Qadimgi hindiston miflari

СКАЗАНИЕ О ЦАРЕ УШИНАРЕ²⁹⁹

Qadim zamonlarda er yuzida Anu urug'idan bo'lgan qudratli podshoh Ushinara yashagan. Uning taqvodorligining shon-shuhrati hamma joyda tarqaldi va odamlar o'zining solihligi bilan u osmon egasi Indradan ham oshib ketganini aytishdi. Va bir kuni xudolar Indra va Agni shoh Ushinar haqida haqiqatni gapiryaptimi yoki yo'qligini o'zlari ko'rishga qaror qilishdi. Indra lochinga, Agni kaptarga aylandi va ikkalasi ham qirol saroyi oldida qush shaklida paydo bo'ldi. Kabutar xuddi lochindan qochgandek podshoh Ushinaraning oyoqlari ostiga tashlandi va undan himoya so‘radi. Lochin Ushinaraga shunday dedi: “Yer yuzidagi hamma sizni adolatli va solih, suveren deb biladi. Bizni qonun bo'yicha hukm qiling. Men uzoq vaqtdan beri och qoldim. Axir mendan ovqat olmaysiz, koinotning Yaratuvchisi tomonidan abadiyatdan men uchun taqdir qilingan? Kabutarga achinib, meni ochlikka mahkum qilasizmi? Yoki mehribon va rahmdil hukmdorning ulug'vorligi uchun bu qushni qutqarasizmi?
Ushinara otvetil emu: «Eta malaya ptitsa vsya drojit ot straxa pered tvoimi ostrmi kogtyami va tvoim alchnym klyuvom. Ona prishla ko mne za zashchitoy i spaseniem, i moy dolg ogradit ee ot tebya i soxranit ey jizn».
Togda sokol skazal Ushinare: «O velikiy qar, razve ne vedomo tebe, chto tolko pishcha podderjivaet i sohranyaet nam jizn? Daje chelovek ne mojet soxranit sebe jizn, esli u nego ne budet pishchi. Vsyakoe jivoe sushchestvo bez pishchi gibnet. I esli ty lishish menya moey zakonnoy pischi, ty otnimesh u menya jizn. Golubya ty spasesh, lekin menya ty pogubish. Esli tebya, gosudar, lishit tvoey pishchi, jizn pokinet tebya i ty ne smojhesh zashchitit ot gibeli ni svoix poddannyx, ni etu truslivuyu ptitsu. A esli ya pogibnu, lishennyy moey dobychi, vsled za mnoy pogibnut ot goloda va moya jena, va moi malie deti. I vse my umrem radi odnogo etoho golubya. Togda na pravednuyu dushu tvoyu lyajet velikiy grex. Tak vsegda byvaet v mire — to, chto dlya odnogo stanovitsya blagom, drugomi prinosit neschaste va oborachivaetsya nepravednym va grehovnym postupkom. Chtoby ne obibitsya, sleduet xorosho porazmyslit,
Qushning bu aqlli nutqidan hayratda qolgan Ushinara: “Ey dono lochin! Siz xuddi qushlar shohi Garudadek aqlli gapirasiz. Va siz bilmaysiz, deb aytishga jur'at etmayman­ty qonuni. Ammo siz o'z ochligingizni boshqa oziq-ovqat izlash bilan qondirishingiz mumkin va mendan hayotidan qo'rqib, mendan himoya izlayotgan qushga xiyonat qilishimni talab qilmaysiz. Men sizga bu kichkina kaptardan yaxshiroq ovqat beraman. Senga buyvol, yovvoyi cho'chqa yoki bug'u go'shti berishimni xohlaysanmi? Lochin Ushinaraga shunday javob berdi: “Yo‘q, buyuk podshoh, menga yovvoyi cho‘chqa ham, buyvol ham, bug‘u ham kerak emas. Menga kaptarni bering. Jannatning o‘zi bugun menga va farzandlarimga yubordi. Kabutarlar bizga azaldan farz qilingan taomdir”.
- Nima hohlasangiz, mendan so'rang, lochin, - dedi Ushinara. — Men senga ota-bobolarimning mol-mulkini, har qanday javohirlarimni: tilla, marvarid, yoqut — xohlaganingni bera olaman. Mendan panoh izlab, oyog‘im ostiga tushgan kaptarni so‘rama. Ayting-chi, bu qush evaziga mendan nima olmoqchisiz? Shunda lochin dedi: “Ey podshoh, o‘zining ayanchli hayotidan qo‘rqib qaltirab turgan bu kaptarni qutqarishga shunchalik ishtiyoqmand bo‘lsangiz, tanangizdan shu kaptardek og‘irlikdagi bir parcha go‘shtni kesib tashlang. Sening tanang menga, xotinimga va bolalarimga ovqat bo‘lsin”.
Ushinara esa bajonidil go‘shtini kaptarga berishga rozi bo‘ldi. U qimirlamay tanasidan bir bo‘lak go‘shtni uzib oldi va kaptar og‘irroq ekanini ko‘rib, ikkinchi bo‘lakni kesib tashladi, toki kesilgan go‘shtining og‘irligi kaptarning og‘irligiga teng bo‘lsin. Qonga botgan qo'llari bilan kaptarni va o'z go'shtining ikkala bo'lagini tortdi va kaptar hali ham og'irroq ekanini ko'rib hayron bo'ldi. Shunda Ushinara o‘z so‘zini bajarish uchun tanasidan parcha-parcha kesib tashlay boshladi, lekin kaptar og‘irlashdi va tez orada podshohning suyaklarida go‘sht qolmadi.
И тогда сказал царю Ушинаре сокол: «Узнай, о праведный Ушинара, я — Индра, а этот голубь — бог Агни. Мы пришли к тебе, чтобы испытать доброту твоего сердца и убедиться самим, сколь правдива молва о твоей добродетели. Отныне, о справедливый царь, слава твоя будет сиять, как солнце, и распространится по всей вселенной. До скончания века люди будут рассказывать о тебе предания, а сам ты вознесешься в небесные пределы».
И все, что предсказал Ушинаре всемогущий Индра, исполнилось. Слава о добродетельном царе осталась в веках.

55.