Oziq-ovqat xavfsizligi asoslari


Download 1.07 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/36
Sana17.06.2023
Hajmi1.07 Mb.
#1532845
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   36
Bog'liq
oziq ovqat xavfsizligi asoslari amaliy 2020 (1)

Kimyoviy bombaj. Mahsulotlarning sifatiga uning tarkibidagi moddalar bilan 
idish metallari orasida boradigan kimyoviy reaktsiyalar ham ma‟lum darajada ta‟sir 
ko„rsatadi. Konserva mahsulotlarida to„planadigan ortiqcha miqdordagi qalay
qo„rg„oshin, mis tuzlari mahsulotni iste‟mol qilganda organizmning zaharlanishini 
keltirib chiqarishi mumkin. Standart talabi bo„yicha qalay tuzlarining miqdori 1 kg 
mahsulotda 200 mg dan ortiq bo„lmasligi talab etiladi. Qo„g„oshin tuzlarining 
konserva mahsulotlarida bo„lishiga umuman yo„l qo„yilmaydi. Kimyoviy bombaj 
asosan tunuka bankalarining ichki tomoni yaxshi ishlanmagan va kislotaligi yuqori 
bo„lgan mahsulotlarda ro„y beradi. 
Konservalarni saqlaganda ular zanglamasligi uchun bankaning sirtida suv 
bug„lari kondensatining paydo bo„lishiga yo„l qo„yilmaslik kerak. Agar 
konservalarni saqlash paytida konserva harorati bilan atrof-muhit orasidagi 
haroratning farqi 1,6 S bo„lib, nisbiy namlik 90% bo„lganda suv bug„lari kondensati 
hosil bo„lmaydi. 
Zanglashning oldini olish uchun konservalarni saqlaganda havo nisbiy 
namligining 75 foizdan past bo„lishiga erishish zarur. Uzoq muddat saqlaganda 
konservalar orasida havo tsirkulyatsiyasi bo„lishi kerak. Zanglashning oldini olish 
tadbirlaridan yana biri konserva bankalarining sirtini laklash va texnik vazelin bilan 
moylash hisoblanadi. 
Kimyoviy bombaj belgilari konservalarni hovuridan tushmagan go„shtlardan 
tayyorlanganda karbonat angidrid gazining ajralib chiqishi hisobiga ham kuzatilishi 
mumkin. Kimyoviy bombaj natijasida hosil bo„lgan og„ir, metal tuzlari miqdori 
belgilangan me‟yoriy ko„rsatkichlardan yuqori bo„lmasa, u holda bunday 
konservalarni iste‟mol qilishga ruxsat etiladi. Konserva mahsulotlarida qalay 
tuzlarining 
to„planishi ularning saqlash muddatini belgilaydigan asosiy 
ko„rsatkichlardan biri sanaladi. Saqlash haroratining 5
0
S dan 20
0
S haroratga 
ko„tarilishi konservalarda qalay tuzlarining to„planish tezligini ikki martaga 


25 
oshiradi. Ko„pchilik hollarda o„n yil va undan ortiq muddat saqlangan konservalarda 
qalay tuzlari miqdori me‟yoriy ko„rsatkichlardan yuqori bo„ladi. 
Bombajli bankalarda bo„ladigan asosiy reaktsiyalarda biri konserva bankasi 
temiri bilan oltingugurt birikmasidir. Bu reaktsiyaning boshlanishida avvaliga temir 
tuzlari vodorod sulfid (N
2
S) bilan reaktsiyaga borib G„eS qora cho„kmasini hosil 
qiladi. Uzoq muddat saqlangan konservalarda G„eS birikmasi ko„p miqdorda 
mahsulotga o„tirib qoladi. Bu modda ko„p miqdorda to„plangan konserva 
mahsulotlar iste‟molga yaroqsiz hisoblanadi. 

Download 1.07 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling