xonligi tugatyildi, uning o’rniga Farg’ona vyiloati tuzyilib, Turkiston general-gubernatorligi
tarkibiga kirityildi. Vyiloatga M.D.Skobelev harbi gubernator etib tainlandi. U tez orada Olo
vodisini ham o’z tasarrufiga kiritdi.
1
Endi bosqinchyilar turkmanlar ashadigan hududlarni istyilo qyilishga kirishdyilar. 1877 -
yilda Qizyil Arvot, 1881 - yilda Asxabod, 1884 - yilda Marv bosib olindi. Bosib olingan erlarda
Kaspiorti vyiloati tuzyilib, u Turkiston general-gubernatorligi tarkibiga kirityildi.
Shunda qyilib, Rossia imperiasi 20 - yil davom etgan qonli urush byilan butun O’rta
Osioni bosib oldi. Bosib olingan o’lkada mustahkam va batamom o’rnashib olish maqsadida chet
mamlakatlar byilan chegaralarni aniqlash choralarini ko’rdi. 1881 - yilda Rossia-Eron chegara
konventsiasi imzolanib, angi Rossia mulklari va Rossia-Eron o’rtasidagi chegara belgyilandi.
1885-1887 - yillarda Rossia va Anglia hukumatlari tomonidan Rossia-Afg’oniston chegarasi,
1895 - yilda esa Pomirdagi chegaralar belgyilanadi. Bu chor Rossiasining O’rta Osiodagi
bosqinchyilik harakatining akunlovchi nuqtasi bo’ldi.
Mustamlakachyilik idora usuli.
Rossia harbi vaziri, graf D.Myilutin, podshoh maslahatchisi V.Girs 1867 - yilda
«Turkiston o’lkasini boshqarish tartibi» haqida qonun loihasini tuzdyilar, u Vazirlar Kengashi
tomonidan tasdiqlandi va amalda kuchga kirdi. O’lkada mutlaq hokimiat general-gubernator
qo’lida to’plandi. General-gubernatorlik Kengashi va to’rt bo’limdan iborat mahkama tuzyildi.
Birinchi bo’lim ma’muri va nazorat, ikkinchisi moliavi-xo’jalik, uchinchisi soliq va shaharlar
mablag’lari ishlarini boshqargan. To’rtinchisi maxsus bo’lim deb atalgan. General-gubernator bir
vaqtda podshoh noibi, harbi okrug qo’shinlari qo’mondoni, bosh mirshab, bosh prokuror
bo’lgan. U Buxoro amiri faoliatini Rossia imperatori agentligi orqali, Xiva xonini esa Amudaro
bo’limi boshlig’i orqali nazorat qyilib turgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |