogenez psixologiyasida bolalarning tarjimai holi asosidagi ilmiy tadqiqotlar, masalan, N.A.Menchinskaya, V.S.Muxinaning kuzatishlari "ona kundaligi" nomi bilan mashhurdir. Shunday tadqiqotlar chet el psixologiyasida ham keng tarqalgan.
Anketa usuli. In yake az usulhoe meboshad, ki dar psixologiyai ontogenez vase'istifoda meshavand. Bo erii on xususiyathoi psixologii odamoni sinnu Soli gunogun, munosibati onho ba ashe va padidaho omӯxta meshavand.
Savolnoma odatan dar se shakl tartib doda meshavad. Satri yakumi onho az savolhoe iborat ast, ki baroi muayyan kardani angezahoi peshbinishuda peshbinӣ shudaand. Va dar duyum, ba har yak savol yakchand ҷavobhoi tayer doda meshavand. Dar namudi seyumi savolnoma tavsiya doda meshavad, ki ҷavobhoi durusti ba vasiyatkunanda navishtashudaro az rӯi xolho baho dihed. Savolnoma baroi muayyan kardani qobiliyathoi odamoni sinnu Soli gunogun, manfiatho va qobiliyathoi onho dar sohai muayyan, munosibati onho ba xud, hamsolon, kalonsolon va ҷavonon istifoda meshavad.
Savolnomahoi taqsimshuda dar moshinhoi hisobbarorii elektronӣ ҷam'ovarӣ va hisob karda meshavand, tahlili miqdorӣ ba tavri mufassal guzaronida meshavad va sipas bo rohi ilmӣ va amalӣ xulosa barovarda meshavad.