O'zbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxsus t a ’lim vazirligi

- yem-xashaK ekinlarning yuqori to'yim li navlarini yaratish;
- ozuqalarning to'yimliligini texnologik tadbirlar orqali oshirish, to 'g 'ri 
saqlash;
- seleksion ishlar, yuqori sifatli zotlam i tanlash;
- biologik m oddalardan foydalanish.
NAZORATSAVOLLARI
1. Barcha ozuqa turlarining o 'm ig a yagona ozuqa ishlab chiqarish
mumkinmi?
2. Ozuqa sifatini aniqlashda qanday usuldan foydalanilgan m a’qul?
3. Ozuqa birligi qayerda ishlatiladi?
XASHAKI DONLI VA DON-DUKKAKLI EKINLAR 
D onli ekinlar
Donli ekinlar inson uchun asosiy oziq - ovqat m ahsuloti, y a’ni don 
beradi. Qishloq x o 'jalik ekinlari o rasid a donli ekinlar asosiy o 'rin n i 
cgallaydi. Bu g u ru h g a b u g 'd o y , a rp a , ja v d a r, tritik a le , suli, tariq , 
m akkajo'x o ri, jo 'x o ri, sholi, m arjum ak kiradi. Bu guruh o'sim liklari 
asosan oziq-ovqat, yem-xashak, texnikaviy va agrotexnikaviy ahamiyatga 
ega.
Ekin maydoni jihatidan ham bu ekinlar yer yuzida hamm a qishloq 
x o 'ja lik ek in lari o ra s id a b irin c h i o 'r in n i e g a llay d i va b u tu n ekin 
inaydoniiiing 70 foizini tashkil qiladi.
O '/bekintonda donli ekinlar sug'orilm aydigan bahorikor va asosan 
sug'orihidigan ycrlarda ekiladi. 2006-yilda O 'zbekistonda donli ekinlar 
siig'oriladigan ycrlarda I mln 38 tiling, baho riko r lalmli yerlarda 300 
ming gcktarga ekilgan.
D onli o 's im lik la rn in g ham m asi q o 'n g 'irb o s h s im o n la r oilasiga 
mansubdir. Bu oila eng katta botanik oilalardan biri bo'lib, unga sakkizta 
donli ekinlar avlodi, tur, kenja tur, tur xillari kiradi.
71

---

D on li o'sim lik lar guruhlari
D o nli o ‘sim liklar m orfologik belgilari, biologik xususiyatlari va 
xo'jalik belgilari bo'yicha ikki guruhga bo'linadi.