“Oziq-ovqat va funksional oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishda mahalliy xom ashyo resurslaridan foydalanish
muammolari” ilmiy-amaliy anjumani Shahrisabz-2022 yil 22-23 aprel
184
mg.gacha C vitamin to‘planadi. Barglari terida tuzalmaydigan yaralarni, bod kasalini davolashda
qo‘llaniladi. Bargi va gullaridan tayyorlangan damlama qand kasaliga qarshi ishlatiladi.
Jiyda gullaganida efir moylarini ishlab chiqaradi. Bu moylarning biologik xususiyati, birinchidan,
hasharotlarni jalb yetib, gullarining changlanishini tezlashtirsa, ikkinchidan, gullash paytida birorta ham
chorva hayvonlari uning bargi yoki gulini yemaydi. Chunki efir moylari nafaqat hayvonlar, balki inson
tanasiga, xususan, asab tizimiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi.
Jiydalarda efir moyi bo‘lgani uchun jiydazorlarda asalari boqiladi. Gulidan olingan asal juda sifatli
va xushbo‘y bo‘ladi. Yana gulidan efir moylari olinadi. Bular tibbiyotda, qandolatchilikda va attorlikda
ishlatiladi.
Yog‘ochi mustahkam, qattiq bo‘lganidan o‘ymakor narsalar va musiqa asboblari yasaladi. Tanasi
suvga chidamli bo‘lgani uchun yog‘ochidan ko‘priklar ham quriladi. Daraxtining yelimi noyob arab
yelimi o‘rnini bosa oladi. Undan lak, sifatli yelim, bo‘yoqlar olishda foydalaniladi.
O‘zbek olimlari jiyda daraxti po‘stlog‘ida va bargida alkaloid moddasi borligini aniqlashgan. Barg
va daraxt po‘stlog‘idan jigarrang va qora rangli bo‘yoqlar olinadi, ular to‘qimachilikda ishlatiladi.
Hozirgi davrga kelib sanoat ahamiyatini yoqotdi. O‘zbekiston, Tojikiston va ko‘pgina
mamlakatlarda ayrim tomorqa boglarida havaskorlar ekadi. Ko‘proq yo‘l yoqalari, kanal bo‘ylari, dala-
ihota o‘rmon mintaqalari, tashlandiq yerlarga yekiladi. Yoki bo’lmasa o’tin sifatida foydalanilyapti.
Foydalangan adabiyotlar:
1. Лебедев А.Т. Масс-спектрометрия в органической химии. М.: БИНОМ. 2003. 493 с.
2. Cалдер, П.C., 2018. Верй лонг-чаин н-3 фаттй аcидс анд ҳуман ҳеалтҳ: фаcт, фиcтион
анд тҳе футуре. Проc. Нутр. Соc. 77 (1), 52–72.
3. Cандела, М., Астиасаран, И., Белло, Ж., 1998. Дееп-фат фрйинг модифиес ҳигҳ-фат
фиш липид фраcтион. Ж. Агриc. Фоод Чем. 46 (7), 2793–2796.
4. Иоанноу, И., Чекир, Л., Гҳоул, М., 2020. Эффеcт оф ҳеат треатмент анд лигҳт эхпосуре
он тҳе антиохидант аcтивитй оф флавоноидс. Проcессес 8 (9), 1078.
5. Юдина С.Б., Касянов Г.И., Запорож¬ский А.А. Технология продуктов питания для
людей пожилого и преклонного возраста. — Ростов-на-Дону: МарТ, 2001. — 192 с.
6. Юдина С.Б., Касянов Г.И., Запорож¬ский А.А. Технология продуктов питания для
людей пожилого и преклонного возраста. — Ростов-на-Дону: МарТ, 2001. — 192 с.
Do'stlaringiz bilan baham: |