O’zbekiston respublikasi maktabgacha ta’lim vazirligi

VIII bob. Bolalar faoliyati turlarini tashkil etish

Bolalar faoliyati turlarini tashkil etish – bu pedagog tomonidan bolalarni har tomonlama rivojlanishi uchun tashkil etilgan tadbirlardir. Bolalarning yoshiga doir psixofizik xususiyatlarini, shu jumladan hissiy rivojlanish davrlarini hisobga olgan holda tizimli yondashuvni amalga oshirishga imkon beradigan maqsadli ta'lim faoliyati – bu bolaning hayotidagi muayyan psixologik xususiyatlar va xatti-harakat turlarini shakllantirish uchun eng qulay shart-sharoitlarni yaratadigan davrdir. Vigotskiyning nazariyasiga ko’ra, to’g’ri tashkil etilgan mashg’ulot rivojlanishda "yetakchilik” qiladi.
Bolalar faoliyatiturlarini tashkil etishda quyidagilarni inobatga olish tavsiya etiladi:

1. 
   Bolalar faoliyatining (mashg’ulot) tashkil etilgan turi rivojlanish markazlarida o’tkazilishi kerak, ya'ni bola u yerda yechimi qiyin bo’lgan vazifalarni hotirjamlik bilan muvaffaqiyatli bajarishi kerak;
   
2. 
   Faollik yondashuviga mos kelishi, ya'ni bolalarning g’oyalari va qiziqishlariga, xususan, bolalar faoliyatiga tayanishi, shunda bolalar jarayonning faol ishtirokchilari, manfaatdor bo’lishlari;
   
3. 
   Faoliyat yondashuviga mos kelishi, ya'ni bolalarning g’oyalari va qiziqishlariga, xususan, bolalar faoliyatiga tayanishi kerak;
   
4. 
   Bolaning yosh xususiyatlarini inobatga olish;
   
5. 
   mashg’ulotlar rivojlantiruvchi ta'lim tamoyillariga asoslanishi kerak, ya'ni pedagog bolalarni an’anaviy emas, balki fikrlash, fikr yuritish, muloqotga kirishish, o’z fikrini himoya qilish qobiliyatini rivojlantirishga yo’naltirishi kerak;
   
6. 
   Mashg’ulotlar uchun material tanlashda muvofiqlik madaniyati tamoyiliga amal qilish, ya’ni pedagog O’zbekistonning madaniy-tarixiy qadriyatlari va an’analariga mos keladigan materialdan foydalanishi kerak.
   

Ta'lim faoliyatining maqsadi bolada tayanch kompetensiyalarni shakllantirish uchun shart-sharoitlarni yaratishdir.
Maktabga tayyorlov guruhlarida bolalar faoliyatining barcha turlari, shu jumladan mashg’ulotlar o’yin shaklida o’tkazilishi tavsiya etiladi.
Maktabgacha yoshning o’ziga xosligi (bola rivojlanishining moslashuvchanligi, o’zgaruvchanligi va h.k.), boladan muayyan ta'lim natijalariga erishishni talab qilmaydi, Davlat talablarida ham kutilayotgan natijalar nazarda tutiladi, shu sababli 6-7 yoshli bolalarni
boshlang’ich ta’limga majburiy bepul bir yillik tayyorlov guruhlarini tugatgandan so’ng bolalar ma'lum natijalarga erishishi mumkin deb taxmin qilinadi.

1.