O‘quv uslubiy majmua tilshunoslik nazariyasi


Ong – voqelikning kishi miyasida uning butun ruhiy faoliyatini o’z ichiga olgan va ma’lum maqsadga yo’nalgan holda aks etishi. Omonimlar-


Download 1.06 Mb.
bet65/70
Sana16.01.2023
Hajmi1.06 Mb.
#1095411
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   70
Bog'liq
portal.guldu.uz-TILSHUNOSLIK NAZARIYASI

Ong – voqelikning kishi miyasida uning butun ruhiy faoliyatini o’z ichiga olgan va ma’lum maqsadga yo’nalgan holda aks etishi.
Omonimlar- o’zaro shakliy bir xil bo’lgan so’zlar, ya’ni yozilishi va talaffuzi bir xil, ma’nosi har xil bo’lgan so’zlar omonimlardir.
Paronimiya - so’zlarning o’zaro shakliy o’xshash bo’lishi paronimiya deyiladi.
Paronim - talaffuzi (fonetik ifodasi) o’xshash, ammo lug’aviy ma’nosi farqli o’zakdosh leksemalar.
Paradigmatik munosabat bir paradigmaga birlashuvchi til birliklarining o’zaro munosabatidir.
Paralingvistika - tilshunoslikning o’zaro aloqa – aralashuvda imo – ishora, mimika, nutq vaziyati kabi olimlarni o’rganuvchi sohasi.
Partonimiya - leksemalarning ma’no guruhlarida butun-bo’lak munosabatlarining ifodalanishidir. SHunga ko’ra partonimik munosabatda alohida olingan uzv(a’zo)ning uni tashkil qilayotgan ichki a’zolari bilan munosabati ko’rib chiqiladi.
Psixologizm tilni inson ruhining aksi, ko’rinishi, tilni ruhiy hodisa deb talqin qiluvchi ta’limot.
Proklitika - urg’uli so’zdan oldin kelib, urg’u jihatdan unga qo’shilib ketadigan so’z.
Reduktsiya – tovush artikulyatsiyasining kuchsizlanishi natijasida tovush (ovoz)ning o’zgarishi, tovushning miqdor va sifat belgisi jihatidan pasayishi.
Sanskrit – qadimgi hind adabiy tili.
Semema - leksemaning mazmun tomoni (leksik ma’no). Semema esa semalardan tashkil topadi.
Sema leksik ma’no (semema)ni tashkil qiluvchi mazmuniy qismlar va ma’no qirralaridir.
Semiotika - turli-tuman belgilar sistemasining umumiy xususiyatlarini o’rganuvchi fandir.
Sinekdoxa - so’z ma’lum leksik ma’nosining denotati bilan boshqa bir denotat biri ikkinchisiga bo’lak yoki aksincha butun bo’lish munosabatiga egaligi, uni ham ataganligi orqasida ko’chma ma’no yuzaga kelishidir.
Sinonimlar - yozilishi ham, talaffuzi ham boshqa-boshqa bo’lib, umumlashgan, bir tushunchani ifodalaydigan, lekin ma’no nozikliklari jihatidan bir-biridan birmuncha farq qiladigan so’zlardir.

Download 1.06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   70




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling