Педагогическая интеграция: методология, теория, технология : монография

Aktualizatsiya-propaDeutic bloki muhandis-o'qituvchining kasbiy rivojlanishi va shaxsini takomillashtirishning ­yaxlit jarayonida o'tmish, hozirgi va kelajak o'rtasidagi ­o'ziga xos bog'liqlikdir ­. Bu erda "o'tmish" muhandis-o'qituvchining oldingi ­ta'lim tajribasini, "hozirgi" - kasbiy pedagogik fanlarni o'rganishda to'plangan ta'lim tajribasini ­, "kelajak" - muhandis shaxsini rivojlantirishning mumkin bo'lgan variantlarini anglatadi. kasbiy pedagogik ta'lim tashkilotini tugatgandan so'ng o'qituvchi .­
Gumanitar-pedagogik blokning maqsadi - bo'lajak muhandis-pedagogga keng va ayni paytda juda chuqur ma'naviy-axloqiy, umumiy madaniy va madaniy-pedagogik tayyorgarlikni berishdir .­
Kognitiv-kognitiv blok ilmiy va pedagogik dunyoqarashni shakllantirish uchun mo'ljallangan . ­Bu jarayonda ­muhandis-pedagogning aksiologik va uslubiy tayyorgarligi alohida o'rin tutadi.
Haqiqiy qadriyatlarni uzoqdan ajrata olish, ­pedagogik yondashuvlar, yo'nalishlarga malakali va adekvat baho berish qobiliyati ­ushbu blokni o'zlashtirish natijasidir.
Psixologik-pedagogik blokning asosiy vazifasi talabalarga shaxs haqida shunday bilimlar berishdan iboratki, ular ­muhandislik-pedagogik faoliyatning barcha sohalarida pedagogik funktsiyalarni yaxshi va samarali bajarishga imkon beradi.­
Texnologik-pedagogik blokning yetakchi maqsadi talabalarni egallagan bilim, ko‘nikma va kasbiy muhim sifatlarni amaliyotda amalga oshirishga tayyorlanishini ta’minlashdan iborat . ­Bu blok muhandis-pedagogning kasbiy-pedagogik faoliyati infratuzilmasini tashkil etuvchi barcha integrativ chiziqlarning "uchrashuvi" mavjud bo'lgan o'ziga xos chorrahadir.
Oliy texnika ta’limi negizida muhandis-pedagogik umumiy pedagogik tayyorgarligining integratsiyalashgan mazmunini loyihalash jarayonida amalga oshirilgan bir qator g‘oyalar ­o‘qituvchining ­umumiy pedagogik tayyorgarligining uch bosqichli tuzilmasining kontseptual modelida o‘z ifodasini topdi. kasb-hunar ta'limi, ­bu ta'lim sohasidagi integrativ ishning uchinchi bosqichidir. Ushbu model integrativ-yaxlit yondashuvning markaziy talablaridan biriga asoslangan edi ­: butun (va uning qismlari) tashqi yoki ichki munosabatlarini chuqurlashtirish (kengaytirish) uyg'un ­muvozanat qonunini buzish hisobiga amalga oshirilmasligi kerak. ­; Hamkor bo'lgan qismlar o'rtasidagi muvozanatli munosabatlar faqat ­ular asosida integral neoplazmalarni shakllantirish jarayonida o'zlarining genetik jihatdan o'ziga xos xususiyatlarini saqlab qolishlari mumkin .­
Ushbu talabdan kelib chiqqan holda, ­kasbiy-pedagogik fazilatlarning tarkibi va mazmunini aniqlash sohasidagi mavjud ma'lumotlarga asoslanib ­(E. F. Zeer, N. V. Kuzmina, Yu. N. Kulyutkin, V. A. Slastenin va boshqalar) biz uchta guruhni ajratamiz. kasb-hunar ta'limi o'qituvchisining integral (asosiy) kompetentsiyalari: evristik-uslubiy, ilmiy-nazariy va konstruktiv.
lekin texnologik. Birinchi guruhning tarkibiy qismlari ­o'qituvchining uslubiy madaniyati mazmunini tashkil qiladi va uning ­o'z faoliyatining strategik yo'nalishlarini to'g'ri belgilash ­va ularni amalga oshirish oqibatlarini oldindan ko'ra bilish qobiliyatini ifodalaydi. Ilmiy-nazariy kompetensiyalar ilmiy yoki amaliy pedagogik faoliyatni amalga oshirishda psixologik-pedagogik va fan bilimlari bilan ishlash malakalari darajasini aks ettiradi . ­Strukturaviy-texnologik ­kompetensiyalar - bu aniq ta'lim va tarbiya vazifalarini hal qilish jarayonida bevosita amalga oshiriladigan texnik ko'nikma va malakalar yig'indisidir.
Kasb-hunar ta'limi o'qituvchisining ushbu asosiy vakolatlariga qo'shimcha ravishda , ijtimoiy-gumanitar ( ­fuqarolik etukligi), umumiy mehnat (umumiy mehnat ko'nikmalariga ega bo'lish ­) va umumiy ilmiy (ta'limning zarur va etarli darajasining mavjudligi) ajratib ko'rsatish mumkin. ­tabiiy, ijtimoiy va umumiy texnik fanlar sohasi ­) kompetentsiyalari. Markaziy, tizimli kompetentsiya ma'naviy-axloqiy kompetentsiya - mas'uliyat, ishonch, umid, halollik va mehnatsevarlik, vijdon va odob, adolat ­, vatanparvarlik, Vatanga muhabbat ­, milliy o'zlikni anglash va o'z xalqining an'analarini hurmat qilish deb nomlanishi kerak. va boshqa xalqlar.
Kasbiy-pedagogik tayyorgarlikning barcha darajalarida u yoki bu tarzda kompetentsiyalarning barcha guruhlari shakllanadi. Biroq, faqat umumiy pedagogik tayyorgarlikning bir qismi sifatida ular tizimli ravishda, ularning ierarxik ketma-ketligida aks ettirilishi mumkin. Shunda umumpedagogik ta’limning strukturasini – “Ta’lim falsafasi va tarixi”, “Umumiy va kasbiy pedagogika”, “Pedagogik aloqalar” kabi fanlarni o‘rganishni alohida ajratish qonuniydir. Birinchi fanning etakchi maqsadi bo'lajak kasbiy ta'lim , falsafiy-pedagogik va tarixiy-pedagogik tafakkur ­o'qituvchilarida ­evristik-uslubiy qobiliyatlarni rivojlantirish ­; ikkinchisi - ular tomonidan pedagogikaning asosiy qoidalarini ­, uning kategorik apparatini, ta'lim va tarbiyaning zamonaviy nazariyasi rivojlanishining etakchi tendentsiyalarini , zamonaviy ­pedagogik tafakkur asoslarini rivojlantirishni o'zlashtirish; uchinchisi – bo‘lajak o‘qituvchilarning pedagogik egologiya va ekologiya, pedagogik ­etika va muloqot asoslariga ega bo‘lgan mahorati .­
Natijada, umumiy pedagogik bilim ­, ko'nikma va malakalarning yagona sohasi shakllanadi, bu o'zaro o'tish, bir-birini to'ldirish va o'zgartirish uchun katta imkoniyatlar ochadi. Masalan , kasb-hunar pedagogika oliy o‘quv yurti talabalari tomonidan o‘zlashtirilgan umumiy uslubiy tushunchalar ­“Pedagogik kommunikatsiyalar” kursida ­pedagogik muloqotning tegishli shakl va usullarini modellashtirish vositalari sifatida ­yangilanishi mumkin ­. Bunga umumpedagogika kurslari dasturlari mazmunida “kesilgan” muammoli-mavzuli chiziqlarning mavjudligi yordam beradi ­. An'anaviy konsentriklik printsipiga qo'shimcha ravishda, "aylanish" tamoyili qo'shiladi. Bunday holda, "fanlarga qo'shilish shakli ­" sof pedagogik ma'noga ega bo'ladi: uni amalga oshirish jarayonida intizom (kontseptsiya, ­kategoriya, nazariya va boshqalar) fanlarning umumiy tabiatiga ­"kirib boradi" ( ­tushunchalar, fanlar). toifalar, nazariyalar va boshqalar) ­. Umumpedagogik tayyorgarlikning integrativ mazmuni tizimini yaratishda “yadro”dan tashqari, boshqa integratsiya mexanizmlari – “tsementlash”, “oʻzaro bogʻlash”, “kompleks shakllantirish” qoʻllaniladi.
Shunday qilib, paragrafda aniq misollar yordamida ­ko'rib chiqilayotgan masala bo'yicha asosiy texnologik va uslubiy g'oyalarni jamlagan integrativ-yaxlit yondashuv ta'lim nazariyasi ­va amaliyoti sohasida etarlicha keng qo'llanilishini topganligi ko'rsatilgan.­
Xulosa
ijtimoiy tizimlar rivojlanishidagi qonuniyatdir . ­Madaniyat va ishlab chiqarish, siyosat va iqtisodiyot ­– ijtimoiy hayotning barcha sohalari integratsiya jarayonlari bilan singib ketgan. Pedagogika ham bundan mustasno emas. Bu yerda integratsion dasturlar, kurslar, ­ta’lim va tarbiya texnologiyalarini ishlab chiqish bo‘yicha jadal ishlar olib borilmoqda . ­Pedagogik tushunchalar, yondashuvlar va boshqalarni birlashtirishga harakat qilinmoqda.Shu bilan birga, pedagogik integratsiya sohasida ko'p narsa sezgi, sinov va xato orqali amalga oshiriladi. Umumiy va xususan pedagogik integratsiyada integratsiyaning mohiyatini tushunish muammosi ­ushbu ishning mavzusidir.
Umuman olganda, monografiyaga ko'ra, quyidagi fikrlarni xulosalar sifatida shakllantirish mumkin ­:

1. 
   Pedagogik integratsiyaning evristik va ontologik shart-sharoitlari ­aniqlanadi, tuziladi va tavsiflanadi ­, uning asoslari va omillari aniqlanadi va tavsiflanadi. Pedagogik integratsiyaning genetik jihatdan ­boshlang'ich asosi - dastlab pedagogika va texnologiya o'rtasida rivojlangan munosabatlar ­, pedagogik va texnik bilim; boshlang'ich ontologik ­asosi - pedagogik faoliyat, dastlabki gnoseologik asos - pedagogik bilimlar tizimi. Agar ­asoslar ­integratsiya jarayonlarining potentsial imkoniyatlarini aniqlasa (tushuntirsa), u holda omillar ­ularning ishlash xususiyatini belgilaydi. Strukturaviy ravishda, omillar pedagogik bo'lmagan va pedagogik komponentlarning dinamik tizimini tashkil qiladi ­; mazmuni bo'yicha ular ijtimoiy va ta'lim amaliyotining, umuman fanning va xususan, pedagogika fanining rivojlanish ­tendentsiyalari, xususiyatlari, ehtiyojlari majmuini ifodalaydi ; ­funktsional jihatdan ­ta'lim amaliyoti va nazariyasi sohasida integratsiya jarayonlarining ­mavjudligi va amalga oshirilishini belgilovchi moment bo'lib xizmat qilishga chaqiriladi ­.
   
2.