O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti t. I. Bobakulov, U. A. Abdullayev, J. Ya. Isakov
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
МОН.СИЁСАТ ДАРСЛИК
|
Foiz stavkalari, yillik
14.12.2015 yillar 23.12.2016 yillar AQSh dollari va yevroda berilgan kreditlar 28 kun 2,25 2,25 365 kun 3,25 3,25 2-jadval ma’lumotlaridan ko‘rinadiki, Rossiya Markaziy banki tijorat banklariga AQSh dollari va yevroda markazlashgan kreditlar beradi. Ushbu kreditlarni 1-yilgacha muddatda berilishi va foiz stavkalarining barqarorligi tijorat banklarining valyutaviy likvidliligini ta’minlashda muhim rol o‘ynaydi. Respublikamiz tijorat banklarining balansida yuqori likvidli qimmatli qog‘ozlarga qilingan investitsiyalar miqdorining nisbatan juda 55 Годовой отчет Банка России за 2016 год (С. 353). www.cbr.ru. 58 kichikligi mamlakatimiz Markaziy banki tomonidan beriladigan lombard kreditlari hajmini oshirishga jiddiy tarzda to‘sqinlik qilib keldi. Masalan, 2016-yilning 1-yanvar holatiga, O‘zbekiston Respublikasi tijorat banklari tomonidan yuqori likvidli qimmatli qog‘ozlarga qilingan investitsiyalar umumiy miqdorining brutto aktivlar hajmidagi salmog‘i atigi 0,1 foizni tashkil qildi. So‘nggi yillarda respublikamiz tijorat banklarining yuqori likvidli qimmatli qog‘ozlarga qilingan investitsiyalarining brutto aktivlar hajmidagi salmog‘ining pasayish sur’ati kuzatilmoqda. Chunonchi, 2015-yilda bu ko‘rsatkich 0,7 foizni tashkil etgan edi 56 . Biroq, 2017-yilning 1-yanvaridan boshlab, O‘zbekiston Hukumatining qimmatli qog‘ozlarini emissiya qilish to‘xtatildi. Respublikamiz tijorat banklarining yuqori likvidli qimmatli qog‘ozlarga qilgan investitsiyalari miqdori darajasining past ekanligi Markaziy bankning lombard kreditlari hajmini sezilarli darajada oshirish imkonini bermaydi. Shuni qayd etish joizki, 2017-yilning uchinchi choragidan boshlab, O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan tijorat banklarini kreditlash amaliyoti faollashdi. 2017-yilning uchinchi choragida Markaziy bank tomonidan tijorat banklariga 1,4 trln so‘m miqdorida kreditlar berildi. Mazkur yilning to‘rtinchi choragida esa, ushbu ko‘rsatkich 337 mlrd. so‘mni tashkil etdi 57 . Tijorat banklariga markazlashgan kreditlar berish amaliyotida markaziy masala bo‘lib Markaziy bankning qayta moliyalash stavkasining darajasi va dinamikasi hisoblanadi. Chunki, qayta moliyalash stavkasi Markaziy bank kreditlarining bahosi hisoblanadi. 56 O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining statistik ma’lumotlari asosida mualliflar tomonidan hisoblandi. 57 Pul-kredit siyosati sohasida 2017-yilning IV choragida amalga oshirilgan ishlar. www.cbu.uz. |
