O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi sertifikatlashtirish asoslari darslik Toshkent – 2020

Kirish

Mazkur “Sertifikatlashtirish asoslari” darsligi mahsulot va xizmatlarni sertifikatlashtirish, sifatga umumiy rahbarlik tizimi va tashkilotlarni akkreditlashtirishga oid ma’lumotlarni o’z ichiga oladi.

“Sertifikatlashtirish asoslari” darsligining asosiy maqsadi – korxonalar va tashkilotlarda mahsulot ishlab chiqaruvchi va xizmat ko’rsatuvchi xodimlarga va shuningdek sertifikatlashtirishga aloqador mutaxassislarga sohaga oid ma’lumotlarni taqdim etishdan iborat.
“Sertifikatlashtirish asoslari” darsligi O’zbekiston Respublikasi va xorijiy davlatlar hamda xalqaro tashkilotlarning tashkiliy-uslubiy va huquqiy tomonlari, shuningdek sertifikatlashtirish qoidalariga taaluqli uchta bo’limni o’z ichiga olgan. Aytish kerakki, sertifikatlashtirish bilan sifat tizimi va akkreditlashtirish idoralarining sertifikatlashtirish va tadqiqot amaliyotilarini tadbiq qilish masalalari bevosita bog’liqdir. Shuningdek, O’zbekistonda akkreditlash tizimini xalqaro andozalarga uyg’unlashtirilgan tarzda yaratish natijalari ham e’tiborga olinadi.
Mazkur darslik xalqaro standartlar va O’zbekiston Respublikasining sertifikatlashtirish milliy tizimi (bundan keyin O’z SMT) me’yoriy hujjatlari asosidagi uslubiy ko’rsatmalarga ham asoslangan.
Mahsulotlar, xizmatlar va ishlarni sertifikatlashtirish mahsulotni o’rnatilgan talablarga va uning sifati bilan to’g’ri bog’liqligini tasdiqlashdir. Sifatsiz mahsulot aslo sertifikatlashtirilishi mumkin emas.
Sertifikatlashtirish quyidagi yo’nalishlarga: mahsulot (xizmat) site’molchilarning tanlash layoqatliligi faoliyati; iste’molchilarni qallob ishlab chiqaruchilar (sotuvchi, bajaruvchi)dan himoya qilish; mahsulot (xizmat, ishlar)ni atrof-muhit, yashash va jamiyat sog’lig’ uchun xavfsizligini nazorat qilish; mahsulot (xizmat, ishlar) sifat ko’rsatkichlari, ishlab chiqaruvchilar (bajaruvchilar)ni tasdiqlash; tashkilot va xusuiy tadbirkorlar faoliyatini Respublikamiz yagona tavar bozorini hamda xalqaro iqtisodiyotda, ilmiy-texnik hamkorlikda va xalqaro savdolarda qatnashishi uchun imkoniyat yaratadi.
Muvofiqlikni tasdiqlash va baholash tizimi mahsulot sifati va xavfsizligini, ishlar va xizmatlarni nazorat qilish va buning uchun davlat tekshiruvi va nazorati, litsenziyalashtirish, ixtiyoriy sertifikatlashtirish bilan boshqa nazorat shakllarining asosiy mexanizmi bo’lishi bilan ahamiyatlidir.
Respublikamizda sertifikatlashtirishni rivojlanish istiqboli mahsulot va xizmatlarni sertifikatlashtirish shu bilan birga «muvofiqlikni tasdiqlash va baholash» - tizimiga o’tish hamda bu faoliyatni takomillashtirish kontseptsiyasida mujassam topadi.