Proffessor Hamidov Hojiakbar Hamidovich Ernazarov Shermuxammat Eshbekovich Raxmonov Bahodir Mirzaevich

Oloy va Turkistonda ozodlik harakatlarini o`zbek, qirg’iz, tojik xalqlari 
davom ettirdilar. Po`latxon qo`zg’oloni bostirilgach omon qolganlar Qurbonjon 
dodxoxga qo`shildilar. Skobelev 1876 yil yozda Qurbonjondan engilgach, sulh 
so`rab mayor Ionovni yuborganda Qurbonjon «o`zim bilan unvoni teng sarkarda 
bilan muzokara yuritishim mumkin, rus mayori bilan muzokara olib bormayman» - 
deb javob bergan.
1876 yil 31 iyulda mung’ish va adig’ina urug’lari Skobelevga taslim bo`ldi. 
Skobelev Markazga jo`natgan telegrammasida yaqinda Farg’onada tinchlik 

---

281 
o`rnatilishini aytdi. Bu haqiqatdan yiroq bo`lib, Skobelev Farg’onadan Oloyga 
«ko`chib o`tgan» ozodlik harakatini bostira olmagan edi. Podsho Aleksandr II 
Qurbonjon dodxoxni «Oloy malikasi» va hukmdori deb e’tirof etgan. Oloy rasman 
Rossiya tasarrufiga o`tgan bo`lsada, amalda Qurbonjon ichki boshqaruvda o`z 
mustaqilligini saqlab qoldi.
Qirg’izlarning nayman urug’i qo`zg’olonchilari Qo`qon xonlari avlodidan 
Xudoyqulni Xon deb e’lon qildi. Xudoyqul Qoraqiya jangida Kolpakovskiydan 
engilgach G’uljaga qochib ketadi, keyin qo`lga tushib qatl qilinadi. Abdullabek 
1876 yil 29 martda Terak dovonida rus otryadini tor-mor qiladi. G’ulja yaqinidagi 
YAngiariq darasini Abdullabek, Umarbek, Sulaymon udaychi, Taniqul, Valixon 
to`ralarning o`zbek-qirg’iz otryadlari egallaydi.
Abdukarimbek o`zini 1876 yil mayda Qo`qon xoni deb e’lon qildi. Ikki 
tomon o`rtasida 1876 yil may-iyul’ oylarida to`qnashuvlar bo`ldi. Qurama hokimi 
Pirmuhammad Mirzo o`g’li Yoqubbek Toshkent yaqinidagi Pskent qishlog’ida 
tug’ilgan. Polkovnik Obuxning kazaklar otryadini Yoqubbek sarbozlari yakson 
qiladi. 
Tayanch so`zlar: Qurbonjon dodxox, Oloy malikasi, Darveshxon, firma, 
manufaktura, Lodz’, Bol’shaya YAroslavskaya, Kraft, Shlesberg.