ganligi
Tashqi yo'naltirilgan
Ichki yo'naltirilgan
Kengligi
Ko'lami (hajmi)
Taqsimlanganligi
Jamlan-
lanligi
Yuqori
Past
Juda past
Ko'chuv-
chanligi
Oson
Qiyin
Jadalligi
Yuqori
Past
Turg'un-ligi
Turg'un
Noturg'un (beqaror)
Shartlov-
chi omillar
Oliy nerv faoliyati tipi.
Psixik rivojlanish sharoiti
Bajarilayotgan faoliyat
sharoiti
Amalga oshayotgan psixik
holat
21-rasm. Diqqat xususiyatlari (sifatlari) va
ularning shartlanganlik omillari
Diqqatning
taqsimlanishi
odamning
tajribasi,
bilim,
malaka
va
ko'nikmalariga bog'liq. Masalan, endigina rulga o'tirgan yosh haydovchi
avtomobilь harakatini katta bir zo'riqish bilan boshqaradi,u tegishli asboblarga
(ko'rsatkichlarga, priborlarga) qarash uchun, qiyinchilik bilan yo'ldan o'z nigohini
uzishi mumkin, va bu o'rinda suhbatdoshi bilan gaplashib ham keta olmaydi.
Endigina velosiped haydashni o'rgangan velosipedchi ham shunday, unga bir
vaqtning o'zida pedalni harakatga keltirish, muvozanatni saqlash va yo'lni nazorat
qilib borish kabi xatti-harakatlar juda katta qiyinchilik tug'diradi.
Mashqlar, shug'ullanishlar orqali tegishli ko'nikmalarni o'zlashtirib olar
ekan, odam u yoki bu xatti-harakatlarni yarim avtomat holda amalga oshiradigan
bo'lib qoladi, bu xatti-harakatlar miyaning optimal qo'zg'alish holatida bo'lmagan
qismlari orqali boshqariladi. Bu esa bir vaqtning o'zida bir necha xatti-harakatni
amalga oshirish imkoniyatini beradi, lekin shunga qaramay, har qanday yangi
xatti-harakat ongning to'liq jamlanishini talab qiladi.
Diqqatning kontsentratsiyasi (jamlanishi) - ongning bir ob'ekt ustida
Do'stlaringiz bilan baham: |