O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti qalandar abduraxmonov, Samandar qurbonov

 
Demografik siyosat davlat organlari va ijtimoiy institutlarning 
aholini takror hosil jarayonlarini tartibga solish sohasidagi aniq 
maqsadni ko‘zlagan faoliyatidir. Uning tarkibi siyosiy faoliyat boshqa 
sohalarida bo‘lgani kabi ikki muhim va o‘zaro bog‘liq tarkibiy 
qismlardan: demografik maqsadlarni belgilash hamda ularni amalga 
oshirishdan iborat. 
Demografik siyosatning maqsadi va vazifalari, qonunlar, 
hukumat qarorlari, siyosiy va strategik dasturlar, joriy rejalarda o‘z 
ifodasini topadi. 
Demografik siyosatning obyekti – butun mamlakat yoki uning 
mintaqalari aholisi, oilalar, uy xo‘jaliklaridir. 
Demografik siyosatning asosiy yo‘nalishlari, odatda, quyida-
gilarni qamrab oladi (8.2-rasm). 
8.2-rasm. Davlatning demografik siyosati
26
 
26
Mualliflar tomonidan tuzilgan. 
Davlatning dеmografik siyosati 
Dеmografik siyosat maqsadi 
Dеmografik siyosat obyеkti 
Dеmografik siyosatning 
asosiy yo‘nalishlari 
Aholini takror hosil qilishni 
tartibga solish 
Mamlakat aholisi 
Mintaqalar aholisi 
Oilalar 
Uy xo‘jaliklari 
Oila, ona va bolalar- 
ga davlat tomonidan 
yordam ko‘rsatish 
Ayollarga oilaviy va-
zifalarini bajarish, 
ijtimoiy, iqtisodiy va 
siyosiy hayotda faol 
ishtirok etish uchun 
sharoit yaratish 
Aholining joylashishi, 
urbanizatsiya jarayonlarini 
takomillashtirish 
Migratsiya jarayonlarini 
tartibga solish 
Aholining kasallanishi va 
o‘lim darajasini 
kamaytirish, 
umr ko‘rish davomiyligini 
uzaytirish 

---

104 
Ushbu yo‘nalishlar ijtimoiy siyosatning ish bilan bandlikni 
ta’minlash, sog‘liqni saqlash, ta’lim, kasbiy tayyorgarlik, turar joy 
qurilishi, xizmat ko‘rsatish sohalarini rivojlantirish, nogironlar va 
mehnatga layoqatsizlarga ijtimoiy yordam ko‘rsatish kabi maqsad va 
vazifalari bilan muvofiqlashtirilishi kerak. 
Davlatning demografik siyosatini o‘tkazishda ma’muriy-
huquqiy iqtisodiy va ijtimoiy-psixologik uslublardan foydalaniladi.