O‘g‘lim, yaqinroq kel,
Qara, ne savdo.
Bu ajib ishlarni,
Dil lavhiga yoz:
Kimga qasr yetmas,
Kimga mol-dunyo,
Menga esa HAVO
Yetmaydi xolos.
13
Lirik qahramonlarining tuyg‘ulari, shoir berayotgan fikrga vobasta. Lirik
qahramonning kechinmalari shoirning aniq yo‘naltirilgan xulosasi bilan qorishib
ketgan. Unda xoh farzandning dardli nolalari bo‘lsin, xoh oshiqning sevgisi - bu
tuyg‘ular lirik kechinmaning asosini tashkil etadi. Shoirning lirik qahramonlari
kechinmalarini nozik badiiy bo‘yoqlar bilan ifodalay olgan. Bundan tashqari, shoir
asarlaridagi qahramonlar kechinmalarida so‘z orqali vujudga keluvchi qalbning
ajib holati mavjud. Bu qalb holatini esa shoir o‘zining go‘zal fikrlari bilan
uyg‘unlashtirgan. Buni ko‘z emas, ko‘ngil bilan ko‘ra olish mumkin. Ulug‘
mutafakkir Jaloliddin Rumiyning “Ko‘zni yumgil, ko‘zga aylansin ko‘ngil”, degan
hikmatlari bu o‘rinda yana bir bor o‘zining mohiyat jilolarini namoyish qiladi.
Umuman, lirik qahramon obrazini yaratishda lirik kechinma tasviri va shu tasvir
orqali shoir bermoqchi bo‘lgan fikr muhim ahamiyatga ega. Bu hol esa shoir
Muhammad Yusuf ijodida uyg‘un va tarovatlidir.
13
Muhammad Yusuf. Saylanma. “Sharq” NMAK Bosh tahririyati, T.2002, -B. 274.
26
II bob. Muhammad Yusuf lirikasining KHK da tahlil qilish usullari
Do'stlaringiz bilan baham: |
