Oxirgi indd


Download 374.85 Kb.
bet5/111
Sana09.04.2023
Hajmi374.85 Kb.
#1347736
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   111
Bog'liq
Миллий ғоя ва мафкуралар 2022 (1)

Таянч атама ва иборалар


Миллий ғоя, миллий мафкура, мустақилликнинг миллий маънавий асослари, миллий урф одатлар, миллий маънавий мерос, қадриятлар, мақсад ва мўлжаллар.


Ўз-ўзини назорат қилишга оид саволлар


  1. «Миллий ғоя» тушунчасига қандай таъриф берил- ган?

  2. «Миллий ғоя ва мафкуралар тарихи» фанининг предмети нимани ўргатади?

  3. «Миллий ғоя ва мафкуралар тарихи» фанининг вазифасини айтинг?

  4. Мафкуравий, ғоявий ва информацион курашлар деганда нимани тушунасиз?

  5. Миллий-маънавий мерос нима
    1. МАВзУ: ҒОЯ ВА МАФКУРАЛАР


эВОЛюцИЯсИ


Режа:

  1. Инсоният эволюциясининг мафкуралар эво- люцияси билан боғлиқлиги

  2. Турли даврлардаги мафкураларнинг кўри- нишлари

  3. ХХ аср: мустамлакачилик мафкураси



Инсоният эволюциясининг мафкуралар эволюцияси билан боғлиқлиги


Инсоният тарихида кишиларнинг интилишлари ва ҳаётий мўлжалларини ўзида мужассамлаштира- диган, уларни амалга оширишга, кўзланган мақсад- муддаоларга эришишга сафарбар этадиган мафкура жамиятлар ҳаётининг узвий қисми ҳисобланади. Шу маънода инсоният эволюцияси мафкуралар эволюци- яси билан узвий боғлиқдир.
Инсоният ривожланиш тарихининг ҳамма замонла- рида улар томонидан маълум бир мақасадлар сари ин- тилиши туфайли натижаларга эришилган. Ҳар қандай натижаларга эришиш учун кишиларда тўпланган би- лим ва малакалар, уларни маълум бир ғоялар атрофида бирлашишига хизмат қилган. Ғоялар тизимининг бир мақсадга айланиши уша жамиятларнинг дастури сифа- тида мафкурага айланганини кўриш мумкин.
Масалан, қадимий динлардан деб қаралувчи Зар- душтийлик таълимотида беҳуда қон тўкувчи қурбонликлар, ҳарбий тўқнашувлар, босқинчилик урушларини қоралаб, ўтроқ, осойишта ҳаёт кечи- ришга, меҳнатга, деҳқончилик, чорвачилик билан шуғулланишга даъват этилади. Моддий ҳаётни яхши- лашга уриниш, ёвузликка қарши кураш, қўриқ ер очиб,
уни боғу роғга айлантирган одам илоҳиёт раҳматига учраши. Аксинча, боғлар, экинзорларни, суғориш ин- шоотларини бузганлар катта гуноҳга қолиши. Ин- сонларга тинч-тотув яшаш, ҳалол меҳнат қилишни ўргатиш масаласи туради.
Гарчи бу дин 7 асрга келиб ўз ўрнини ислом дини- га бўшатиб берган бўлсада ундаги ғоялар инсонларда тинч-тотув яшаш, меҳнат қилиш ва моддий ҳаётни яхшилаш каби ғояларнинг мақсад сифатида шаклла- нишига хизмат қилди. Айнан ғояларнинг мақсад сифа- тида бирлашиши мафкураларнинг намоён бўлишини англатади дейиш мумкин.
Ҳар қандай мафкура жамият, унинг тузилиши, ри- вожланиш йўллари ҳақидаги муайян билимлар, улар- нинг асосида шаклланадиган баҳолар ва мақсадлар ти- зими сифатида чиқади. Бундай билимлар, баҳолар ва мақсадлар тизими бўлмаса, кишиларда ижтимоий жа- раёнларнинг моҳиятини англаш имконияти бўлмайди, давлат, жамият ўз тараққиёт йўлини йўқотиб қўяди2.



Download 374.85 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   111




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling