O’zbekiston respublikasi qishloq va suv xo’jaligi vazirligi
Download 1.68 Mb. Pdf ko'rish
|
@uz baza iqtisodiy tahlil va audit
- Bu sahifa navigatsiya:
- 1.Bevosita ko’rsatkichi
7.3. Mehnat unumdorligi ko
, satkichlarini hisoblash va tahlil qilish uslubi Mehnat unimdorligi deganda aniq vaqt birligi (1-kishi-soat, 1-kishi-kuni) hisobiga yetishtirilgan mahsulot miqdori (xajmi) yoki bajarilgan ish hajmi tushuniladi Mehnat unimdorligi bevosita va bilvosita ko‟rsatkichlar orqali ifodolanadi: 1.Bevosita ko’rsatkichi. Bu ko‟rsatkich 1 kishi-soat,1 kishi-kuni va o‟rtacha 1 kishi hisobiga yetishtirilgan mahsulot miqdori bilan ifodalanadii: 𝒗 = 𝑯 𝑻 2.Bilvosita ko’rsatkichi. Bu ko‟rsatkich yetishtirilgan mahsulotning bir birligi uchun sarf bo‟lgan vaqt(kishi-soat, kishi-kuni) bilan ifodalanadi: 𝒕 = 𝑻 𝑯 Bunda, H – hosildorlik (mahsuldorlik) darajasi; T - 1 gektar ekin maydoniga (1 bosh molga) sarf bo‟lgan kishi-soat, kishi kuni; v -1 kishi-soat, kishi-kuni hisobiga yetishtirilgan mahsulot miqdori., t -1s. mahsulot uchun sarf bo‟lgan vaqt (kishi-soat, kishi-kuni) Hisobot yilidagi mehnat unumdorligini bazis yilidagi darajasiga solishtirib,o‟zgarishi, ya‟ni oshgan yoki kamayganligi aniqlanadi: 𝑯 𝟏 𝑻 𝟏 − 𝑯 𝟎 𝑻 𝟎 = ±∆ 𝑻𝑯 Ushbu o‟zgarishga quyidagi ikki omil ta‟sir qiladi: 1. 1 ga ekin maydoni(1 bosh mol)ga sarf bo‟lgan vaqtning o‟zgarishi; 2. Hosildorlik (mahsuldorlik) darajasining o‟zgarishi .Omillarning ta‟sirini aniqlashdan oldin «Shartli mehnat unumdorligi» ko‟rsatkichini aniqlab,olish zarur: 𝒗 𝒔𝒉 = 𝑯 𝟎 𝑻 𝟏 Omillarning ta‟sirini aniqlash uchun «Zanjirli bog‟lanish» usulidan foydalandik Mehnat unumdorligi darajasining o‟zgarishiga 1 gektar ekin maydoniga sarf bo‟lgan vaqt o‟zgarishining ta‟sirini aniqlash uchun, shartli mehnat unumdorligidan bazis yilidagi mehnat unumdorligini chegirib tashlash kerak: 𝑯 𝟎 𝑻 𝟏 − 𝑯 𝟎 𝑻 𝟎 = ±∆ 𝑻 28 Mehnat unumdorligining o‟zgarishiga hosildorlik darajasi o‟zgarishining ta‟sirini aniqlash uchun hisobot yilidagi mehnat unumdorligidan shartli mehnat unumdorligini chegirib tashlash kerak: 𝑯 𝟏 𝑻 𝟏 − 𝑯 𝟎 𝑻 𝟏 = ±∆ 𝑯 Endi, paxta yetishtirish bo‟yicha mehnat unumdorligining tahlilini uning bevosita ko‟rsatkichi asosida ko‟rib chiqamiz. 3-jadval Paxtachilikda mehnat unumdorligi dinamikasining omilli tahlili. T.r Ko‟rsatkichlar Bazis yili Hisobot yilidagi mehnat sarfi va bazis yilidagi hosildorlik bo‟yicha Hisobot yili o‟zgari shi (+,-) 1. 1ga kishi-soat sarfi 866 822 822 +44 2. Hosildorligi, (s/ga) 22,5 22,5 23,9 + 1,4 3. 1 k/s ga paxta, kg Shu jumladan: 2,60 2,74 2,91 + 0,31 a) 1ga mehnat sarfi ning o‟zgarishi hisobiga x x x + 0,14 b) hosildorlikning o‟zgarishi hisobiga x x x + 0,17 Mehnat unumdorligi bevosita ko‟rsatkichlarining 2 va 3 turlarining tahlili ham yuqorida keltirilgan usul bo‟yicha amalga oshiriladi. Shuning uchun ularga to‟xtalmadik. Download 1.68 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling