O`zbekiston respublikasi оliy va o`rta махsus та’liм vazirligi bухоrо даvlat universiteti

 Uyushgan gapdagi umumiy bo`lak Pm ni har bir shakllanmagan W ga alohida-
alohida qo`shish bilan osongina qo`shma gap hosil qilish mumkin: 
Qiyoslang: 
1.Chakkasi tirishib, ko`zi qizarib ketdi - uyushgan gap.
2.Chakkasi tirishib ketdi va ko`zi qizarib ketdi - qo`shma gap. 
Ayrim hollarda uyushgan gaplarda ham Pm nol shaklda bo`lishi mumkin: U 
baroqqosh, ko`zi ChaqChaygan, afti ishshaygan. Gap mazmundan nol shakl oxirgi 
so`z shaklda ekanligi sezilib turibdi. Bunga gapni o`tgan zamonga aylantirish bilan 
amin bo`lish mumkin: U baroqqosh, ko`zi ChaqChaygan, afti burishgan edi.
Uyushgan gaplar tarkibidagi sodda gaplarning o`zaro umumiyligi (va Shu 
asosda umumlashtiruvchi bo`lagi) turli xil bo`ladi: 
Hamma qismlari xususiy (farqli) bo`lib, faqat [Pm] qismi umumiy bo`lgan 
uyushiq gaplar: Jamshid yozar, Isroil o`qir edi. 
Hamma qismlari xususiy bo`lib, faqat kesimning lug`aviy qismi va kesimlik 
qo`shimchalari umumiy bo`lgan uyushgan gaplar: Jamshid tez, Isroil sekin yozar 
edi. 
[WPm] va uning kengaytiruvchi bo`laklari umumiy bo`lib, faqat ega va 
[WPm] kengaytiruvChsining kengaytiruvchisi bilan farqlanuvchi uyushgan gaplar: 
Jamshid oq, Isroil qizil gul oldi. 
[Pm] uyushtiruvchisi vosita sifatida. 1.Kun qaytgan va bahor kunlarining 
uchdan ikki qismi o`tgan edi. (S.A.) 2.Erta yog`ib o`tgan yomg`ir Chang va 
g`uborni yuvib ketgan, daraxtlarning yaproqlari tiniq va toza edi. 3.Paxta dalalarida 
endi salqin kuchaygan, tunggi yellar esar..edi. (Oybek.) 4.Siddiqjon o`ziga bundoq 
savol bermas va bundoq savol xayoliga ham kelmas edi. (A.q.) 5.Sayyora birinchi, 
ukam ikkinchi ekan. («Tong yulduzi».) 6.Ahmad tikuvchi, Salim bog`da qorovul 
emishmi? 7.AlpomiShu Rustamlar sizga yor, Ravshanbek va Avazxonlar madadkor 
bo`lsin. 8.Doklad ishning borishi, munozara esa butunlay boshqa masala haqida.
[WPm] uyushtiruvchi vosita sifatida. 1.YAxshi topib, yomon qopib so`zlar. 
(Maqol.) 2.Onasi o`qisin, opasi ishlasin dedi. (M. Ismoiliy.) 3.Savr oyining bulutlari 
havoda o`kirib, sellar quyib utdi. (Oybek.) 4.Jamshid bittalab, Jahongir juftlab 
sanay boshladi. 5.Nilufar kitob, Feruza jurnal o`qib o`tirardi. 6.Mehnatdan do`st, 
g`iybatdan dushman ortar. 7.qiziq, Irodani Akbar, Akbarjonni GulChehra sevadi. 

---

8.Seni endi Azroil ham uradi, shayton ham. 9.Uning kelganini na qurbon ota 
payqadi, na Siddiqjon (A.q.)