O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. Tojiev, I. Ne’matov, M. Ilxomov

A-guruhi - neft ishlab chiqaruvchi zavodlar, kimyoviy korxonalar, neft 
o‘tkazuvchi quvurlar, neft omborxonalari. 
B-guruhi - ko‘mir kukuni, yog‘och qipig‘ini tayyorlovchi, un va uni qayta 
ishlovchi kombinatlar. 
V-guruhi - yog‘och, paxta va ularni qayta ishlab chiqaruvchi korxonalar, 
qog‘oz korxonasi. 
G-guruhi - metallarga issiqlik ta’sirida ishlov beradigan tsexlar, bug‘xona, 
payvandlash uchastkalari va boshqalar. 
D-guruhi - meva, sabzavot, sut, baliq, go‘sht qayta ishlab chiqaradigan 
inshoatlar va meva saqlaydigan omborlar. 
E-guruhi - suv va kislorodni o‘zaro ta’siri natijasida portlash sodir 
bo‘luvchi moddalar ishlatiladigan xonalar, hamda portlash xususiyatiga ega 
bo‘lgan changlar qo‘llanadigan ishlab chiqarish tarmoqlari. 
A, B va E guruhlariga kirgan ishlab chiqarish tarmoqlari portlashga xavfli, 
V - yong‘inga xavfli hamda yong‘inga xavfsiz ishlab chiqarish - G va D guruhlari 
kiradi. 
 

---

Respublikamizda ushbu guruh toifasiga kiruvchi ishlab chiqarish ob’ektlari 
ko‘pligini va ularning ayrimlarini aholi yashash joylariga yaqin ekanliklarini 
e’tiborga olsak, favqulodda vaziyatlarni oldini olish chora-tadbirlarini ishlab 
chiqish va tadbiq etish nihoyatda muhimligini ko‘rsatadi. 
O‘tga chidamliligi jihatidan qurilish inshoatlari va binolari 5 turga bo‘linadi.
Barcha qurilish materiallari o‘tga chidamliligi jihatidan 3 turga bo‘linadi: 
1) yonmaydigan - beton, pishiq g‘isht, marmar, yuqori haroratda 
yonmaydigan, tutamaydigan va erimaydigan materiallar; 
2) og‘ir yonuvchan - yuqori harorat ta’sirida qiyinchilik bilan 
uchqunlanadigan, tutaydigan va ko‘mirlanadigan, faqat olov manbai 
bo‘lganidagina yonadigan materiallar kiradi. Bularga DVP, DSP va boshqalar 
kiradi; 
3) yonuvchan - bularga yog‘och materiallari, tsellyuloza, plastmassa, qog‘oz
va bitumlar kiradi.
Mamlakatimizda yong‘in ofatiga qarshi Respublika ichki ishlar Vazirligi 
(IIV) qoshida yong‘in muhofazasi boshqarmasi rahbarlik qiladi va o‘z navbatida 
uni quyi bo‘g‘in (viloyat, tuman) tarmoqlari ham faoliyat ko‘rsatadilar. Yong‘inga 
qarshi muhofaza boshqarmasi bo‘limlari oldiga, yong‘inga qarshi himoyalash 
bilan bog‘liq bo‘lgan kompleks omillarni boshqarish yuklatilgan. 
Maxsus katta korxonalarda xarbiylashgan va kasbiy yong‘inni o‘chirish 
bo‘limlari tuzilgan, hamda korxona, muassasa va tashkilotlarda yong‘in 
muhofazasi tizimi mavjuddir.