O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi termiz davlat universiteti geografiya kafedrasi

Afrika Relyefi. Iklim xosil kiluvchi omillar. 
 
Afrika yer yuzasi tuzilishning xarakterli xususiyatlari uning tarakkiyot boskich 
bilan boglikdir. Materik Relyefi tekis bulib,unda tekisliklarni xam palaxsali tog 
massivlari va vulkanik jarayonlar jarayonlar ta'sirida vujudga kelgan toglarni xam 
uchratish mumkin. Afrikaning shimolida Saxroi Kabir, Arabiston kismlarida plita va 
siniklizalar xarakterlidir. Bular orasida kutarilib kolgan Axangtor,Tibesti kabi
togliklarni uchratish mumkin.Materikning shimoli garbida Atlas toglari joylashgan 
bulib bu toglik baland atlas,Saxroi Kabir atlasi,Anti atlas va Tel atlasi tizimlariga 
bulinadi. Eng baland nuktasi baland atlas togi joylashgan bulib 4165 m li Tubkal 
chukkisi. Materikning ekvatordan shimoliy kismini deyarli Saxroi Kabir egallab 
yotadi.Chulning markaziy kismida Axagtar (Taxat chukkisi 2918 m) va Tibesti 
(Emukusi chukkisi 341 m). Bu togliklardan shimolrokda Liviya chuli bor. Urta 
dengiz buylarida Liviya chulining shimoliy kismida materikning eng past botigi 133 
m li kattara botigi mavjud. Materikning sharkiy kismida Efiopiya togligi mavjud. 
Eng balad nuktasi Rass-Dashan chukkisi bulib, balandligi 4620 m. Afrikaning asosiy 
tog massivi xisoblangan sharkiy Afrika togligi materikning deyarli sharkiy kismini 
egallagan. Toglikda bir necha vulkanik jarayonlar ta'sirida vujudga kelgan chukkilar 
mavjud, bular Margarita chukkisi 5109 m, Karasimbi vulkani 4507 m, Keniya 5199 
m, materikning eng baland chukkisi xisoblangan Klimanjoro chukkisi 5899 m, 
materikning eng janubiy kismlarini Kapi togligi xamda Drakon togligi egallagan. 
Materikning janubda, janubiy tropik chizigi atrofida Kalaxari xamda janubi garbiy 
kirgoklarida Namib chuli joylashgan. Materikning markaziy kismida Kongo botigi 
keng maydonni egallab yotadi. Materik foydali kazilma boyliklarning barcha 
turlarini uchratish mumkin.