O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi termiz davlat universiteti geografiya kafedrasi

Tropik iqlim mintaqasi : Bu iqlim mintaka shimoliy yarimsharda Saxroi 
Kabirning anchagina qismini, janubiy yarimsharda esa Koloxari uchun shimoliy 
Afrikaning yer yuzasini juda qizdiradi va bu yerda tarkibida 15-20 % gina nisbiy
namlik bo'lgan shimoliy-sharqiy passatlar. Qish oylarida esa xududda antisiklon 
rejimi paydo bo'ladi va yog'inning kam yogishiga sabab bo'ladi. Bu hududda 
bug'lanish yoginga nisbatan 20-25 barobar yuqori bo'ladi. Materikning janubiy 
yarimsharida iqlim mintaqasi cho'l tropik nam tropik iqlim oblastiga ajratiladi. 
Afrikaning Namib cho'lida yogin miqdori kam sabab janubiy antlantika
antisiklonidagi Bengal sovuq okimining mavjudligi. 
Subtropik iqlim mintaqasi: Bu mintaqa Afrikaning chekka shimoliy va
chekka janubini o'z ichiga oladi. Materikning shimoli-g'arbi va janubi-g'arbning
yoki o'zi quruq subtoropik mintaqaning o'rta dengiz iqlim oblastiga ajratadi. Qishda
bu yerda siklon faoliyati yuqori bo'ladi va mintaqa yog'in keltiradi. O'rta dengiz 
sohili bo'yida iyulning o'rtacha harorati 270 Q280 eng issiq oyning o'rtacha 
harorati 210, yanvarning o'rtacha harorati 110 Q120 , eng salqin oyning xarorati 
xarorati 130 Q14 
0 
gacha bo'ladi. Qishda g'arbiy shamollar deyarli yetib 
kelmaydi,chunki tog'lar to'siqlik qiladi,qishda yogin miqdorining kamayishiga olib 
keladi. 
Savol: 
1.Materik iqlimning shakllanishidagi asosiy hususiyatlar nimadan iborat. 
Materik iqlim mintaqa va oblastlar qanday tartibda joylashgan. 
MAVZU: AFRIKA MATERIGINING ICHKI SUVLARI 
REJA : 
1. 
Materik ichki suv havzalariga umumiy tavsif. 
2. 
Materik daryolarga umumiy tavsif. 
3. 
Materik daryo va ko'llarning qishloq xo'jaligidagi ahamiyati. 
 
Adabiyotlar: 
1. 
T.V.vlasova «Materiklar tabiiy geografiyasi» Toshkent «Uqituvchi» 
nashriyoti 1981 y. (382-388 betlar). 
2. 
T.V.Vlasova, «Fizichiskaya geografiya materikov» chast-1,2, Toshkent 1986 g. 
3. 
O.K.monter «Fizicheskaya geografiya mirovogo okeana» Moskva, Izdatelstvo 
«Prosveheniye», 1982 g. 
4. 
A.Qozoqov, «Okeanlar tabiiy geografiyasi» Toshkent «Uqituvchi» nashriyoti 
1992 yil.