O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti g. R. Tursunova

Buyurtmachining huquq va majburiyatlari. Buyurtmachi hamma buyurilgan 
mahsulotlardan xizmat boshlanishiga 1 sutkadan kam bo‘lmagan muddat ichida voz 
kechishi mumkin. Agar tadbir yoki banketdagilarning bir qismi kelmaydigan bo‘lsa, 
buyurtmachining yozma arizasi tadbir boshlanishiga 4 - 5 soat qolganda berilsa, 
kelmaganlar xisobiga to‘g‘ri keladigan mablag‘ qaytariladi. Mabodo undan kam vaqt 
ichida habar berilsa, bunday hollarda taomni boshqalarga realizatsiya qilish imkoni 
bo‘lmasa, buyurtmachi mahsulot tannarxini qoplashi mumkin.
Shuningdek, dalolatnomaga ichimliklar, buyurtma xisobiga kiritilgan ammo 
stolga tortilmagan issiq va shirin taomlar, qandolat mahsulotlari kiritilmaydi. 
Dalolatnomaga kiritilgan mahsulotlarni nima qilish kerakligini buyurtmachining o‘zi 
hal qiladi. Realizatsiya qilinmaydigan ammo dalolatnomaga kiritilgan mahsulotlar 
summasi buyurtmachining xizmat uchun to‘lagan summasidan ayriladi. Shuning 
uchun, buyurtmachi tadbir oxirigacha restoranda bo‘lishi kerak. 
 
2. Banket turlari 
 
Banketning bir necha turlari mavjud bo‘lib, ulardan biri furshet - banketdir. 
Furshet - banket. Bunday banketlar rasmiy harakterga ega bo‘lib, ish bo‘yicha 
muzokaralar, savdo shartnomalari imzolanishida o‘tkaziladi. Furshet - banketlar, 
shuningdek, yubiley, oilaviy va boshqa bayram tadbirlari munosabati bilan ham 
o‘tkazilishi mumkin. 
Furshet - banketlar o‘tkazilganda qatnashuvchilar o’rindiqlarda o‘tirmaydilar, 
tik turib tamaddi qiladilar va ichimliklar ichadilar. Bunday banketlarning o‘ziga xos 
xususiyati shundan iboratki, taomnomada asosan gazaklar, taomlar, ichimliklar, 
dessert va qandolat mahsulotlari assortimenti bo‘ladi. 
Taom va ichimliklar jumlasiga quyidagilar kiradi: 

gazaklar (sabzavotlar, baliqlar va go‘sht mahsulotlari mevalar bilan 
aralashtiriladi); 

qiymalangan tuxumga boshqa mahsulotlar qo‘shiladi; 

baliq gazaklari (dudlangan baliqlar, seld, baliq pashteti, rulet va boshqalar); 

---

272 

go‘shtli gazaklar (yaxna go‘sht assortimenti, uy va ov qushlari, kolbasa 
mahsulotlari); 

pishloq qo‘shilgan gazak (pishloqning har xil turlari). 
Furshet - banketlarning o‘ziga xos yana bir tomoni shundan iboratki, taom va 
gazaklar har bir mehmonga alohida oz - ozdan beriladi, iste’mol qilish ham oson 
bo‘ladi. Taom va gazaklar iste’moliga qulay bo‘lishi uchun maydalab to‘g‘raladi va 
pichoq ishlatmasdan sanchqi bilan yeyiladi. Furshet - banketlarda xizmat ko‘rsatish 
restoran zalida xizmat ko‘rsatishga qaraganda 4 - 5 marta oson kechadi. Banket 
davomiyligi 1 soatdan oshmaydi.