O‘quv-uslubiy majmua Namangan davlat universiteti kengashining 2021-y. "27"

 
16 
«–da» qo’shimchasi: 
a) qisqa: V 
Sha–bis–to:–ni:–da tug’–di: bir ya–ngi: oy, 
V – – – V – – – V – ~ 
Ya–ngi: oy yo’q–ki, meh–ri: o:–la–mo:–roy. 
V – – – V – – – V – ~
b) cho’ziq:– 
O–chil–di: bo:–g’i–da: bir o:–ta–shin vard, 
V – – – V – – – V – ~ 
De–may–kim var–d., bal–kim shu’–la–yi: dard. 
V – – – V – – – V – ~ 
«–sa» qo’shimchasi:
a) qisqa: V 
A–ning so:–ri: so–vug’ yel es–sa no:–goh, 
V – – – V – – – V  – ~ 
Che–kib Chin mul–ki–ning xal–qi: so:–vug’ oh. 
V – – – V – – – V – ~ 
b) cho’ziq:– 
Ti–kan kir–sa: ka–fing–g’a: ki:–na–si:–din, 
V – – – V – – – V – – 
Chi–qor–sam er–di kir–pik yi:–na–si–din. 
V – – – V – – – V – – 
3. Ikki, yetti, sakkiz, to’qqiz, achchiq, qattiq kabi so’zlarning birinchi 
bo’g’inidagi yopiq bo’g’in hosil qiluvchi qo’sh undoshlardan biri vazn talabi bilan 
tushirilib, cho’ziq bo’g’in qisqa bo’g’inga aylantirilishi mumkin: iki, yeti, sakiz, 
to’qiz, achiq, qatiq. Masalan: 
Etti–eti:
Et–ti iq–li:–m. sho:–hi–din ye–ti qiz, 
– V – – V – V – V V  – 
Har bi–ri: lut–fu hus–ni g’o:–yat–siz. 
– V – – V – V – – – 
Sakkiz–sakiz: 
O’n sa–kiz ming o:–la–m^o:–shu:–bi: a–gar bo:–shin–da–dur, 
– V  – – – V – – – V – – – V – 
Ne a–jab chun sar–vi–no:–zim o’n sa–kiz yo:–shin–da–dur. 
– V – – – V – – – V – – – V – 
Qattiq–qatiq, achchiq–achiq: 
Qa–tiq g’ur–bat a–ro: ho:–ling ne er–kin? 
V – – – V – – – V – – 
A–chiq fur–qat–da ah–vo:–ling ne er–kin? 

---

 
17 
V –  – – V – – – V – – 
4. Vazn talabi bilan xati, siri, duri kabi so’zlar oxiridagi «t», «r» tovushlari 
ikkilantirilib, qisqa bo’g’in cho’ziq bo’g’inga aylantirilishi mumkin: